Krasňany
Krasňany – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju żylińskim, w okręgu Żylina.
 Kościół | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Miroslav Bielka[1] | ||
| Powierzchnia |
15,18[2] km² | ||
| Wysokość |
383 m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
041 | ||
| Kod pocztowy |
013 03 | ||
| Tablice rejestracyjne |
ZA | ||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
 49°12′47″N 18°53′17″E/49,213056 18,888056
| |||
| Strona internetowa | |||
Położenie
edytujMiejscowość położona jest w Kotlinie Żylińskiej. Zabudowania miejscowości znajdują się na lewym brzegu rzeki Varínka oraz w dolinie potoku Jedľovina, spływającego z podnóży Małej Fatry Krywańskiej[5].
Historia
edytujOkoliczne tereny były zamieszkane przez ludzi już w epokach brązu i żelaza. W 1933 r. na wzgórzu Háj na terenie wsi odkryto słowiańskie cmentarzysko kurhanowe z VIII-IX stulecia, liczące 51 grobów[6]. Wydobyte tu liczne cenne artefakty w postaci ceramiki, broni i ozdób eksponowane są obecnie w Muzeum Etnograficznym w Martinie.
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości Karazna pochodzi z roku 1354[7], kiedy to Mikołaj Drugeth nadał dziedziczne sołtystwo wsi Bohuszowi, synowi Dezlona, uwalniając jednocześnie osadników na 20 lat od wszelkich opłat. Wieś należała do feudalnego „państwa” Varín, będącego w posiadaniu rodziny Pongraczów. W drugiej połowie XVI w. przenieśli oni swą siedzibę z zamku Starý hrad do drewnianego dworu obronnego, zbudowanego właśnie w Krasňanach.
Mieszkańcy zajmowali się pierwotnie rolnictwem i hodowlą. Działały niewielkie łomy wapienia. W XVII i XVIII w. w górnej części wsi funkcjonowała niewielka huta z hamrem, w której przerabiano rudy żelaza wydobywane w dolinie Kúr[8][6]. Obecnie większość mieszkańców pracuje w zakładach Żylinie, Vrútkach lub Martinie.
Demografia
edytujWedług danych z dnia 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwało 1264 osób, w tym 633 kobiety i 631 mężczyzn[9]. W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[10]:
Przypisy
edytuj- ↑ Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2011-12-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 15,18S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Mała Fatra. Mapa 1:50000. Tatráplan s.r.o.. ISBN 978-80-89349-10-4.
- ↑ a b Jozef Gargulák, Vladimír Križo a kolektív: Malá Fatra. Turistický sprievodca ČSSR, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1984, s. 176
- ↑ Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2011-12-31]. (ang.).
- ↑ Jaroslav Ďugel. Železorudné bane v Krivánskej časti Malej Fatry. „Spravodaj Slovenskej speleologickej spoločnosti”. s. 24.
- ↑ Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2011-12-31]. (ang.).
- ↑ Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2011-12-31]. (ang.).
