Komitat Máramaros

dawny komitat na Węgrzech

Máramaros (pol. Marmarosz, rum. Maramureș, niem. Maramuresch) – dawny komitat w północno-wschodniej części Królestwa Węgier.

Máramaros
komitat
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Węgry

Siedziba

Máramarossziget

Data likwidacji

1918

Powierzchnia

9.716 km²

Populacja (1910)
• liczba ludności


357.700

Plan
Plan
Położenie na mapie Królestwa Węgier
Położenie na mapie

Komitat Máramaros zajmował wschodnią połowę Zakarpacia. Obejmował dolinę górnej Cisy (Kotlinę Marmaroską) od źródeł do przełomu w górach Oaș oraz z dolinami dopływów – Riki, Terebli, Tereswy (północnych), Izy i Vișeu (południowych).

Komitat Máramaros powstał stosunkowo późno – dopiero w 1303. Siedzibą jego władz było miasto Máramarossziget (dzisiaj Sighetu Marmației). W XX wieku komitat dzielił się na dziesięć powiatów i jedno miasto.

Po rozbiorze Węgier na początku XVI wieku Máramaros wraz z całym Zakarpaciem znalazł się pod władzą książąt Siedmiogrodu. Po traktacie w Trianon komitat został podzielony między Czechosłowację (około trzech piątych obszaru) i Rumunię (około dwóch piątych). Nowa granica biegła grzbietem gór Oaș, Cisą do ujścia Vișeu i grzbietem Karpat Marmaroskich. Po stronie czechosłowackiej do żupy marmaroskiej przyłączono część dawnego Ugocsa. Część rumuńską wcielono do okręgu Marmarosz.

Po aneksji Zakarpacia przez Węgry w 1939 komitat Máramaros został odtworzony z siedzibą władz w Chuście. Po aneksji północnego Siedmiogrodu w 1940 przyłączono do niego również dotychczasową część rumuńską. Po II wojnie światowej przywrócono granicę z 1937. Czechosłowacka część komitatu weszła w skład obwodu zakarpackiego Ukraińskiej SRR (dzisiejszej Ukrainy).

W polskiej literaturze naukowej nazwa Marmarosz jest używana na określenie zarówno ukraińskiej, jak i rumuńskiej części obszaru dawnego komitatu.

Powiaty (járás)
Powiat Siedziba władz
Dolha Dolha
Huszt Huszt
Izavölgy Dragomérfalva
Ökörmező Ökörmező
Sugatag Aknasugatag
Sziget Máramarossziget
Taracviz Taracköz
Técső Técső
Tiszavölgy Rahó
Visó Felsővisó
Miasta komitackie (rendezett tanácsú város)
Máramarossziget

Linki zewnętrzne

edytuj