Kościół św. Michała Archanioła w Wojsławicach

Kościół świętego Michała Archanioła – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Chełm – Wschód archidiecezji lubelskiej. Znajduje się na trasie Szlaku Renesansu Lubelskiego.

Kościół św. Michała Archanioła

A-320 z dnia 10.05.1967
kościół parafialny
elewacja frontowa
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Wojsławice
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
parafia	św. Michała Archanioła
Wezwanie	św. Michała Archanioła
Historia Data zakończenia budowy początek XVII wieku Aktualne przeznaczenie świątynia katolicka Fundator Mikołaj Czyżowski
Dane świątyni Styl późny renesans Świątynia • materiał bud. • cegła Ołtarz • liczba ołtarzy 5 Liczba naw 1
Położenie na mapie gminy Wojsławice Kościół św. Michała Archanioła
Położenie na mapie Polski Kościół św. Michała Archanioła
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kościół św. Michała Archanioła
Położenie na mapie powiatu chełmskiego Kościół św. Michała Archanioła
50°55′07,02″N 23°33′04,63″E

Opis

Wnętrze świątyni

Wznosi się niedaleko rynku. Jest z kamienia i cegły, jednonawowy, późnorenesansowy, zbarokizowany. Kiedyś kościół był drewniany. Powstał prawdopodobnie w 1440 roku i nosił wezwanie NMP i Wszystkich Świętych. Obecny murowany kościół wybudowano w latach 1595-1608 w stylu późnorenesansowym. Fundatorem był Mikołaj Czyżowski.

Kościół był kilkakrotnie niszczony przez pożary w latach: 1671, 1736, 1840 i 1915. W czasie I wojny światowej ponownie uszkodzony. Remonty i rozbudowy kościoła wykonywano również wielokrotnie: przed 1648 rokiem, przed 1684 – dobudowano 2 kaplice, w latach 1714-1727, 1736, 1847, 1905-1915 – dobudowano 2 składziki od strony zachodniej, 1915 – dobudowano kruchtę kościelną, 1924-1932 i 1948.

Kościół ma dwie kaplice otwarte do prezbiterium arkadami, przy nawie kruchtę, wewnątrz pięć ołtarzy drewnianych. W ołtarzu głównym, późnobarokowym znajduje się figura Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII w. W ołtarzu bocznym prawym wisi obraz św. Franciszka Ksawerrego z XVIII w. W kaplicy południowej znajduje się ołtarz z obrazem Matki Boskiej Lewiczyńskiej, a w kaplicy północnej ołtarz z obrazem św. Antoniego. Ołtarze w kaplicach pochodzą z XIX w. Natomiast ambona regencyjna pochodzi z I połowy XVIII w., chrzcielnica późnobarokowa z XVII/XVIII w. a stare organy 10-głosowe, mają prawdopodobnie 300 lat – renowacja ich odbywała się w 1890 i 1974 roku. Na ścianach wisi kilka zabytkowych obrazów z XVI-XVIII w., tablice pamiątkowe i epitafia.

Obok świątyni znajduje się murowana dzwonnica z I połowy XVIII w., z dwoma dzwonami konsekrowanymi przez bpa Tomasza Wilczyńskiego 25 lutego 1954 roku.

Plebania pochodzi z połowy XIX wieku: parterowa, murowana, klasycystyczna, z kolumnowym gankiem od frontu. Z tego samego okresu pochodzi budynek organistówki będący kiedyś szpitalem – przytułkiem dla starców.

Historia

Obecna świątynia została wzniesiona na początku XVII wieku i ufundowana przez Mikołaja Czyżowskiego, chorążego Ziemi Chełmskiej. Budowla była wielokrotnie niszczona w czasie pożarów oraz działań wojennych i następnie odbudowywana, uzyskując ostateczny wygląd w 1924 roku, kiedy to została przeprowadzona jej gruntowna renowacja.

Jest to budowlą jednonawowa, wzniesiona w stylu późnorenesansowym. Składa się z zamkniętego trójbocznie węższego prezbiterium, w którego przedłużeniu jest umieszczone zakrystia. Po obu stronach prezbiterium są usytuowane dwie kaplice boczne. Od frontu znajdują się dwie przybudówki niepołączone z nawą wejściami. W jednej z przybudówek jest usytuowane wejście na chór, zaś w drugiej skład sprzętów liturgicznych. Ściany w nawie są oddzielone od siebie filarami przyściennymi, natomiast nawę oddziela od prezbiterium łuk tęczowy. Nawa i prezbiterium są nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami, chór muzyczny podparty jest dwoma arkadowymi filarami z murowanym parapetem. Okna zakończone są półokręgami. Dwukondygnacyjna elewacja frontowa zakończona jest szczytem ozdobionym barokowymi załamaniami. Do fasady są dobudowane wspomniane wyżej przybudówki ozdobione pilastrami w narożach, zakończone zaokrąglonymi przyczółkami z wolutami z lewej i prawej strony. Zewnętrzne ściany boczne są oddzielone od siebie pilastrami, nawę nakrywa dach dwuspadowy, prezbiterium nakrywa dach zakończony wielobocznie, jest on w całości pokryty jest blachą. Na miejscu łuku tęczowego ściana poprzeczna poprowadzona jest ponad dach i ma przekrój szczytu fasady, zwieńczona jest podobnie jak i sam szczyt dużym żelaznym krzyżem, posiadającym trójlistne zakończenie ramion.

Świątynia posiada pięć ołtarzy, wykonanych z drewna. W ołtarzu głównym, w stylu późnobarokowym, wykonanym po 1736 roku znajduje się posąg Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII wieku, a nad nim obraz Chrystusa Miłosiernego, wykonany w XIX wieku i cztery rzeźby w postaci aniołów. W ołtarzu bocznym prawym przy łuku tęczowym znajduje się obraz św. Trójcy, wykonany w XVII wieku, w zwieńczeniu jest umieszczony obraz Chrystusa, wykonany w XVIII wieku z dwoma świętymi. Z kolei z ołtarzu bocznym lewym znajduje się obraz św. Franciszka Ksawerego, wykonany w XVIII wieku, natomiast w zwieńczeniu ołtarza obraz św. Alojzego Gonzagi. W ołtarzu kaplicy północnej znajdują się dwie rzeźby przedstawiające aniołów i rzeźba św. Michała Archanioła, patrona parafii oraz obraz św. Antoniego Padewskiego, wykonany w XVIII wieku. Ołtarz umieszczony w kaplicy południowej został wykonany w XVIII wieku i znajdują się w nim dwie rzeźby świętych oraz obraz Matki Bożej Lewiczyńskiej, oraz obraz przedstawiający św. Mikołaja, wykonany na początku XVIII wieku. Świątynia posiada także część dawnego wyposażenia, m.in. organy o 10 głosach na chórze, które zostały wykonane ponad 300 lat temu, remontowane w 1890 i 1974 roku, ambonę ozdobioną rzeźbą Chrystusa nauczającego, chrzcielnicę w stylu późnobarokowym z XVIII wieku, rzeźby Matki Bożej i św. Tekli z XVIII wieku, obraz św. Jana Chrzciciela z XVIII wieku, a także obraz komunii świętej Katarzyny ze Sieny z 1673 roku. Kościół posiada także trzy epitafia Poletyłłów, neogotyckie, wykonane z czarnego marmuru, a także epitafia lekarza Pawła Mataien.