Kirow
Kirow (ros. Киров) – miasto w europejskiej części Rosji nad rzeką Wiatką, do 1934 Wiatka, przemianowane po śmierci Siergieja Kirowa, w 1993 roku mieszkańcy zdecydowali w referendum o zachowaniu sowieckiej nazwy. W latach 1457–1781 Chłynow.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Burmistrz |
Elena Kowaliowa | ||||
Powierzchnia |
757 km² | ||||
Wysokość |
150 m n.p.m. | ||||
Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
+7 8332 | ||||
Kod pocztowy |
610000-610050 | ||||
Tablice rejestracyjne |
43 | ||||
Podział miasta |
4 dzielnice | ||||
Położenie na mapie obwodu kirowskiego | |||||
Położenie na mapie Rosji | |||||
58°36′N 49°39′E/58,600000 49,650000 |
Miasto jest stolicą obwodu kirowskiego. W 2020 liczyło 518,3 tys. mieszkańców. Współrzędne geograficzne: 58°36′N 49°39′E/58,600000 49,650000.
W mieście zakłady ОАО „Веста” (była nazwa „Elektrobytpribor” (Электробытприбор), od 2018 w składzie chińskiej Grupy Haier[2] wytwarzającej artykuły AGD). Produkują m.in. pralki automatyczne marki Wiatka, importowane do Polski w latach 80. i na początku 90. XX wieku przez Universal.
Historia
edytujWg niektórych źródeł miasto zostało założone przez imigrantów z Republiki Nowogrodzkiej w 1181 lub 1199 roku, jednak na podstawie danych archeologicznych powstanie Wiatki należy przesunąć na koniec XIII wieku. Za czasów Wasilija Wasiljewicza Ciemnego u ujścia rzeki Chłynowicy zbudowano drewniany Kreml Chłynowski. Osada została ufortyfikowana i prawdopodobnie otrzymała wówczas nazwę Chłynow.
Do końca XV wieku ziemie otaczające Wiatkę były niezależne i określano je jako Republikę Wiatki. W 1489 roku bojar Daniel Szczenia i jego armia licząca 64 000 zbrojnych obległa i zdobyła Wiatkę, którego mieszkańcy często grabili północne obszary moskiewskie. Wszyscy mieszkańcy Wiatki zostali przesiedleni do różnych miast Księstwa Moskiewskiego. W czasie reform miejskich i prowincjonalnych Katarzyny II w 1780 roku Chłynow otrzymał nazwę Wiatka. Miasto zostało uznane za centrum namiestnictwa, które w 1796 r. została przemianowane na gubernię Wiatka.
13 sierpnia 1784 roku dekretem Katarzyny II zatwierdzono nowy plan regularny dla prowincjonalnego miasta Wiatka, zakładający utworzenie siatki kwartalnej i układ ten jest czytelny do dzisiaj. W XIX wieku miasto było jednym z miejsc zsyłania więźniów politycznych, w tym licznych Polaków.
W 1898 r. rozpoczęto prace na linii kolejowej Perm - Kotłas, a w 1906 r. uruchomiono bezpośrednie połączenie kolejowe z Petersburgiem.
W latach 30. XX w. rozpoczęło się niszczenie architektury cerkiewnej - zniszczono zespół Kremla w Wiatce, w 1931 r. zniszczono Sobór Trójcy Świętej, a w 1937 r. cerkiew Aleksandra Newskiego wysadzono w powietrze.
Po zamordowaniu w 1934 r. Kirowa (pochodzącego z Urżuma, obwód Wiatka), na jego cześć przemianowano nazwę miasta. Pod koniec XX wieku rozpoczęto dyskusję nad przywróceniem nazwy Wiatka, jednak planu tego nie zrealizowano[3].
Galeria
edytuj-
Stacja kolejowa Kirow
-
Cerkiew św. Pantelejmona
-
Cerkiew św. Serafina z Sarowa
-
Kościół św. Aleksandra
-
Sobór Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny
-
Gimnazjum żeńskie
-
Sklep Kardakowski
-
Teatr miejski
-
Dom Szestakowa
-
ul. Spaska
Sport
edytuj- Dinamo Kirow – klub piłkarski
- Snajper Kirow – klub piłkarski
Zesłańcy
edytujMiejsce zesłania po powstaniach w Polsce w XIX wieku, później - miejsce zesłania więźniów politycznych (łagry).
Ludzie związani z miastem
edytuj- Aleksandr Hercen (1812–1870) – poeta
- Ignacy Jasiński (1833–1878) – malarz
- Michał Elwiro Andriolli (1836–1893) – malarz
- Konstantin Ciołkowski (1857–1935) – jeden z pionierów astronautyki
- Aleksandr Grin (1880–1932) – pisarz
- Jekatierina Szychowa (ur. 1985) – panczenistka
Przypisy
edytuj- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [online] [dostęp 2021-04-13] .
- ↑ Кировский завод «Веста» купила китайская корпорация | ВЯТКА ОБЛАСТНАЯ [online], 16 października 2018 [dostęp 2023-07-26] (ros.).
- ↑ Киров останется городом революционера [online], www.kommersant.ru, 4 lutego 2011 [dostęp 2024-06-27] (ros.).