Konklawe 29-30 grudnia 1370konklawe, które po śmierci Urbana V wybrało Grzegorza XI na ostatniego papieża okresu tzw. „niewoli awiniońskiej”.

Konklawe 1370
Ilustracja
Daty i miejsce
29 – 30 grudnia 1370
Pałac papieski w Awinionie
Główne postacie
Dziekan

Guy de Boulogne

Kamerling

Arnaud Aubert, abp Auch

Protoprezbiter

Pierre de Monteruc

Protodiakon

Pierre Roger de Beaufort (do wyboru 30 grudnia)
Rinaldo Orsini (w dniu 30 grudnia)

Wybory
Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


17
3

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Pierre Roger de Beaufort
Przybrane imię: Grzegorz XI

Śmierć Urbana V

edytuj

Od pontyfikatu Klemensa V (1305-1314), a więc od ponad 60 lat, papieże rezydowali w Awinionie nad Rodanem, a nie w ich stolicy biskupiej w Rzymie. Urban V, wybrany w 1362 roku, przez cały swój pontyfikat podejmował wysiłki w celu powrotu papiestwa do Rzymu, napotykał jednak wiele trudności. Po pierwsze, niechętna powrotowi nad Tyber była zdominowana przez Francuzów kuria. Po drugie, długotrwała nieobecność papieży i kurii w Rzymie spowodowała, że terytoria te tylko nominalnie podlegały władzy papieskiej i były pogrążone w anarchii. Sam Rzym stał się podupadłym miasteczkiem liczącym zaledwie 22 tysiące mieszkańców. Władzę na poszczególnych obszarach Państwa Kościelnego sprawowali miejscowi feudałowie lub zbrojni watażkowie. W wielu miastach silne były tendencje republikańskie. Legaci papiescy delegowani do Włoch (najsłynniejszym był Gil Alvarez de Albornoz) z wielkim trudem przywracali porządek i autorytet papieski na tych terenach. W 1367 papież Urban V zdecydował się, wbrew stanowisku kurii, na powrót do Rzymu, jednak na początku 1370 powrócił do Awinionu, nie mogąc poradzić sobie z panującym w mieście chaosem i anarchią. Krótko po powrocie do Awinionu zachorował i 19 grudnia 1370 zmarł w wieku 60 lat[1].

Lista uczestników

edytuj

W konklawe wzięło udział siedemnastu z dwudziestu kardynałów, w tym trzynastu Francuzów, trzech Włochów i jeden Anglik[2]:

Pięciu elektorów mianował Klemens VI, czterech Innocenty VI, a pozostałych dziewięciu Urban V.

Nieobecni

edytuj

Nieobecnych było trzech kardynałów:

  • Angelic de Grimoard CanReg (18 września 1366) – kardynał biskup Albano; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Pietro in Vincoli; papieski legat i wikariusz Włoch
  • Jean de Dormans; Kardynał z Beauvais[3] (22 września 1368) – kardynał prezbiter Ss. IV Coronati; kanclerz królestwa Francji
  • Pierre d'Estaing OSB; Kardynał z Bourges[3] (7 czerwca 1370) – kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere; rektor księstwa Spoleto

Wszyscy trzej byli Francuzami, a kapelusze kardynalskie otrzymali od Urbana V.

Kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego był wówczas Arnaud Aubert, arcybiskup Auch i bratanek Innocentego VI[1].

Wybór Grzegorza XI

edytuj

Konklawe rozpoczęło się 29 grudnia i zakończyło już następnego dnia jednogłośnym wyborem protodiakona Pierre'a Roger de Beaufort, bratanka papieża Klemensa VI (1342-1352), który nie miał jeszcze nawet 40 lat. Elekt początkowo protestował, ostatecznie jednak przyjął wybór i przybrał imię Grzegorz XI. 4 stycznia 1371 przyjął święcenia kapłańskie z rąk kardynała Guy de Boulogne, a następnego dnia w katedrze awiniońskiej Notre-Dame des Doms został konsekrowany na biskupa przez kardynała Guillaume de la Sudrie i koronowany przez nowego protodiakona Rinaldo Orsiniego[1][2][4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c John Paul Adams: Sede Vacante 1370. 2010. [dostęp 2015-02-20].
  2. a b Konrad Eubel: Hierarchia Catholica Medii Aevi. Volumen I. Münster-Padwa: 1913-1960, s. 21.
  3. a b c d e f g h i j k l m n o Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
  4. L. Mirrot, H. Jassemin: Lettres secretes & curiales du pape Gregoire XI (1370-1378) relatives a la France: extraites des registres du Vatican. Paryż: 1935, s. 1-3.