Maciej Mikołajewski

polski astronom

Maciej Piotr Mikołajewski (ur. 20 lutego 1954 w Inowrocławiu[1][2]) – polski astronom i popularyzator nauki.

Maciej Piotr Mikołajewski
Ilustracja
dr hab. Maciej Mikołajewski (2023)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1954
Inowrocław

doktor habilitowany
Specjalność: astrofizyka
Doktorat

1992
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Habilitacja

2007 – astronomia
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Uczelnia

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Studia astronomiczne wybrał po części zainspirowany przez wykład dr. Alojzego Burnickiego w I LO im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu (1972)[3]. Pierwsza publikacja naukowa Mikołajewskiego ukazała się w 1977 i dotyczyła badań fotometrycznych nowej klasycznej V1500 Cygni[4]. Doktorat obronił w 1992 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu na podstawie dysertacji Unikalna gwiazda symbiotyczna CH Cygni (promotor: prof. Andrzej Woszczyk)[5][6]. Habilitację na tej samej uczelni uzyskał w 2007 na podstawie osiągnięcia Fotometryczne i spektroskopowe poszukiwania szczególnych osobliwości w gwiazdach symbiotycznych i układach pokrewnych. Wypromował dwóch doktorów: Ernesta Świerczyńskiego i Cezarego Gałana[6]. Przez 41 lat pracował na UMK[7]. Piastował stanowisko profesora w grupie dydaktycznej Instytutu Astronomii UMK[8]. Karierę akademicką zakończył w 2021[9].

Od 2005 do 2021 był we władzach Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Pełnił funkcje skarbnika i wiceprezesa[10]. Jest członkiem Międzynarodowej Unii Astronomicznej[11].

Prowadzi szeroką działalność popularyzującą naukę. Był członkiem rad programowych, komitetów i jury: Planetarium w Olsztynie, Obserwatorium Astronomicznego w Olsztynie, ogólnopolskich obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii 2009, Roku Jana Heweliusza 2011, Centrum Hevelianum w Gdańsku, Olimpiady Astronomicznej[1] oraz Ogólnopolskiego Młodzieżowego Seminarium Astronomicznego[12]. Jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, będąc członkiem jego zarządu od 2022[2][3][13].

W okresie 1991–1992 był członkiem kolegium redakcyjnego „Postępów Astronomii”. Od 1992 do 1995 był redaktorem naczelnym tego czasopisma[14]. Od 2011 jest redaktorem naczelnym czasopisma „Urania – Postępy Astronomii[14][15]. Jest współautorem cyklu programów telewizyjnych popularyzujących astronomię „Astronarium[14][15].

Nagrody edytuj

W 1984 był jednym z laureatów Nagrody Młodych PTA II stopnia za pracę o badaniu zaćmienia układu symbiotycznego CI Cygni. Pierwszą autorką tej pracy była prof. Joanna Mikołajewska[16][17].

Prowadzone przez niego media zostały wyróżnione w konkursie Popularyzator Nauki:

  • „Urania – Postępy Astronomii” – wyróżnienie specjalne w 2014[14]
  • „Astronarium” – nagroda w kategorii „Media” w 2017[18].

W 2021 otrzymał nagrodę Grand OZ za wkład w rozwój Ogólnopolskich Zlotów Miłośników Astronomii organizowanych przez Pałucko-Pomorskie Stowarzyszenie Astronomiczno-Ekologiczne[19]. W 2023 został laureatem Nagrody imienia Włodzimierza Zonna przyznawanej przez PTA[20].

Przypisy edytuj

  1. a b Astrobaza Kopernik – Rada Programowa – Maciej Mikołajewski [online], web.archive.org, 5 marca 2018 [dostęp 2023-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-05].
  2. a b Pełny odpis KRS PTMA, KRS = 0000065916 [online] [dostęp 2023-08-11].
  3. a b Studio 2.2.4, Archiwum - Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Toruniu [online], torun.ptma.pl [dostęp 2023-08-05] (pol.).
  4. I. Semeniuk i inni, Photometric observations of Nova V1500 Cygni., „Acta Astronomica”, 27, 1977, s. 301–318, ISSN 0001-5237 [dostęp 2023-08-05].
  5. Maciej Mikołajewski, Unikalna gwiazda symbiotyczna CH Cygni [online], 1992 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
  6. a b Dr hab. Maciej Piotr Mikołajewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2023-08-05].[martwy link]
  7. Gala stulecia Uranii. [dostęp 2023-08-08].
  8. Pracownik info - Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.fizyka.umk.pl [dostęp 2023-08-05].
  9. Maciej Mikołajewski, Urania nasza Muza, „Urania – Postępy astronomii”, XCII (2), 2021, s. 3, ISSN 1689-6009.
  10. Historia władz Polskiego Towarzystwa Astronomicznego [online], www.pta.edu.pl, 8 lipca 2021 [dostęp 2023-08-05].
  11. International Astronomical Union | IAU [online], www.iau.org [dostęp 2023-08-07].
  12. XXXVI Ogólnopolskie Młodzieżowe Seminarium Astronomiczne [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-08-06] (pol.).
  13. Studio 2.2.4, Zarząd – Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Toruniu [online], torun.ptma.pl [dostęp 2023-08-06] (pol.).
  14. a b c d Historia Uranii | Urania - Postępy Astronomii [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2023-08-05].
  15. a b Dr hab. Maciej Mikołajewski: pokazane zdjęcia doskonale pokazują możliwości teleskopu Webba [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2023-08-05] (pol.).
  16. T. Jarzębowski, Komunikat, „Postępy Astronomii”, XXXIII (1-2), 1985, s. 75, ISSN 0032-5414 [dostęp 2023-08-05].
  17. Nagroda Młodych PTA [online], www.pta.edu.pl, 2 listopada 2014 [dostęp 2023-08-05].
  18. Rozstrzygnięto konkurs PAP i MNiSW dla popularyzatorów nauki [online], Nauka w Polsce [dostęp 2023-08-05] (pol.).
  19. Niki, XXV zlot OZMA przeszedł do historii -relacja – PPSAE [online], 17 sierpnia 2021 [dostęp 2023-08-07] (pol.).
  20. Nagroda i Medal im. Włodzimierza Zonna [online], www.pta.edu.pl, 2 listopada 2014 [dostęp 2023-09-28].