Król Dawid – polski XVII-wieczny okręt wojenny – galeon, zbudowany w 1623 r. w Gdańsku, znany pod niemiecką nazwą König David.

Król Dawid
Ilustracja
Historia
Stocznia

w Gdańsku

Wodowanie

1623

 I Rzeczpospolita
Wejście do służby

1623

Wycofanie ze służby

1630

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

400 t

Długość

34

Szerokość

7,5

Uzbrojenie
31 dział niewielkich wagomiarów (do kilku funtów) w baterii burtowej
miotacz kamieni
Załoga

60 marynarzy i do 100 żołnierzy piechoty morskiej

Historia

edytuj

„Król Dawid” był średniej wielkości galeonem, zbudowanym dla polskiej floty Zygmunta III w 1623 roku w Gdańsku[1]. Podczas wojny ze Szwecją, "Król Dawid" wraz z okrętami "Wodnik" i "Arka Noego", uczestniczył w pierwszej potyczce z flotą szwedzką 17 maja 1627, natykając się w pobliżu Helu na dwukrotnie liczniejsze okręty szwedzkie, zmierzające do Piławy[2]. Po wymianie strzałów, obie eskadry rozeszły się, Polacy popłynęli na zachód. Następnego dnia 18 maja doszło do potyczki na wysokości na wysokości Białogóry koło Łeby z konwojem 24 statków i okrętów szwedzkich. Po pojedynku artyleryjskim, z niewielkimi stratami w ludziach, Polakom udało się oderwać od nieprzyjaciela i polskie okręty pożeglowały do Kołobrzegu[2]. Po kilku dniach okręty polskie powróciły do Wisłoujścia, przedzierając się przez linie szwedzkiej blokady Zatoki Gdańskiej[2].

"Król Dawid" pod dowództwem kapitana Jakuba Murreya uczestniczył następnie w bitwie z eskadrą szwedzką pod Oliwą 28 listopada 1627 roku jako okręt kontradmiralski[3]. Szyprem okrętu był wówczas Joachim Böse[3]. "Król Dawid" nie odegrał jednak w bitwie większej roli, nieskutecznie wspomagając "Wodnika" atakującego szwedzki galeon "Solen"[4]. Odniósł przy tym w bitwie pewne uszkodzenia[5]. Po bitwie, kapitanem okrętu został mianowany Grzegorz Fentross, który został również 2 maja 1628 mianowany nowym admirałem polskiej floty, przez co "Król Dawid" stał się jej okrętem flagowym[6].

Podczas ataku szwedzkich wojsk wspieranych artylerią na polskie okręty stojące u ujścia Wisły koło Twierdzy Wisłoujście po północy 6 lipca 1628, "Król Dawid" odniósł uszkodzenia, a admirał Fentross zginął próbując dowodzić z szalupy broniącymi się okrętami[6]. Okręt został następnie wycofany w górę rzeki[6].

W styczniu 1629 roku "Król Dawid" wraz z innymi polskimi okrętami został oddany przez króla Zygmunta III Wazę na służbę habsburskiej Ligi Katolickiej toczącej wojnę trzydziestoletnią, przybywając do Wismaru 8 lutego[7]. Polskie okręty, stacjonując w Wismarze walczyły z flotą duńską i szwedzką w sporadycznych mniejszych potyczkach. W listopadzie 1630 roku, podczas akcji przeciwko szwedzkiemu konwojowi, "Król Dawid" ścigany przez okręty szwedzkie, schronił się u ujścia Travy, gdzie został następnie zarekwirowany przez Lubekę[7]. Dalszy los okrętu nie jest znany.

Przypisy

edytuj
  1. Koczorowski 1968 ↓, s. 43-45, 56.
  2. a b c Pertek 1981 ↓, s. 149-150.
  3. a b Koczorowski 1968 ↓, s. 134.
  4. Koczorowski 1968 ↓, s. 149.
  5. Koczorowski 1968 ↓, s. 153.
  6. a b c Pertek 1981 ↓, s. 158-159.
  7. a b Pertek 1981 ↓, s. 164-166.
  8. a b c Koczorowski 1968 ↓, s. 59.
  9. a b Koczorowski 1968 ↓, s. 74-76.

Bibliografia

edytuj
  • Eugeniusz Koczorowski: Bitwa pod Oliwą. Gdynia: Wydawnictwo Morskie, 1968.
  • Jerzy Pertek: Polacy na morzach i oceanach. Tom 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1981. ISBN 83-210-0141-6.