Kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika w Wielgomłynach

zabytkowy budynek w Wielgomłynach

Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennikarzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Kodrąb archidiecezji częstochowskiej).

Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika
232-X-42 z 28.03.1949 oraz 246 z 19.07.1967[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok od strony prezbiterium
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Miejscowość

Wielgomłyny

Adres

ul. Rynek

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

św. Stanisława Biskupa Męczennika

Wezwanie

św. Stanisława Biskupa Męczennika

Wspomnienie liturgiczne

11 kwietnia

Położenie na mapie gminy Wielgomłyny
Mapa konturowa gminy Wielgomłyny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika”
Położenie na mapie powiatu radomszczańskiego
Mapa konturowa powiatu radomszczańskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika”
Ziemia51°00′46,31″N 19°45′46,68″E/51,012864 19,762967

Historia edytuj

Świątynia została wzniesiona w latach 1465 – 1466 i ufundowana przez rodzinę Koniecpolskich herbu Pobóg jako część zespołu klasztornego ojców Paulinów. Pomimo rozbudowy w stylu barokowym, wykonanej w XVII wieku, kościół zachował gotycką bryłę architektoniczną a we wnętrzu zachowały się cenne, gotyckie dzieła sztuki.

Świątynia została zbudowana na miejscu starego kościoła drewnianego. Pierwotnie miała formę gotycką, następnie została przebudowana w stylu barokowym. Budowla jest jednonawowa, orientowana, posiada wydłużone prezbiterium zamknięte wielobocznie i oszkarpowane od zewnątrz.

14 czerwca 2010 r. arcybiskup częstochowski Stanisław Nowak wydał dekret ustanawiający świątynię sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Pani Wielgomłyńskiej[2].

Wnętrze edytuj

Jednym z najcenniejszych zabytków zachowanych do dnia dzisiejszego we wnętrzu kościoła jest późnośredniowieczna płyta nagrobna Koniecpolskich z 1475 roku wykonana z brązu, a należąca do najcenniejszych tego typu zabytków w Polsce.

Cennymi zabytkami są także: murowana mensa z antepedium z pięcioma ostrołukowymi wnękami, które są wypełnione przez maswerki, rozety oraz herby Pobóg, Starykoń i Dąbno, późnogotycki portal ozdobiony ornamentem geometrycznym i napisem "Jezus" oraz kamienna, gotycka chrzcielnica, wykonana w 2. połowie XV wieku, ozdobiona licznymi ornamentami i herbami.

Ciekawymi zabytkami należącymi do wyposażenia świątyni są również: pełna ekspresji drewniana i polichromowana Pieta, wykonana na początku XV wieku, portret trumienny namalowany na blasze z 1660 roku oraz obrazy z XVIII wieku - jeden z nich jest zapewne dziełem Franciszka Smuglewicza[3].

Wnętrze kościoła pokrywają imponujące freski autorstwa Gizeli Klaryski i Jerzego Pasternaka, przedstawiające historię klasztoru wielgomłyńskiego i zakonu paulinów[4].

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-05-27].
  2. Kult Matki Bożej Bolesnej – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Wielgomłynach [online] [dostęp 2021-02-27] (pol.).
  3. Zespół klasztoru oo. Paulinów w Wielgomłynach [online], Portal turystyczny województwa łódzkiego [dostęp 2020-05-27].
  4. Weronika Smędzik, Sanktuarium w Wielgomłynach, Niedziela, 8 sierpnia 2010, nr 32, str 36

Linki zewnętrzne edytuj