Komin w Wielkiej Skale
Komin w Wielkiej Skale – jaskinia w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się w obrębie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Długość |
10,5 m |
Deniwelacja |
7,5 |
Wysokość otworów |
437 m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny |
50 m |
Ekspozycja otworów |
ku S,W |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°11′16″N 19°46′06″E/50,187778 19,768333 | |
Strona internetowa |
Opis obiektu
edytujKomin w Wielkiej Skale znajduje się w orograficznie lewych zboczach Doliny Będkowskiej, w skałce Jebel na południowym krańcu skał, które wspinacze skalni zaliczają do grupy Wielkiej Turni[3]. Dolny otwór jaskini znajduje się u podnóża tej skałki, od strony dna doliny. Prowadzi do niskiej salki o średnicy ok. 2,5 m, nad którą wznosi się komin. Powstał on na pionowej szczelinie, u podstawy jego szerokość wynosi około 1 m, ku górze zwęża się i na wysokości 7 m wychodzi drugim, ciasnym otworem. Komin ma nierówne i mocno skorodowane ściany. Są w nich liczne kotły wirowe, wżery, okrągłe kanaliki i pozostałości zerodowanych nacieków. Są to zbudowane z krystalicznego kalcytu jasnobrązowe resztki polew naciekowych z wyraźną laminacją[1].
Jaskinia powstała w późnojurajskich wapieniach skalistych w strefie freatycznej. Namulisko skąpe, złożone z wapiennego gruzu, próchnicy i liści. Jaskinia jest sucha i przewiewna, a rozproszone światło słoneczne dochodzi do kilku metrów od otworu. W jego zasięgu na ścianach rozwijają się glony. Wewnątrz występują pająki[1].
W skałach grupy Wielkiej Skały znajdują się jeszcze inne jaskinie i schroniska: Jaskinia Główna w Wielkiej Skale, Szczelina w Wielkiej Skale, Tunel Niski w Wielkiej Skale, Tunel Pośredni w Wielkiej Skale, Tunel Wysoki w Wielkiej Skale, Tunelik obok Szczeliny w Wielkiej Skale, Zaklęta Szczelina, Zaklęty Komin, Zaklęty Balkon, Zaklęta Jama, Zaklęty Korytarzyk[4].
-
Dolny otwór
-
Widok z salki
-
Komin nad stropem salki
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Andrzej Górny , Komin w Wielkiej Skale, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-02-13] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2021-06-20] .
- ↑ Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2021-06-21] .
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-02-13] .