Kruchaweczka piaskowa
Kruchaweczka piaskowa (Psathyrella ammophila (Durieu & Lév.) P.D. Orton) – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kruchaweczka piaskowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Psathyrella ammophila (Durieu & Lév.) P.D. Orton Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 180 (1960) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go w 1846 r. Michel Charles Durieu de Maisonneuve i Joseph-Henri Léveillé nadając mu nazwę Agaricus ammophilus[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Peter Darbishire Orton w 1960 r.[1]
- Agaricus ammophilus Durieu & Lév. 1846
- Deconica ammophila (Durieu & Lév.) Morgan 1907
- Drosophila ammophila (Durieu & Lév.) Kühner & Romagn. 1953
- Drosophila fatua var. ammophila (Durieu & Lév.) Quél. 1886
- Psathyra ammophila (Durieu & Lév.) Quél. 1880
- Psathyrella ammophila f. ecaudata (Maire) Bon 1988
- Psathyrella ammophila f. marginata Bon 1988
- Psilocybe ammophila (Durieu & Lév.) Gillet 1878
- Psilocybe ammophila var. ecaudata Maire 1908
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 3–5 cm, wysokość 3–4 mm, początkowo dzwonkowaty, potem spłaszczony. Brzeg nie prążkowany. Powierzchnia gładka, często pokryta ziarnkami piasku, bladobrązowa, jasnobrązowa lub średnio brązowa, jaśniejsza przy suchej pogodzie, ale zwykle czerniejąca[4].
Wysokość 3 do 7 cm ponad piaskiem, ale zwykle dalsze 2 do 4 cm zakopane w piasku, średnica od 2 do 5 mm. Powierzchnia początkowo biaława, z wiekiem brązowiejąca; podobnie jak w przypadku innych kruchaweczek. Brak pierścienia[4].
Wolne, dość gęste, ciemno brązowe i przechodzące w czekoladowy brąz, podczas suchej pogody bardzo ciemnobrązowe, prawie czarne[4]. Wysyp zarodników: Bardzo ciemnobrązowy (prawie czarny, ale z lekkim czerwonym odcieniem. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 10–11 × 6–7 µm z dużymi porami kiełkowymi[4].
Występowanie
edytujZnane jest występowanie Psathyrella ammophila w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Australii i Nowej Zelandii[5]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje 3 jego stanowiska (1936, 1951 i 1966 r.)[3]. Wiele nowych stanowisk tego gatunku znajduje się w internetowym atlasie grzybów[6]. Jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[7]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-22] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-22] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d Psathyrella ammophila (Durieu & Lév.) P. D. Orton – Dune Brittlestem [online], First Nature [dostęp 2020-11-22] (ang.).
- ↑ Psathyrella ammophila (Durieu & Lév.) P.D.Orton [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska Psathyrella ammophila w Polsce [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.