Maciej Bundzylak
Maciej Bundzylak (ur. 26 lutego 1890 w Koniuszkach Siemianowskich, zm. 1940 w ZSRR) – polski kolejarz, rolnik, działacz społeczny, wójt, senator w II Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Senator V kadencji (II RP) | |
| Okres |
od 1938 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytuj,_Roman_Maksymowicz,_Alfred_Bi%C5%82yk,_Maciej_Bundzylak_(white).jpg)
Był synem Józefa i Anny z domu Swedryk[1]. Ukończył 2-klasową szkołę w Zagórzu i pięć klas szkoły wydziałowej w Rudkach[2][1]. W 1907 rozpoczął pracę na kolei na linii Lwów-Sambor[1]. Należał do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i Ochotniczej Straży Pożarnej w Koniuszkach Siemianowskich[1].
W latach 1911–1912 i 1914–1915 służył w armii austriackiej w szeregach 10 batalionu strzelców[1]. Po wyjściu z wojska wrócił do pracy na kolei w 1914[1]. Po wybuchu I wojny światowej ponownie wcielony do ww. jednostki, służąc na froncie rosyjskim i serbskim[1].
Od 1918 służył w Wojsku Polskim, m.in. w 4 pułku piechoty Legionów[1]. Potem w oddziale wywiadowczym gen. Zygmunta Zielińskiego[1]. Po internowaniu przez wojska ukraińskie w obozie w Sąsiadowicach zbiegł stamtąd 15 maja 1919 z obozu jenieckiego i został komendantem polskiej milicji w gminie Koniuszki Siemianowskie[1].
W dwudziestoleciu międzywojennym prowadził gospodarstwo rolne w rodzinnej miejscowości[1]. Został wybrany wójtem gminy Koniuszki Siemianowskie i pozostawał nim do końca lat 30.[3] Był inicjatorem budowy szkoły, mleczarni i świetlicy, prezesem koła Związku Strzeleckiego, prezesem kółka rolniczego i Kasy Stefczyka, członkiem Państwowej Rady Rolniczej. Dekretem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z 14 stycznia 1937 został mianowany radcą Lwowskiej Izby Rolniczej[4]. W 1928 kandydował do Sejmu (lista: Monarchistyczna Organizacja Wszechstanowa)[1]. Od 1938 należał do OZN[1]. W 1938 został senatorem V kadencji (1938–1939) z województwa lwowskiego, należał do klubu OZN i pracował w komisjach: administracyjno-samorządowej, rolnej i skarbowej. Został odznaczony Brązowym i w 1937 Srebrnym Krzyżem Zasługi[5].
Około 4–5 września 1939 przyjechał z Warszawy do rodzinnej wsi, pożegnał się z bliskimi i wyjechał, aby dołączyć do ewakuowanych z Warszawy władz. Jesienią 1939 został aresztowany przez NKWD, a śledztwo w jego sprawie wszczęto 15 lutego 1940[1]. Został rozstrzelany przez NKWD wiosną 1940 na Ukrainie w nieznanych okolicznościach[6]. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 42/30 oznaczony numerem 330, dosłownie określony jako Maciej Bundzilak)[7]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Z żoną Anną (ur. 1895) miał córkę Józefę (ur. 1921)[1]. W 1941 rodzina została deportowana na ziemie kazachskie, gdzie Anna zmarła[1]. Zamężna córka, Zofia Chomont, również wywieziona do ZSRR, wróciła do Polski w 1948, zamieszkała w Bieniowie, gdzie zmarła[2].
Upamiętnienie
edytujZostał upamiętniony na tablicy pamiątkowej odsłoniętej 3 lipca 1999 w gmachu Senatu RP ku czci senatorów II RP, którzy zginęli w czasie II wojny światowej i okresie powojennych represji[8][9][6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Księga 2015 ↓, s. 306.
- ↑ a b Sylwetka Macieja Bundzylaka na stronie Biblioteki Sejmowej – Parlamentarzyści RP. [dostęp 2012-12-30].
- ↑ Poświęcenie Domu Ludowego w Zagórzu obok Rudek. „Wschód”. Nr 88, s. 2, 3, 30 czerwca 1938.
- ↑ 12. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 2, s. 22, 30 stycznia 1937.
- ↑ Księga 2015 ↓, s. 307.
- ↑ a b Maciej Bundzylak na Tablicy Pamięci Senatu. [dostęp 2012-12-30].
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 11. [dostęp 2015-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (31 marca 2019)].
- ↑ Odsłonięcie tablicy pamiątkowej. senat.pl. [dostęp 2015-03-06].
- ↑ Tablica Pamięci. senat.edu.pl. [dostęp 2015-03-06].
Bibliografia
edytuj- Paweł Libera, Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Noty biograficzne. W: Polski Cmentarz Wojenny Kijów-Bykownia. Księga cmentarna. T. I: A-B. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2015, s. 117-323. ISBN 978-83-89474-32-2.