Mały Wiedeń

strona ujednoznaczniająca

Mały Wiedeń (ang. Little Vienna) – slogan promocyjny używany w odniesieniu do wielu miast, w szczególności na obszarze byłej monarchii austro-węgierskiej. Głównym powodem jego popularności w danym mieście jest z reguły obecność licznych zabytków architektury z przełomu XIX i XX wieku wzniesionych w stylu historyzmu i secesji, które określa się jako „wzorowane na wiedeńskich”. Często używanie sloganu łączone jest z propagowaniem nostalgii za epoką habsburską w szerszym kontekście[1].

Tablica informacyjna o zabytku na szlaku spacerowym nazwanym „Mały Wiedeń” w Bielsku-Białej

Do miast, które często nazywa się „małym Wiedniem” należą:

Szczególnym przypadkiem „małego Wiednia” poza granicami dawnych Austro-Węgier jest bułgarskie miasto Ruse[33][34][35][36].

Określenie „mały Wiedeń” pojawia się również historycznie w odniesieniu do dzielnicy Hongkou w Szanghaju, gdzie w latach 40. XX wieku osiedliło się kilkanaście tysięcy europejskich, a w szczególności austriackich, uchodźców żydowskiego pochodzenia[37][38].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Ewa Janoszek: Ile jest Wiednia w Małym Wiedniu? O twórcach znad Dunaju w architekturze i sztuce Bielska-Białej. W: Czytanie miasta: Bielsko-Biała jako kulturowy palimpsest. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, 2016, s. 43–44. ISBN 978-83-65182-42-5. (pol.).
  2. Bielsko-Biała, czyli piękne budowle Małego Wiednia. Dziennik Zachodni. [dostęp 2022-11-18]. (pol.).
  3. Bielsko-Biała – atrakcje "małego Wiednia". Onet Podróże. [dostęp 2022-11-18]. (pol.).
  4. Ewa Furtak: Dlaczego Bielsko-Biała nazywa się Małym Wiedniem? Zobaczcie sami. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2022-11-18]. (pol.).
  5. Małgorzata Bujak. Śladami Wiednia. Bielska architektura i wiedeńskie inspiracje. „Relacje Interpretacje”. 2 (6), s. 8–13, 05-2007. [dostęp 2022-12-25]. 
  6. Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej: Śląsk Cieszyński pod panowaniem Habsburgów (1742–1918). EDUŚ – Edukacja Regionalna Województwo Śląskie. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Szybko rozwijające się Bielsko zapisało się w XIX-wiecznej historii jako miasto hoteli, kawiarni, stylowych willi, które nadawały mu charakter i styl europejski, a któremu Bielsko zawdzięczało swój przydomek „mały Wiedeń” (pol.).
  7. Mariusz Makowski, Janusz Spyra: Cieszyn – Mały Wiedeń. archiwum.cieszyn.pl. [dostęp 2022-12-25]. (pol.).
  8. Magdalena Miśka: Mały Wiedeń, czy wielki Cieszyn?. gazetacodzienna.pl. [dostęp 2022-12-25]. (pol.).
  9. Cieszyn: Mały Wiedeń nad Olzą. „Focus Historia”. 1 (2015), 2015-03-13. [dostęp 2022-12-25]. (pol.). 
  10. Rafał Koschany. Miasto-palimpsest. Semiotyczna interpretacja Czerniowiec. „Polonistyka. Innowacje”. 9 (2019). s. 70. [dostęp 2022-12-25]. 
  11. Natalia Horban: Chernivtsi: much more than ‘Little Vienna’. Kyiv Post. [dostęp 2022-12-25]. (ang.).
  12. Mały Wiedeń Wschodu. Słowo Polskie. [dostęp 2022-12-25]. (pol.).
  13. «Маленький Відень» Буковини. kolokray.com. [dostęp 2022-12-25]. (ukr.).
  14. Ви знали, що в Україні є свій маленький Відень?. blog.blablacar.com.ua. [dostęp 2022-12-25]. (ukr.).
  15. Lutz C. Kleveman: Złoty wiek Lwowa. Czy dawniej jego mieszkańcy rzeczywiście żyli ze sobą w zgodzie?. twojahistoria.pl. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Wpływ austriackiej stolicy na architekturę i urbanistyczny pejzaż miasta był tak silny, że Lwów zwykło się określać mianem „małego Wiednia” lub „Wiednia Wschodu”. (pol.).
  16. Markian Prokopovych. Lemberg (Lwów, L'viv) Architecture, 1772-1918: If Not the Little Vienna of the East, or the National Bastion, What Else?. „East central Europe – L'Europe du centre-est”. 36 (1), s. 100–129, 2009. DOI: 10.1163/187633009X411502. [dostęp 2022-12-25]. 
