Lüshunkou (chin. upr.: 旅顺口区; pinyin: Lǚshùnkǒu Qū); także Lüshun; dawniej Port Arthur i Ryojun (jap.: 旅順) – dzielnica miasta Dalian w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, na półwyspie Liaodong, nad Morzem Żółtym. Do 1950 roku oddzielne miasto pod nazwą Lüshun. W 2000 roku liczba mieszkańców dzielnicy wynosiła 264 998[1]. W Lüshunkou znajdują się port handlowy i rybacki oraz baza marynarki wojennej.

Lüshunkou
旅顺口区
Dzielnica Dalianu
ilustracja
Państwo

 Chiny

Prowincja

Liaoning

Miasto

Dalian

Powierzchnia

506,8 km²

Populacja (2000)
• liczba ludności


264 998

Strefa numeracyjna

0411

Kod pocztowy

116041

Tablice rejestracyjne

辽B

Położenie na mapie Dalianu
Położenie na mapie
38°48′45″N 121°14′30″E/38,812500 121,241667
Strona internetowa

Etymologia edytuj

W czasie wojny anglo-francuskiej z Chinami w 1857 roku komendant floty wybrał tutejszą zatokę portową jako bazę dla okrętów atakujących fortyfikacje Dagu. Zatokę nazwał imieniem królowej Wiktorii, a port imieniem księcia Artura, późniejszego księcia Connaught i Strathearn.

Historia edytuj

Już od końca XIX wieku był to port wojenny (w naturalnej zatoce) – główna baza powołanej po 1875 najnowocześniejszej z chińskich flot – floty Beiyang. W 1898 roku Lüshun został wydzierżawiony Rosji na 25 lat i stał się główną rosyjską ufortyfikowaną bazą morską Floty wojennej Oceanu Spokojnego. Podczas wojny rosyjsko-japońskiej 1904–1905 był przez kilka miesięcy oblegany przez Japończyków (zobacz: obrona Port Artur) i ostatecznie zdobyty przez nich 2 stycznia 1905 roku; w porcie w ręce japońskie wpadły pozostałości rosyjskiej Floty Pacyfiku. Na mocy traktatu w Portsmouth z 1905 roku pozostał pod władzą Japonii. Nosił wówczas nazwę Ryojun.

Po wyparciu Japończyków z Mandżurii przez Armię Czerwoną w 1945 roku ZSRR otrzymał prawo do utrzymywania w tutejszym porcie bazy dla swojej marynarki wojennej. Została ona zlikwidowana na mocy porozumienia z Chinami w 1955 roku[2].

W roku 1950 Lüshun zostało połączone z sąsiednim Dalian i straciło status miasta[3]. Jego nazwę zmieniono wówczas na Lüshunkou.

Przypisy edytuj

  1. 表1 总人口、户籍人口、少数民族人口比重、非农业户口人口比重、城乡人口、家庭户人口、家庭户类别(全部数据). stats.gov.cn. [dostęp 2012-08-13]. (chiń.).
  2. Larry M. Wortzel: Dictionary of Contemporary Chinese Military History. Westport, Connecticut: ABC-CLIO, 1999, s. 207. ISBN 0-313-29337-6.
  3. The Geography of China: Sacred and Historic Places, edited by Kenneth Pletcher, Britannica Educational Publishing, New York 2011, s. 165.