Księżyno-Kolonia

wieś w województwie podlaskim

Księżyno-Koloniawieś położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Juchnowiec Kościelny[5][6].

Księżyno-Kolonia
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Juchnowiec Kościelny

Liczba ludności (2011)

1501[2][3]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-001[4]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0031443[5]

Położenie na mapie gminy Juchnowiec Kościelny
Mapa konturowa gminy Juchnowiec Kościelny, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Księżyno-Kolonia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Księżyno-Kolonia”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Księżyno-Kolonia”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Księżyno-Kolonia”
Ziemia53°04′49″N 23°06′48″E/53,080278 23,113333[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Rzemieślnika w Księżynie.

Historia edytuj

Pierwotnie teren ten zwał się Woroszyłowszczyzną. Nazwę swą wziął od smolników - braci Woroszyłków, którzy w roku 1530 tutaj mieli swoją siedzibę[7].

Na przełomie XVII i XVIII w. folwark Woroszyłowszczyzna był przekazany proboszczowi juchnowieckiemu. Znane są dwa dokumenty przekazania folwarku, pierwszy z 17 lipca 1671 i drugi z 28 stycznia 1702[8]. Woroszyłowszczyzna przez długie lata była małą osadą. Zamieszkiwała tu tylko jedna rodzina.

W roku 1886 Bernard Zaczeniuk (pochodzący z Koplan) kupił folwark Woroszyłowszczyzna. Zbudował tu dom i założył rodzinę.

W latach 80. XIX w. powstała kompozycja dworska[9]. Józef Zaczeniuk (syn Jakuba a wnuk Bernarda) wzniósł murowany dom mieszkalny na wzgórzu, które opadało w kierunku rzeczki Horodnianki. Oś główna domu wiodła w kierunku cmentarza dworskiego w sąsiednich Ignatkach. Dom był usytuowany przy drodze biegnącej z dworu w Horodnianach do Juchnowca Kościelnego. W dworze było tłoczno i gwarno – Józef miał dwanaścioro rodzeństwa. W czasie II wojny w ganek dworu uderzył radziecki pocisk artyleryjski, na szczęście nie wyrządził większych szkód. Niemcy planowali wysadzenie obiektu lecz w ostatniej chwili się rozmyślili. Do dziś miejscowość zamieszkują potomkowie Bernarda.

W 1926 szkołę z Horodnian przeniesiono do Księżyna, gdzie zajmowała pół domu Zaczeniuków. Przez dwa lata jedyną nauczycielką była Maria Gusnar. Po jej odejściu, w roku 1928/29, rozpoczął pracę w szkole Henryk Banulewicz. W 1931/32 przybył drugi nauczyciel – Czesław Sucharski, szkoła miała już pięć klas. Zaczęto wynajmować dodatkowo jedną izbę w domu Żółkowskich. W 1934/35 szkołę przeniesiono do nowego jeszcze niewykończonego budynku w Księżynie.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 64381
  2. Wieś Księżyno-Kolonia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 631 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Akt rozgraniczenia Horodzińskich, Klepacz, Koryckiego i Sapiehy z roku 1530. Kapicjana, pudło 27, dok.334
  8. S. Niewiński. Juchnowiec: dzieje parafii. Białystok: Archiwum Diecezjalne: Wydawnictwo BUK, 2006. ISBN 83-919319-5-1, ISBN 83-60329-10-9
  9. Maroszek J., Kosmaczewska J., Postołowicz L. Księżyno. Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków w Białymstoku.1985