Loxosomatidae
Loxosomatidae – rodzina zwierząt bezkręgowych z typu kielichowatych. Jedyna z monotypowego rzędu Solitaria lub Loxosomatida.
| Loxosomatidae | |
| Hincks, 1880 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Rząd |
Solitaria |
| Rodzina |
Loxosomatidae |
Morfologia
edytujZwierzęta o ciele podzielonym na kielich (kaliks), w którym znajdują się wszystkie narządy wewnętrzne oraz stylik (trzonek), służący do przyczepiania organizmu do podłoża[1][2]. Pomiędzy kielichem a stylikiem nie występuje przegroda łącznotkankowa, szyjka ani aparat gwiaździsty[3][2]. Otwór odbytowy umiejscowiony jest na stożku analnym[4].
Biologia i ekologia
edytujSą to zwierzęta osiadłe, morskie[2]. Jako jedyna rodzina kielichowatych nie tworzą kolonii, lecz pędzą samotniczy tryb życia. Występuje zarówno rozmnażanie płciowe jak i bezpłciowe[1][2]. W przypadku rozrodu bezpłciowego pączkowanie zachodzi u nich w kielichu, a nie na styliku jak u pozostałych kielichowatych[5].
Loxomitra wtórnie przystosowała się do życia wolno na różnym podłożu[5], natomiast pozostałe Loxosomatidae są epizoicznymi komensalami dennych bezkręgowców, głównie wieloszczetów, gąbek i mszywiołów[5][1]. Bywają silnie wyspecjalizowane, np. Loxosomella clavicornis występuje na bokach myszy morskiej, Loxosomella obesa na jej grzbiecie, a Loxosomella athiusae na jej parapodiach[1]. Loxosomella nordgaardi przyczepia się do kolonii mszywiołów, przypuszczalnie wchodząc z nimi w symbiotyczną relację – zwierzęta współpracując wzmacniają prąd niosący składniki odżywcze, a jednocześnie nie konkurują o ten sam pokarm z uwagi na odmienną budowę czułków[6].
Mimo osiadłego trybu życia niektóre gatunki potrafią się przemieszczać, wykorzystując do tego dłuższe czułki przyoralne – zaczepiają się nimi o podłoże, po czym przemieszczają dysk czepny wyginając ciało[1].
Taksonomia
edytujTakson ten po raz pierwszy wyróżniony został w 1880 roku przez Thomasa Hincksa[7]. W 1952 roku Caesar Boettger umieścił wszystkie kielichowate w rzędzie Pedicellinida[8][9]. W 1972 roku nowa klasyfikacja kielichowatych wprowadzona została przez Petera Emschermanna. Loxosomatidae umieszczone zostały w monotypowym rzędzie Solitaria, zaś pozostałe kielichowate w rzędzie Coloniales[10]. Alternatywnie monotypowy rząd obejmujący tylko Loxosomatidae określany jest jako Loxosomatida[11][2]. Autorzy powątpiewający w monofiletyzm Coloniales nierzadko zupełnie rezygnują z podziału kielichowatych na rzędy[12]. Zasadność podziału kielichowatych na Solitaria i Coloniales wsparły jednak wyniki molekularnej analizy filogenetycznej opublikowane w 2010 roku przez Judith Fuchs i innych, przy czym nie uwzględniono w nich rodziny Loxokalypodidae[5].
Podział Loxosomatidae na rodzaje był przedmiotem licznych zmian[5]. W 2021 roku baza World Register of Marine Species wyróżnia trzy ich rodzaje[7]:
- Loxomitra Nielsen, 1964
- Loxosoma Keferstein, 1862
- Loxosomella Mortensen, 1911
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Maciej Skoracki, Czesław Błaszak: Typ: kielichowate – Kamptozoa=Entoporcta. W: Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ a b c d e Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 978-83-01-14595-8.
- ↑ Kerstin Wasson. Systematic revision of the colonial kamptozoans (entoprocts) of the Pacific coast of North America. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 121 (1), s. 1-63, 1997.
- ↑ E.E. Ruppert, R.S. Fox, R.D. Barnes,: Kamptozoa and Cycliophora. W: Invertebrate Zoology (7th ed.). Brooks/Cole, 2004, s. 808–812. ISBN 0-03-025982-7.
- ↑ a b c d e Judith Fuchs, Tohru Iseto, Mamiko Hirose, Per Sundberg, Matthias Obst. The first internal molecular phylogeny of the animal phylum Entoprocta (Kamptozoa). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 56, s. 370–379, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.04.009.
- ↑ E.L. Yakovis. Substrate preferences of a non-colonial kamptozoan, and its interactions with bryozoan hosts. „Marine Biology”. 141 (6), s. 1109–1115, 2002. DOI: 10.1007/s00227-002-0902-x.
- ↑ a b Loxosomatidae Hincks, 1880. [w:] World Register of Marine Species [on-line]. 2021. [dostęp 2021-04-14].
- ↑ Boettger, Caesar R.. Die Stämme des Tierreichs in ihrer systematischen Gliederung. „Abhandlungen der Braunschweigischen Wissenschaftlichen Gesellschaft”. 4, s. 238-300, 1952. Friedr. Vieweg & Sohn, Braunschweig.
- ↑ Richard E. Blackwelder: Classification of the Animal Kingdom. Carbondale, Illinois: Southern Illionois University Press, 1963.
- ↑ P. Emschermann. Loxokalypus socialis gen. et sp. nov. (Kamptozoa, Loxokalypodidae fam. nov.), ein neuer Kamptozoentyp aus dem nördlichen Pazifischen Ozean. Ein Vorschlag zur Neufassung der Kamptozoensystematik. „Marine Biology”. 12, s. 237-254, 1972.
- ↑ Order Loxosomatida. [w:] Catalogue of Life: 2006 Annual Checklist [on-line]. [dostęp 2021-04-14].
- ↑ Entoprocta. [w:] World Register of Marine Species [on-line]. [dostęp 2021-04-14].