Konstantinos Tzechanis

grecki matematyk i tłumacz

Konstantinos Tzechanis (gr. Κωνσταντίνος Τζεχάνης, łac. Constantinus Tzechani, alb. Kostë Xhehani; ur. 1740 w Moskopolu, zm. 1800 w Lejdzie) – grecki matematyk i tłumacz pochodzenia arumuńskiego.

Konstantinos Tzechanis
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1740
Moskopol

Data i miejsce śmierci

1800
Lejda

Specjalność: matematyka
Alma Mater

Grecki Uniwersytet w Moskopolu

Życiorys edytuj

Po ukończeniu studiów na Greckiej Akademii w Moskopolu wyjechał na dalszą naukę do Modry[1][2]. W 1760 roku wyjechał z rodzicami do Wiednia, gdzie jego ojciec pracował jako kupiec[1][3][4]. Studiował również matematykę i literaturę na uniwersytetach w Halle (1768–1774), w Cambridge (1776), Lipsku i Getyndze[5][2].

Wykładał grekę i matematykę na Uniwersytecie w Lejdzie[6], pracował również w greckich szkołach w Timișoarze, Peszcie i Zemunie[7].

Współpracował ze szwedzkim lingwistą Johannem Erichem Thunmannem w pracach dotyczących języka albańskiego i arumuńskiego[3].

Publikacje[2] edytuj

  • Επίγραμμα ηρωελεγείον εις τον ιερομονάχοις… εφημέριον Άνθιμον…
  • Έπος σαπφικόν εις την γενέθλιον ημέραν του βασιλέως των Πρώσσων Φρεδερίκου Β΄
  • Δύο επιγράμματα προς τον ηγεμόνα Υψηλάντην
  • Εγχειρίδιον αριθμητικής (1769)
  • Έπος ηρωελεγείον εις Βικέντιον Ιωάννοβιτζ τον Τεμεσβαρίου επίσκοπον (1772)
  • Έπος εις τον κόμητα Φραγκίσκον Κολλάριον (1772)
  • Έπος ηρωελεγείον εις τον Κωνσταντίνον Αλέξανδρον φιλιππίδην τον Γάιον (1773)
  • Έπος ηρωελεγείον εις τον κραταιότατον και αήττητον των Ρωμαίων αυτοκράτορα (1773)
  • Προγύμνασμα γεωμετρικόν, ήτοι νέα θεωρία τετραγωνισμού του κύκλου (1774)
  • Έπος ηρωελεγείον προς Αικατερίνη Β΄ (1776)[6]
  • Έπη δύο (Lugduni Batanorum) (1776)
  • Ποίημα σαπφικόν εις τον ελλογιμώτατον και ευγενέστατον Σκαρλάτον τον Στούρλαν (1777)

Tłumaczenia[2] edytuj

  • Γραμματική του Ρενίου
  • Κανόνας του ορθού και τιμίου βίου
  • Κατήχησις του Πλάτωνος

Przypisy edytuj

  1. a b Erik Amburger, Michał Cieśla, László Szikaly: Wissenschaftspolitik im Mittel- und Osteuropa: Wissenschaftliche Gesellschaften, Akademien und Hochschulen im 18. und beginnenden 19. Jahrhundert. 1976, s. 121. ISBN 978-3-921515-00-6.
  2. a b c d E. Amygdalaki (Ε. Αμυγδαλάκη), A. Paraskevopoulou (Α. Παρασκευοπούλου): Τζεχάνης Κωνσταντίνος [περ. 1740, Μοσχόπολη Μακεδονίας – περ. 1800, Leyden Ολλανδίας(;)]. [dostęp 2010-09-30]. (gr.).
  3. a b Xhevat Lloshi: Rreth Alfabetit Të Shqipes. 2008, s. 279. ISBN 978-9989-58-268-4.
  4. Max Demeter Peyfuss: Die Druckerei von Moschopolis, 1731-1769: Buchdruck und Heiligenverehrung im Erzbistum Achrida. 1989, s. 151. ISBN 978-3-205-05293-7.
  5. Emanuel Turczynski: Die deutsch-grieschischen Kulturbeziehungen bis zur Berufung König Ottos. 1959, s. 174.
  6. a b Polychronis Kyprianou Enepekides: Zwei Texte des 18. Jahrhunderts im Wiener Supplementum Graecum. 1960, s. 51–57.
  7. Apostolos Euangelou Vakalopoulos: History of Macedonia, 1354-1833. 1973, s. 408.

Bibliografia edytuj