Manat azerbejdżański

Manat azerbejdżański (azer. Azərbaycan manatı; kod ISO 4217: AZN) – waluta narodowa Azerbejdżanu. Dzieli się na 100 gapików (azer. qəpik)

Manat azerbejdżański
Ilustracja
1 manat azerbejdżański
Kod ISO 4217

AZN

Symbol

Państwo

 Azerbejdżan

Bank centralny

Narodowy Bank Azerbejdżanu

Poziom inflacji

11,3% w 2016[1]

Podział

1 manat = 100 gapików

Banknoty

1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 manatów

Monety

1, 3, 5, 10, 20, 50 gapików

Symbol waluty

Manat azerbejdżański wprowadzono 15 sierpnia 1992 roku. Pierwotnie wraz z manatem w obiegu znajdowały się również ruble radzieckie oraz ruble rosyjskie (seria 1992-1993). Począwszy od 22 listopada 1993 roku rozpoczęto proces wycofania z obiegu radzieckich i rosyjskich rubli. Od 1 stycznia 1994 roku manat został jedyną prawnie dozwoloną walutą Azerbejdżanu.

1 stycznia 2006 roku przeprowadzono denominację w stosunku 5000:1. Banknoty serii 1993 roku obowiązywały do 1 stycznia 2007 roku

Na współczesny manat składa się 6 monet oraz 7 banknotów.

  • Monety: 1, 3, 5, 10, 20, 50 gapików.
  • Banknoty: 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 manatów.

Design banknotów został opracowany przez austriackiego projektanta walut Roberta Kalinę, który jest autorem designu euro.

Część banknotów jest drukowana na zlecenie Narodowego Banku Azerbejdżanu (azer. Azərbaycan Milli Bankı) przez De La Rue.

Monety

edytuj

Seria 1992-1993

edytuj

Wszystkie monety miały gładkie ranty.

Obraz Wartość

(gapik)

Materiał Średnica

(mm)

Grubość

(mm)

Waga

(g)

Rant Rok emisji
 
AZ-1992qapik05
5 brąz 17 1,35 2,35 Gładki 1992
 
AZ-1993qapik05
aluminium 16,5 1,5 0,85 1993
 
AZ-1992qapik10
10 aluminium 19 1,6 0,98 1992
 
AZ-1992qapik20
20 brąz 19,5 1,45 3,2 1992
 
AZ-1992qapik20al
aluminium 20 1,5 1,12
 
AZ-1992qapik20al
1993
 
AZ-1992qapik50
50 nikiel 23 1,5 5,1 1992
 
AZ-1992qapik50al
aluminium 1,6 1,51
 
AZ-1993qapik50
1993

Seria 2006

edytuj
Obraz Wartość

(gapik)

Materiał Średnica

(mm)

Grubość

(mm)

Waga

(g)

Rewers Awers Rant Rok

Emisji

 
AZ-2006qapik01
1 stal powlekana miedzią 16,25 1,9 2,8 Tradycyjne instrumenty Mapa Azerbejdżanu,

napis Azərbaycan Respublikası,

Wartość nominalna

gładki 2009
 
AZ-2006qapik03
3 18 2,15 3,45 Książki i pióro z wcięciem
 
AZ-2006qapik05
5 19,75 2,2 4,85 Baszta Dziewicza w Baku żebrowany
 
AZ-2006qapik10
10 stal powlekana mosiądzem 22,25 1,95 5,25 Karabach gładki z 7

wcięciami

 
AZ-2006qapik20
20 24,25 2,1 6,6 Wzory matematyczne żebrowany
 
AZ-2006qapik50
50 obramowanie: stal;

środek: stak powlekana

mosiądzem

25,5 2,2 7,7 Wieże radiowe żebrowany

z napisem

Azərbaycan

Respublikası

Monety kolekcjonerskie

edytuj

Lista wszystkich monet kolekcjonerskich[2].

Obraz Moneta Wartość

(manat)

Materiał Średnica

(mm)

Waga

(g)

Rant Nakład

(szt)

Rok emisji
Mehmed ibn Süleyman Fuzuli 50 srebro 38,6 28,28 ząbkowane 5 000 1996
100 złoto 25 7,98 500
1300. rocznica. Epos Kitabi-Dede Gorgud 50 srebro 38,6 31,1 1 000 1999
100 złoto 25 17,28 150
Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2006 50 srebro 38,6 28,28 gładki 200 2004
Śmierć 3. Prezydenta Heydər Əliyev 50 srebro 38,6 28,28 ząbkowane 2 020
100 złoto 38,6 31,1 500
500 platyna 38,6 50 50
Nezami Gandżawi 100 złoto 37 31,107 500 2008
Bulbul
Üzeyir Hacıbəyov
Heydər Əliyev
85-lecie Nachiczewańskiej Republiki Autonomicznej 5 srebro 1 000 2009
100 złoto 500

Banknoty

edytuj

Banknoty serii 1992–2001

edytuj

Pierwsze banknoty w niepodległym Azerbejdżanie wprowadzono 15 sierpnia 1992 r.

Rok emisji jest wskazany tylko na banknotach o wartości 10 000, 50 000 oraz 1000 manatów (seria 2001).

