Kompania graniczna KOP „Mieżany”

Kompania graniczna KOP „Mieżany”pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-łotewskiej.

Kompania graniczna KOP „Mieżany”
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Mieżany[a]

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

batalion KOP „Słobódka”

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

W drugim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, w 1925 sformowano 19 batalion graniczny [1], a w jego składzie 2 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 12 podoficerów, 7 nadterminowych i 104 żołnierzy służby zasadniczej[b]. W 1939 2 kompania graniczna KOP „Mieżany” podlegała dowódcy batalionu KOP „Słobódka”[2].

Służba graniczna

edytuj

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[3]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[4].

2 kompania graniczna „Mierzany” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 42 kilometrów 958 metrów[5].

Sąsiednie kompanie graniczne:

Struktura organizacyjna

edytuj
 
Rozmieszczenie batalionu KOP „Słobódka” w 1931
 

Strażnice kompanii w 1929[8]

Strażnice kompanii jesienią 1931[6]

Strażnice kompanii w 1932[7] i w 1934[9][k]

Strażnice kompanii w 1938[10]

Strażnice kompanii we wrześniu 1939[2]

Dowódcy kompanii

edytuj
  • kpt. Bronisław Rafalski (był 30 IX 1928 − 27 IV 1929 → przesunięty na dowódcę 1 kompanii granicznej)[11]
  • kpt. Feliks Oskierko (27 IV 1929 − 8 VI 1931 → przeniesiony w stan spoczynku)[11]
  • kpt. Zygmunt Piękoś (27 III 1931 − 10 IV 1931 → przeniesiony do Brygady KOP „Nowogródek”)[11]
  • p.o. por Franciszek Dziadzik (był 8 V 1931 − 19 VI 1931)[11]
  • kpt. Antoni Michalewski (19 VI 1931 −)[11]
  • kpt. Aleksander Kominkowski (24 III 1932 −)[11]
  • mjr Józef Ćwiękalski[l] (- III 1939)
  1. wieś Mieżany, gmina Dryświaty, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  2. Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 365
  3. W komunikatach dyslokacyjnych występuje również jako Grybieliszki → Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓
  4. miasteczko Turmont, gmina Smołwy, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  5. folwark Kimborciszki, gmina Smołwy, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  6. zascianek Nowiki, gmina Smołwy, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  7. wieś Marcinkowicze, gmina Dryświaty, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  8. zaścianek Marjanowo, gmina Dryświaty, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  9. folwark Grybieliszki, gmina Brasław, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  10. wieś Plauszkiety, gmina Brasław, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
  11. W 2000 Rajmund Szubański napisał, że sformułowania zawarte w artykule „Bataliony, kompanie, strażnice KOP” z 1993, odnoszą się do stanu sprzed 1937 → Szubański 2000 ↓, s. 87. Wymienił następujące strażnice: „Grzybieliszki”, „Marcinkowicze”, „Marianowo”, „Nowiki”, „Kimborciszki”, „Dulkiszki”→ Szubański 1993 ↓, s. 278
  12. Józef Ćwiękalski , mjr piech., w KOP od 1938. Do marca 1939 dowódca 2 kompanii granicznej „Mieżany”, następnie dowódca 3 kompanii baonu KOP „Sarny”. We wrześniu 1939 dowódca samodzielnej kompanii ckm „Niezdara”. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 714

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj