Lohengrin (opera)
Lohengrin – opera Richarda Wagnera, którą ukończył w 1848 roku. Premiera odbyła się 28 sierpnia 1850 roku w Deutsches Nationaltheater and Staatskapelle w Weimarze w Niemczech. W operze zawarty jest „Marsz weselny” (Treulich geführt), napisany przez Wagnera dla siostrzenicy. Jest grany na ceremoniach ślubnych (rzadziej w Europie, częściej w Stanach Zjednoczonych).
 Produkcja Opery w Oslo (2015) | |
| Muzyka | |
|---|---|
| Język oryginału |
niemiecki |
| Data powstania |
1848 |
| Prapremiera |
28 sierpnia 1850 |
Role edytuj
| Postać | Rodzaj głosu | Obsada premiery 28 sierpnia 1850 dyryg. Ferenc Liszt |
|---|---|---|
| Lohengrin | tenor | Carl Beck |
| Elza z Brabancji (Elsa von Brabant) | sopran | Rosa Agathe von Milde |
| Ortruda, żona Telramunda (Ortrud) | mezzosopran | Fastlinger |
| Fryderyk von Telramund, hrabia z Brabancji (Friedrich von Telramund) | baryton | Feodor von Milde |
| Henryk Ptasznik (Heinrich der Vogler) | bas | Höfer |
| Herold króla | bas | August Pätsch |
| czterech brabanckich szlachciców | tenory, basy | |
| czterech paziów (?) | soprany, alty | |
| Książę Gotfryd, brat Elzy (Herzog Gottfried) | rola niema | Hellstedt |
| szlachta z Saksonii, Turyngii i Brabancji, damy dworu, paziowie, wasale, służba | ||
Budowa opery: 3 akty edytuj
I edytuj
Akcja utworu rozgrywa się w X w. Król Henryk Ptasznik z dynastii Ludolfingów przybywa do Brabancji w celu zebrania drużyny na wyprawę przeciwko Węgrom. Hrabia Telramund oskarża księżniczkę Elzę o zamordowanie własnego brata, Gotfryda, w celu dojścia do władzy. W odpowiedzi na zarzuty Elza opowiada sen, w którym widziała rycerza w srebrnej zbroi. Przybył on walczyć w imię jej niewinności. Telramund wyzywa na pojedynek każdego, kto chciałby wystąpić w obronie czci Elzy. Po trzecim, ostatnim wezwaniu herolda, na horyzoncie pojawia się łódź ciągnięta przez białego łabędzia. W łodzi stoi rycerz w srebrnej zbroi. Przyjmuje on wyzwanie ale i stawia warunek: jeżeli zwycięży, Elza pojmie go za męża, nie pytając o imię. Księżniczka zgadza się. Po krótkiej walce hrabia Telramund zostaje ranny. Zostaje skazany na wygnanie z kraju, natomiast tajemniczy rycerz zostaje obwołany księciem.
II edytuj
Na zamku trwa uczta zaręczynowa. Tymczasem Ortruda, żona wygnanego Telramunda, wkrada się podstępnie w łaski Elzy i namawia ją do poznania imienia zwycięzcy. Elza i jej narzeczony udają się do świątyni, a Ortruda i Telramund oskarżają rycerza o kontakt z siłami piekielnymi.
III edytuj
Po uroczystości weselnej Elza pragnie poznać imię męża. Ten jednak przypomina jej słowa przysięgi. W tym czasie do komnaty wbiega hrabia Telramund z zamiarem zamordowania księcia. Po krótkiej walce Telramund pada martwy. Król siedzi pod starym dębem i sprawuje sądy. Książę oskarża nieżyjącego Telramunda o skrytobójczy zamach, a Elzę o niedotrzymanie słowa przysięgi. Książę rozpoczyna opowieść o sobie – nazywa się Lohengrin, jest synem Parsifala, jednego z rycerzy świętego Grala – kielicha, z którego pił Chrystus w czasie Ostatniej Wieczerzy. Jeżeli Elza nie złamałaby obietnicy, mógłby on przywrócić Brabancji prawowitego władcę. Okazuje się, że Ortruda zaczarowała zaginionego brata Elzy – księcia Gotfryda w łabędzia. Łabędź znika i z wody wyłania się Gotfryd. W miejscu łabędzia ukazuje się gołąb, który uwodzi Lohengrina, a zrozpaczona Elza umiera na rękach swojego brata.
Zobacz też edytuj
Bibliografia edytuj
- Karol Stromenger: Iskier przewodnik operowy. Kraków: Iskry, 1959, s. 547–550.
- Józef Kański: Przewodnik operowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1973, s. 98–102. ISBN 83-224-0245-7.
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).