Kermesyt – błyszcz antymonu, blenda antymonu. Minerał z gromady siarczków,; tlenosiarczek antymonu. Ma piękną wiśniową barwę, która z czasem ciemnieje. Nazwa pochodzi z języka perskiego: quarmizq = czerwony. Jest minerałem rzadkim, występuje tylko w niektórych rejonach Ziemi. Dawniej był znany pod nazwami:

  • czerwony błyszcz igiełkowy
  • pirostybnit
  • pirantymonit
  • blenda antymonowa.
Kermesyt
Ilustracja
Kermesyt na kalcycie; Pezinok, Małe Karpaty, Kraj bratysławski, Słowacja (kryształy sięgają 2,3 cm)
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

Sb2S2O

Twardość w skali Mohsa

1 – 1,5

Łupliwość

w jednym kierunku doskonała

Gęstość minerału

ok. 4,7 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

wiśniowoczerwona z odcieniem fioletowym, prześwitujący

Charakterystyka edytuj

Jest minerałem giętkim, sprężystym. Najczęściej jest przezroczysty o szklistym, diamentowym połysku. Odznacza się doskonałą (dwukierunkową – według 001) łupliwością i włóknistym przełamem. Zawiera: około 75% – Sb, 20% – S, 5% – O. Jest rozpuszczalny w HNO3. Prażony na węglu drzewnym tworzy nalot. Jest kruchy, łatwo pęka.

Właściwości edytuj

Tworzy kryształy o pokroju wydłużonych słupów z podłużnymi zbrużdżeniami, igieł, występuje w skupiskach szczotkowych i promienistych lub łuskowych. Tworzy naskorupienia i naloty. Kryształy są bardzo giętkie, haczykowate lub kolankowe, również śrubowe; można je kroić. Występuje w towarzystwie lub narasta na antymonicie, z którego powstaje w procesie utleniania przez tlen zawarty w powietrzu.

2Sb2S3 + 3O2 → 2Sb2S2O + 2SO2

Występowanie edytuj

Jest minerałem wtórnym (tworzy się w wyniku utleniania antymonitu lub hydrotermalnym, bywa też spotykany w żyłach kruszcowych. Współwystępuje z antymonitem, senarmontytem, walentynitem, stibikonitem. Miejsca występowania: Występuje w NiemczechBraunsdorf w Rudawach, w Saksonii, w CzechachPrzybram, na SłowacjiPernek, we WłoszechPereta w Toskanii, w AlgieriiDjebel Hamimat koło Algieru, w Kirgistanie.

Zastosowanie edytuj

  • bywa wykorzystywany do pozyskiwania antymonu – zawiera ok. 75% Sb.
  • atrakcyjny i poszukiwany kamień kolekcjonerski (najpiękniejsze okazy pozyskiwane są w Czechach i Niemczech.

Bibliografia edytuj

  • Olaf Medenbach, Ulrike Medenbach, Atlas minerałów, wydawnictwo RM, s. 40.
  • R. Duda, L. Reji, Wielka Encyklopedia Minerałów, Elipsa 2, ISBN 83-86013-00-1.
  • W. Schumann, Minerały świata, Almapress, ISBN 83-7020-313-2.
  • J. Parafiniuk, Minerały. Systematyczny katalog 2004, Towarzystwo Geologiczne „Spirifer”, Warszawa 2005.

Linki zewnętrzne edytuj