Królestwo Sarawaku
Królestwo Sarawaku[1] – historyczne państwo istniejące na wyspie Borneo w latach 1841–1946 pod rządami dynastii Brooke[3].
| 1841–1946 | |||||
| |||||
| Hymn: Gone Forth Beyond the Sea | |||||
| Ustrój polityczny |
monarchia absolutna (1841–1941)[2] | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konstytucja |
Konstytucja z 1941[3] | ||||
| Stolica | |||||
| Data powstania |
1841 | ||||
| Data likwidacji |
1946 | ||||
| Władca |
Charles Vyner Brooke | ||||
Położenie na mapie świata  | |||||
| 2,631003°N 113,539314°E/2,631003 113,539314 | |||||
.svg)
![Królestwo Sarawaku[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png){kind=small}
Jego założycielem był James Brooke, Anglo-indyjski awanturnik i oficer[5]. W 1841 roku stłumił powstanie na rzecz sułtana Brunei i ogłosił się Radżą[2]. James Brooke przeprowadził liczne reformy, stworzył system administracyjny w oparciu o brytyjską biurokrację, wyemitował walutę, zniósł niewolnictwo oraz ustanowił parlament[5]. Pierwszym państwem, które uznało niepodległość Sarawaku były Stany Zjednoczone, które zrobiły to w 1850 roku, Wielka Brytania zaś w 1868[5]. James panował do 1868 roku, jego następcą został jego siostrzeniec Charles Brooke[4], za którego rządów doszło do rozwoju kulturowego w wyniku utworzenia Muzeum Sarawaku (ang. Sarawak State Museum). W 1888 roku Sarawak stał się protektoratem brytyjskim[5]. Po śmierci Charles'a w 1917 władcą został jego syn[3], Chalres Vyner Brooke[4] który wprowadził w październiku 1941 roku konstytucję[3] oraz monarchię konstytucyjną[2]. W czasie II wojny światowej Sarawak znalazł się pod okupacją Japońską, a władca udał się na wygnanie do Australii[6]. Po wojnie Charles Vyner zdecydował przekazać Sarawak Brytyjczykom, co miało miejsce 1 lipca 1946 roku[3], a on sam abdykował[6].
- James Brooke (1841–1868)
- Charles Brooke (1868–1917)
- Charles Vyner Brooke (1917–1946)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Właściwie tytułem monarszym był Radża
- ↑ a b c d TIME, SARAWAK: Raja's Return, TIME, 9 lipca 1945 [dostęp 2024-07-17] (ang.).
- ↑ a b c d e Brooke Raj, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-07-17] (ang.).
- ↑ a b c Sarawak Government Official Portal [online], www.ictu.tmp.sarawak.gov.my [dostęp 2024-07-17].
- ↑ a b c d e Brookes of Sarawak:The White Rajas [online], Kingsley Collection [dostęp 2024-07-17] (ang.).
- ↑ a b The White Rajahs of Sarawak and the Complexity of Empire - History Reclaimed [online], 31 sierpnia 2023 [dostęp 2024-07-17] (ang.).