Koło (województwo lubuskie)
wieś w województwie lubuskim
Koło – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Brody.
| wieś | |
 Kościół Narodzenia NMP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
252[2] |
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
68-343[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FZA |
| SIMC |
0908142 |
Położenie na mapie gminy Brody  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żarskiego  | |
 51°50′16″N 14°46′47″E/51,837778 14,779722[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
W 1946 i 1947 roku mieściła się tu 6 komendantura odcinka Ochrony Pogranicza.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[4]:
- kościół filialny pod wezwaniem Narodzenia NMP, z XIII/XIV wieku, gruntownie przebudowany w latach 1731-1733
inne zabytki:
- dwór z XIX wieku pokryty mansardowym dachem wraz z zabudowaniami folwarczymi
- stary kamienny krzyż z granitu nieznanego wieku i pochodzenia, z obu stron krzyża znajduje się wypukły ryt miecza. Z krzyżem związanych jest kilka legend starających się wyjaśnić jego zapomniane pochodzenie. Według jednej dwaj rabusie pokłócili się przy podziale łupów i nawzajem się pozabijali, inna z legend mówi, że zabiło się tu nawzajem dwóch czeladników, jeszcze inna nawiązuje do tego, że w Kole miała mieć miejsce jakaś bitwa[5]. Kolejna legenda, najpopularniejsza w ostatnich dziesięcioleciach, mówi, że jest to tzw. krzyż pokutny, czyli krzyż fundowany przez zabójcę w wyniku jego umowy pojednawczej z rodziną zabitego. Przypuszczenie to nie ma oparcia w żadnych dowodach ani badaniach a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, są krzyżami pokutnymi[6], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Ta ostatnia legenda stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźna hipoteza bez żadnych bezpośrednich dowodów.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 56376
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 499 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 129. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Szlakiem krzyży pokutnych po obu stronach Odry : kamienne zabytki dawnego prawa : informator-przewodnik turystyczny terenu Euroregionu-Sprewa-Nysa-Bóbr. Zielona Góra: Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna "LOTUR", s. 15. ISBN 978-83-930067-0-0.
- ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010.