Dalian (chiń. upr. 大连; chiń. trad. 大連; pinyin Dàlián; jap. だいれん Dairen; ros. Дальний trb. Dalnij trl. Dal′nij) – miasto w Chinach, w prowincji Liaoning, nad Morzem Żółtym. Liczy około 4 milionów mieszkańców[potrzebny przypis] i należy do największych portów świata[1].

Dalian
大连
Ilustracja
Państwo

 Chiny

Prowincja

Liaoning

Wysokość

29 m n.p.m.

Populacja (2014)
• liczba ludności
• gęstość


5 943 000
532 os./km²

Nr kierunkowy

0411

Kod pocztowy

116000

Tablice rejestracyjne

辽B

Strefa czasowa

UTC+8:00

Plan Dalian
Położenie na mapie Liaoningu
Mapa konturowa Liaoningu, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Dalian”
Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dalian”
Ziemia39°02′N 121°46′E/39,033333 121,766667
Strona internetowa
Akwarium mieszczące się w zamku

Gospodarka edytuj

Wielki zespół portów handlowych i rybackich, baza marynarki wojennej. Ośrodek szkolnictwa wyższego oraz przemysłu stoczniowego, metalurgicznego, maszynowego, elektronicznego, elektrotechnicznego, chemicznego, mineralnego, włókienniczego i odzieżowego[2].

Historia edytuj

Miasto zostało założone u schyłku XIX wieku przez Rosjan, którzy po zajęciu w 1898 półwyspu Liaodong potrzebowali bazy dla swojej floty. W miejscu niewielkiej osady Qingniwa (青泥窪) powstało wówczas miasto, które otrzymało nazwę Dalnij (Дальний)[3]. W sąsiedztwie mieściła się rosyjska baza militarna Port Arthur.

Po wojnie rosyjsko-japońskiej (1904-1905) miasto zostało zajęte przez Japończyków, którzy zmienili jego nazwę na Dairen.

Po wyparciu Japończyków z Mandżurii przez Armię Czerwoną w 1945 roku ZSRR otrzymał prawo do utrzymywania w tutejszym porcie bazy dla swojej marynarki wojennej. Została ona zlikwidowana na mocy porozumienia z Chinami w 1955 roku[4].

W roku 1950 Dalian połączono z sąsiednim Lüshun i zmieniono jego nazwę na Lüda (chiń. 旅大; pinyin Lǚdà). Nazwę Dalian przywrócono miastu w 1981 roku[5].

Transport edytuj

Osobny artykuł: Metro w Dalian.

Miasta partnerskie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Lloyd’s List.
  2. Dalian, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2010-12-27].
  3. The Geography of China: Sacred and Historic Places, edited by Kenneth Pletcher, Britannica Educational Publishing, New York 2011, s. 167.
  4. Larry M. Wortzel: Dictionary of Contemporary Chinese Military History. Westport, Connecticut: ABC-CLIO, 1999, s. 207. ISBN 0-313-29337-6.
  5. The Geography of China: Sacred and Historic Places, edited by Kenneth Pletcher, Britannica Educational Publishing, New York 2011, s. 165.