  17. Heidi Sequenz: Lemberg – Little Vienna in the Ukraine. travelaficionados.com. [dostęp 2022-12-25]. (ang.).
  18. Osijek nisu samo komarci i tambure – tu ‘sliku’ u glavama moramo promijeniti. Večernji list. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Ističe da je Osijek zapravo pravi primjer kako jedan grad, koliko god Osječani sebi tepali da su “mali Beč”, “hrvatski Manchester” ili “grad mladih” (...). (chorw.).
  19. Perivoj Gradski vrt – nekadašnji ponos grada na Dravi. SiB – Vijesti iz Osijeka, Slavonije i Baranje. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Od tih dana, Osijek „vuče“ naziv 'mali Beč'. (chorw.).
  20. Śladami Małego Wiednia. sumperk.cz. [dostęp 2022-12-25]. (pol.).
  21. Vlakem do malé Vídně. Šumperk má architekturu, výhledy, tajemné skály i anděly. iDNES.cz. [dostęp 2022-12-25]. (cz.).
  22. Pavla Rašnerová: Malá Vídeň – severomoravské město s živou historií. ORF Volksgruppen. [dostęp 2022-12-25]. (cz.).
  23. Timișoara, un singur oraș, mai multe culturi. De ce ar trebui să faci un popas în „mica Vienă”. Antena3 CNN. [dostęp 2022-12-25]. (rum.).
  24. Timișoara, ”Mica Vienă” a României. calatoriicuizistoric.ro. [dostęp 2022-12-25]. (rum.).
  25. Timișoara – Mica Vienă. blog.esky.ro. [dostęp 2022-12-25]. (rum.).
  26. Visit Timisoara – The Little Vienna of Romania. booktoursromania.com. [dostęp 2022-12-25]. (rum.).
  27. Paula Poljak Morandini: Zovu ga Mali Beč i u njemu su Vrata Europe. Hrvatska radiotelevizija. [dostęp 2022-12-25]. (chorw.).
  28. Ivana Pezo Moskaljov: Grad baroka, sveučilišta, tekstilnog giganta, ali i poznatih zlatnih glavica: Istražili smo kako se živi u hrvatskom Beču. Dnevnik. [dostęp 2022-12-25]. (chorw.).
  29. Izlet u Varaždin: Nekad glavni grad Hrvata kojeg i danas nazivaju Mali Beč. turistickeprice.hr. [dostęp 2022-12-25]. (chorw.).
  30. About Varaždin. varazdin.hr. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Varaždin is the city of baroque, young people, music, flowers and bicycles. „Little Vienna“ with rich natural legacy interwoven in parks, a must see destination, located in the North of Croatia on the southern bank of the River Drava. (ang.).
  31. Nadimci svjetskih gradova: Gdje je Mali Beč, a koju prijestonicu zovu Treći Rim. Cafe del Montenegro. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Zagreb mnogi u Evropi zbog svoje arhitekture znaju kao Mali Beč. (chorw.).
  32. Zagreb, the “Little Vienna”. traxplorio.com. [dostęp 2022-12-25]. (ang.).
  33. Йоан Колев: Архитектурни бижута на Русе. Deutsche Welle. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: „Малката Виена“ на Балканите – дом на състоятелни търговци и борци за национално Освобождение. (bułg.).
  34. Защо Русе е известен като Малката Виена. peika.bg. [dostęp 2022-12-25]. (bułg.).
  35. Monika Dimitrova: Find out which city is known as “The Little Vienna”. themayor.eu. [dostęp 2022-12-25]. Cytat: Ruse welcomes numerous visitors every day with impressive architectural heritage inspired by the progressive European spirit of its citizens, who invited eminent European architects at the turn of the 20th century to build the architectural environment of the city. Ruse is known as “The Little Vienna”. (ang.).
  36. Rudolf Hermann: "Klein-Wien" an der grossen Donau. Neue Zürcher Zeitung. [dostęp 2022-12-25]. (niem.).
  37. Yvonne Liao. "Die gute Unterhaltungsmusik": Landscape, Refugee Cafés, and Sounds of "Little Vienna" in Wartime Shanghai. „The Musical Quarterly”. 98 (4), s. 350–394, 2015. DOI: 10.1093/musqtl/gdw004. JSTOR: 44647865. (ang.). 
  38. "Little Vienna" in Shanghai. Die Presse – Schaufenster. [dostęp 2022-12-25]. (ang.).