Maślak rdzawobrązowy

Maślak rdzawobrązowy (Suillus collinitus (Fr.) Kuntze) – gatunek grzybów z rodziny maślakowatych (Suillaceae)[1].

Maślak rdzawobrązowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

maślakowate

Rodzaj

maślak

Gatunek

maślak rdzawobrązowy

Nazwa systematyczna
Suillus collinitus (Fr.) Kuntze
Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 536 (1898)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Suillus, Suillaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Boletus collinitus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1898 r. Otto Kuntze[1].

Niektóre synonimy[2]:

  • Boletus collinitus Fr. 1838
  • Suillus fluryi Huijsman 1969
  • Viscipellis collinita (Fr.) Quél. 1886

Nazwę polską podał A. Rymkiewicz w 1988 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 5–11 cm, u młodych okazów łukowaty, u starszych płaski. Powierzchnia gładka, naga i zawsze śliska. Skórka brązowrdzawa, łatwo dająca się ściągnąć od brzegów do środka kapelusza[4].

Rurki

Zazwyczaj wykrojone, czasami nieco zbiegające. Kolor żółty z oliwkowym odcieniem, pory u dorosłych okazów osiągają szerokość do 1,5 mm. Uciśnięte brązowieją[4].

Trzon

Wysokość 5–10 cm, grubość 1–2 cm, walcowaty, pełny. W górnej części jest cytrynowożółty, dołem zazwyczaj nieco rdzawy i nieznacznie pomarszczony. W dolnej części trzonu często występują różowoczerwone wybarwienia. Pierścienia brak[4].

Miąższ

W kapeluszu jest gruby i dość zwarty, żółtawobiałego koloru. W trzonie dość twardy, w górnej części cyutrynowożółty, w dolnej ochrowordzawy, zaś u podstawy trzonu różowawy. Smak i zapach słaby[4].

Wysyp zarodników

Ochrowy. Zarodniki wrzecionowato-stożkowate o rozmiarach: 8–10,5 × 3–4,5 μm[5].

Występowanie i siedlisko edytuj

Głównie znany jest z Europy. Poza Europą podano jego występowanie tylko w Australii[6]. W Polsce jest rzadki[7].

Występuje głównie pod dwuigłowymi sosnami, szczególnie pod sosną zwyczajną[4].

Znaczenie edytuj

Grzyb jadalny[4].

Gatunki podobne edytuj

Charakterystycznymi cechami maślaka rdzawobrązowego są brak pierścienia i różowa grzybnia u podstawy trzonu. Najbardziej podobny jest maślak ziarnisty (Suillus granulatus)[7]. Podobny jest też maślak zwyczajny (Suillus bovinus), ale ma ciemniejszy kapelusz, a u młodych okazów rurki zasłonięte są osłoną, z której potem tworzy się na trzonie pierścień[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Gerault A. (May 2005) (in French). Florule Evolutive des Basidiomycotina du Finistere – Homobasidiomycetes. 2.0
  6. Discover Life. [dostęp 2015-12-05]. (ang.).
  7. a b Marek Snowarski: Grzyby. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-776-4.