Kiściec srebrzysty

gatunek ptaka

Kiściec srebrzysty[5], bażant srebrzysty[6] (Lophura nycthemera) – gatunek dużego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zamieszkuje góry Mjanmy, Tajlandię, Wietnam, Laos, południowe Chiny i wyspę Hajnan. Ptak hodowlany.

Kiściec srebrzysty
Lophura nycthemera[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

kurowate

Podrodzina

bażanty

Plemię

Phasianini

Rodzaj

Lophura

Gatunek

kiściec srebrzysty

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego wymienia go na liście gatunków stwierdzonych w Polsce, lecz nie zaliczonych do awifauny krajowej (kategoria E w klasyfikacji AERC – pojaw nienaturalny)[7].

Systematyka

edytuj

Wyróżniono kilkanaście podgatunków L. nycthemera[2][8]:

  • L. nycthemera omeiensis – środkowy i południowy Syczuan.
  • L. nycthemera rongjiangensis – południowo-wschodnie Kuejczou.
  • L. nycthemera nycthemeraKuangsi i Guangdong, północno-wschodni Wietnam.
  • L. nycthemera fokiensis – północno-zachodni Fujian.
  • L. nycthemera whiteheadi – Hajnan.
  • L. nycthemera occidentalis – północno-zachodni Junnan, północno-wschodnia Mjanma.
  • L. nycthemera rufipes – południowo-zachodni Junnan, północno-środkowa Mjanma.
  • L. nycthemera jonesi – wschodnia Mjanma do południowych Chin i północnej Tajlandii.
  • L. nycthemera ripponi – wschodnio-środkowa Mjanma.
  • L. nycthemera beaulieui – południowo-zachodni Junnan, północny Laos, północno-zachodni Wietnam.
  • L. nycthemera berliozi – północno-środkowy Wietnam.
  • L. nycthemera beli – zachodnio-środkowy Wietnam.
  • L. nycthemera annamensis – południowo-środkowy Wietnam.
  • L. nycthemera lewisi – południowo-zachodnia Kambodża, południowo-wschodnia Tajlandia.
  • L. nycthemera engelbachi – południowy Laos.

Morfologia

edytuj
Cechy gatunku
Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec jest biały, w czarne prążki i plamki; ogon prążkowany lub całkowicie biały, brzuch i czub są czarne. Samica jest podobna do samicy bażanta – jest w czarno-brązowy deseń, a pióra pokrywowe są czarne i brązowo obrzeżone, co przypomina łuski. Łatwy w hodowli.
Wymiary
  • długość ciała (L. nycthemera nycthemera):
    • samiec: 120–125 cm, z czego ogon to 60–75 cm[2]
    • samiczka: 70–71 cm, z czego 24–32 cm to ogon[2].

Ekologia

edytuj
 
Jajo kiśćca srebrzystego
Biotop
Obrzeża gęstych lasów i dżungle bambusowe, głównie na wysokości 1500–2000 m n.p.m.
Lęgi
Kiśćce srebrzyste hodowane w wolierze w okresie gniazdowania muszą mieć do dyspozycji skrzynkę wypełnioną sianem lub słomą. Gdy mieszkają w ogrodzie, same zatroszczą się o gniazdo. Samice mogą rozmnażać się po roku, samce po dwóch.
Jaja
Samica znosi 6–8 jaj, które wysiaduje przez 25 dni[6]. Pisklęta są wodzone przez kurę, czasami samiec jej w tym pomaga.

Status

edytuj

IUCN uznaje kiśćca srebrzystego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako szeroko rozprzestrzeniony i wydaje się pospolity w odpowiednim dla niego środowisku. Liczebność populacji lokalnie spada ze względu na postępujące niszczenie siedlisk i nadmierne polowania[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Lophura nycthemera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d McGowan, P.J.K. & Kirwan, G.M.: Silver Pheasant (Lophura nycthemera). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-10-06].
  3. a b c d e f g h i j D. Lepage: Silver Pheasant Lophura nycthemera. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-24]. (ang.).
  4. a b Lophura nycthemera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Phasianini Horsfield, 1821 (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-29].
  6. a b Przemysław Busse (red.), Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 31–32, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
  7. Aneks. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce do 31.12.2021, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-01-24].
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2023-01-24]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj