Podział administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej

Godło ChRL
Ten artykuł jest częścią serii
Ustrój i polityka Chińskiej Republiki Ludowej
Organy polityczne
Przewodniczący ChRL:
Xi Jinping
Wiceprzewodniczący ChRL:
Wang Qishan
Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych:
Stały Komitet OZPL
Przewodniczący Stałego Komitetu OZPL: Li Zhanshu
Rada Państwa:
Premier ChRL: Li Keqiang
Centralna Komisja Wojskowa
Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza
Najwyższy Sąd Ludowy
Przewodniczący: Zhou Qiang
Najwyższa Prokuratura Ludowa
Prokurator Generalny: Zhang Jun
Ludowa Polityczna Konferencja Konsultatywna Chin
System prawny
System prawny
Konstytucja
Podział administracyjny
Podział administracyjny
Partie polityczne
Komunistyczna Partia Chin
Chińskie partie demokratyczne

Chińska Republika Ludowa podzielona jest na 22 prowincje[1] (省, shěng), 5 regionów autonomicznych (自治区, zìzhìqū), 4 miasta wydzielone (直辖市, zhíxiáshì) oraz 2 specjalne regiony administracyjne (特别行政区, tèbiéxíngzhèngqū).

Podział administracyjny ChRL (dane z 2020 roku)
Chińska Republika Ludowa – podział administracyjny
Chińska Republika Ludowa – podział administracyjny
Lp. Nazwa Nazwa
chińska
Hanyu pinyin Skrót Stolica Obszar (km2) Ludność (2020)[2][3][4][5]
Prowincje
1 Anhui 安徽 Ānhūi 皖 Wǎn Hefei 139 900 61 027 171
2 Fujian 福建 Fújiàn 闽 Mǐn Fuzhou 123 100 41 540 086
3 Gansu 甘肃 Gānsù 甘 Gān lub 陇 Lǒng Lanzhou 453 700[6] 25 019 831
4 Guangdong 广东 Guǎngdōng 粤 Yuè Kanton 179 800[7] 126 012 510
5 Hajnan 海南 Hǎinán 琼 Qióng Haikou 33 920 10 081 232
6 Hebei 河北 Héběi 冀 Jì Shijiazhuang 187 700 74 610 235
7 Heilongjiang 黑龙江 Hēilóngjiāng 黑 Hēi Harbin 454 800[8] 31 850 088
8 Henan 河南 Hénán 豫 Yù Zhengzhou 167 000 99 365 519
9 Hubei 湖北 Húběi 鄂 È Wuhan 187 700 74 610 235
10 Hunan 湖南 Húnán 湘 xiāng Changsha 211 800 66 444 864
11 Jiangsu 江苏 Jiāngsū 苏 Sū Nankin 102 600 84 748 016
12 Jiangxi 江西 Jiāngxī 赣 Gàn Nanchang 166 900 41 540 086
13 Jilin 吉林 Jílín 吉 Jí Changchun 187 400 41 540 086
14 Junnan 云南 Yúnnán 滇 Diān lub 云 Yún Kunming 394 100 47 209 277
15 Kuejczou 贵州 Gùizhōu 黔 Qián lub 贵 Gùi Guiyang 176 100 38 562 148
16 Liaoning 辽宁 Liáoníng 辽 Liáo Shenyang 145 900 42 591 407
17 Qinghai 青海 Qīnghǎi 青 Qīng Xining 721 000 5 923 957
18 Shaanxi 陕西 Shǎnxī 陕 Shǎn lub 秦 Qín Xi’an 205 800 39 528 999
19 Shanxi 山西 Shānxī 晋 Jìn Taiyuan 156 572 34 915 616
20 Syczuan 四川 Sìchuān 川 Chuān lub 蜀 Shǔ Chengdu 485 000 83 674 866
21 Szantung 山东 Shāndōng 鲁 Lǔ Jinan 156 700 101 527 453
22 Zhejiang 浙江 Zhèjiāng 浙 Zhè Hangzhou 101 800 64 567 588
Regiony autonomiczne
1 Kuangsi 广西壮族自治区 Guǎngxī Zhuàngzú Zìzhìqū 桂 Guì Nanning 237 600 50 126 804
2 Mongolia Wewnętrzna 内蒙古自治区 Nèiměnggǔ Zìzhìqū 内蒙古 Nèiměnggǔ Hohhot 1 183 000 24 049 155
3 Ningxia 宁夏回族自治区 Níngxià Húizú Zìzhìqū 宁 Níng Yinchuan 66 000 7 202 654
4 Sinciang 新疆维吾尔自治区 Xīnjiāng Wéiwú’ěr Zìzhìqū 新 Xīn Urumczi 1 664 897[9] 25 852 345
5 Tybet 西藏自治区 Xīzàng Zìzhìqū 藏 Zàng Lhasa 1 228 400 3 648 100
Miasta wydzielone
1 Chongqing 重庆 Chóngqìng 渝 Yú 82 403 32 054 159
2 Pekin 北京 Běijīng 京 Jīng 16 406 21 893 095
3 Szanghaj 上海 Shànghǎi 沪 Hù 6 340[10] 24 870 895
4 Tiencin 天津 Tiānjīn 津 Jīn 11 632 13 866 009
Specjalne regiony administracyjne
1 Hongkong Hongkong 香港 Xiānggǎng 港 Gǎng 1 110,18[11] 7 551 008
2 Makau Makau 澳门 Àomén 澳 Ào 32,9[12] 649 335
Terytorium poza kontrolą ChRL
1 Tajwan 台湾 Táiwān 台 Tái Tajpej 35 980 23 816 775

Prowincje oraz regiony autonomiczne dzielą się na prefektury (地区, dìqū), prefektury autonomiczne (自治州, zìzhìzhōu) oraz miasta na prawach prefektury (地级市, dìjíshì). Te z kolei dzielą się na powiaty (县, xiàn), powiaty autonomiczne (自治县, zìzhìxiàn) i miasta na prawach powiatu (县级市, xiànjíshì). Wyjątek stanowi Mongolia Wewnętrzna, gdzie ze względu na tradycję historyczną zamiast prefektur istnieją związki (盟, méng), zaś powiatom i powiatom autonomicznym odpowiadają chorągwie (旗, ) i chorągwie autonomiczne (自治旗, zìzhìqí).

Miasta wydzielone dzielą na obszarze zurbanizowanym na dzielnice (区, ), zaś na przedmieściach na powiaty (县, xiàn). Podobny podział administracyjny obowiązuje w stolicach prowincji i miastach na prawach prefektury.

Obszar powiatów i powiatów autonomicznych podzielony jest na gminy (乡, xiāng), gminy miejskie (镇, zhèn) i gminy narodowościowe (民族乡, mínzú xiāng).

Przypisy edytuj

  1. ChRL uznaje za 23. prowincję Tajwan, który ma suwerenne, demokratyczne władze prowadzące politykę zagraniczną niemal całkowicie niezależną od Pekinu. Jego zależność polega m.in. na tym, że nie może otwierać ambasad, występować pod nazwą Republiki Chińskiej w różnych wydarzeniach międzynarodowych, m.in. na igrzyskach olimpijskich. Tajwan jest także reprezentowany przez ChRL w różnych organizacjach międzynarodowych, np. ONZ czy WHO. Sytuacja taka panuje od 1972 r., kiedy to Republika Chińska na Tajwanie przestała być uważana za reprezentanta Chin, a jej miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ zajęła Chińska Republika Ludowa.
  2. Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3) [dostęp 2021-05-24] (ang.).
  3. Population of China, Macao SAR (2020 and historical) [dostęp 2021-04-24] (ang.).
  4. Population of China, Hong Kong SAR (2020 and historical) [dostęp 2021-04-24] (ang.).
  5. Population of Taiwan (2020) [dostęp 2021-05-24] (ang.).
  6. Regions and cities of Gansu [dostęp 2021-05-24] (ang.).
  7. Guangdong Province Map: Cities in Guangdong Province [dostęp 2021-05-24] (ang.).
  8. Подписан протокол переговоров между Администрацией Алтайского края и Народным правительством провинции Хэйлунцзян (КНР) [dostęp 2021-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-20] (ros.).
  9. 新疆 [dostęp 2021-05-24].
  10. Shanghai Statistical Yearbook 2019, 2.2 Land Area, Population and Density of Population in Districts (2018). tjj.sh.gov.cn. [dostęp 2020-11-01]. (ang.).
  11. Survey and Mapping Office – Circulars and Publications [dostęp 2021-04-24] (ang.).
  12. Total land area of Macao. Statistics and Census Service. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Jan Rowiński, Wojciech Jakóbiec, System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006