Na reszcie banknotów rok emisji nie jest podany. Wszak na banknotach wprowadzonych do obiegu w latach 1992–1993 znajduje się oznaczenie ‘X/N’, a na banknotach wyemitowanych w roku 1999 – „XX”

Całkowite wycofanie banknotów tej serii z obiegu zakończyło się 1 stycznia 2007 r.

Obraz Wartość

(manat)

Wymiary

(mm)

Dominujące kolory Opis Lata emisji
awers rewers awers rewers
 
AzerbaijanP11-1Manat-(1992) f-1
 
AzerbaijanP11-1Manat-(1992) b-1
1 125 × 63 zielony

różowy

Baszta Dziewicza w Baku
(azer. Qız Qalası)
nadpis w j. azerskim „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI”
(tłum. Narodowy Bank Azerbejdżanu)
1992
 
AzerbaijanP14-1Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP14-1Manat-(1993) b-1
niebieski

żółty

nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „BİR manat” (tłum. JEDEN manat) 1993
 
AzerbaijanP15-5Manat-(1993)-donatedfr f
 
AzerbaijanP15-5Manat-(1993)-donatedfr b
5 brązowy

fioletowy

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „BEŞ manat” (tłum. PIĘĆ manatów)
 
AzerbaijanP12-10Manat-(1992) f-donated
 
AzerbaijanP12-10Manat-(1992) b-donated
10 brązowy

fioletowy

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” 1992
 
AzerbaijanP16-10Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP16-10Manat-(1993) b-1
niebieski

zielony

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „ON manat” (tłum. DZIESIĘĆ manatów) 1993
 
AzerbaijanP17a-50Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP17a-50Manat-(1993) b-1
50 czerwony

szary

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „ƏLLİ manat” (tłum. PIĘĆDZIESIĄT manatów) 1993

1999

 
AzerbaijanP18a-100Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP18a-100Manat-(1993) b-1
100 czerwony

niebieski

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „YÜZ manat” (tłum. STO manatów)
 
AzerbaijanP13b-250Manat-(1992) f-1
 
AzerbaijanP13b-250Manat-(1992) b-1
250 niebieski

zielony

Baszta Dziewicza w Baku nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” 1992

1999

 
AzerbaijanP19b-500Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP19b-500Manat-(1993) b-1
500 brązowy

niebieski

żółty

portret Nizami (azer. Nizami Gəncəvi;

per. نظامی گنجوی)

(1141-1209)

nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „BEŞ YÜZ MANAT” (tłum. PIĘĆSET MANATÓW) 1993

1999

 
AzerbaijanP20a-1000Manat-(1993) f-1
 
AzerbaijanP20a-1000Manat-(1993) b-1
1000 brązowy

niebieski

różowy

portret Mehemmeda Emina Resulzade
(azer. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə)
nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „min 1000 manat” (tłum. tysiąc 1000 manatów)
 
AzerbaijanPNew-1000Manat-2001 f-1
 
AzerbaijanPNew-1000Manat-2001 b-1
niebieski obraz platformy naftowej nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „MİN 1000 MANAT” (tłum. TYSIĄC 1000 MANATÓW) 2001
 
AzerbaijanP21b-10000Manat-(1994) f-1
 
AzerbaijanP21b-10000Manat-(1994) b-1
10 000 130 × 65 brązowy Pałac Szachów Szyrwanu (azer. Şirvanşahlar sarayı) nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „ON MİN 10000 MANAT” (tłum. DZIESIĘĆ TYSIĘCY 10000 MANATÓW) 1994
 
AzerbaijanP22-50000Manat-1995-donatedir f
 
AzerbaijanP22-50000Manat-1995-donatedir b
50 000 132 × 66 zielony Mauzoleum Momine Chatun (azer. Möminə Xatun türbəsi) nadpis „AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI” oraz oznaczenie nominału „ƏLLİ MİN 50000 MANAT” (tłum. PIĘĆDZIESIĄT TYSIĘCY 50000 MANATÓW) 1995

Banknoty (seria 2005)

edytuj

W roku 2005 w ramach przygotowań do zaplanowanej na początek 2006 r. denominacji wyemitowano nową serię banknotów składającą się z 1, 5, 10, 20, 50 i 100 manatów.

Obraz Wartość

(AZN)

Wymiary

(mm)

Dominujący

kolor

Opis
awers rewers awers rewers
 
1 manat obv
 
1 manat rev
1 120 × 70 szary azerskie ludowe instrumenty muzyczne (azer. Azərbaycan xalq çalğı alətləri) na tle dywanu. mapa Azerbejdżanu na tle tradycyjnych okien witrażowych szebeke (azer. şəbəkə)
 
5 manat obv
 
5 manat rev
5 127 × 70 pomarańczowy fasada budynku Muzeum Literatury Azerskiej im. Nizami, obraz książek, słowa Hymnu Narodowego oraz litery specyficzne współczesnego alfabetu azerskiego. mapa Azerbejdżanu na tle petroglifów znajdujących się w Parku Narodowym Qobustan (azer. Qobustan Milli Parkı) oraz tekst napisany pismem orchońskim.
 
10 manat obv
 
10 manat rev
10 134 × 70 niebieski widoki starego Baku, Pałac Szachów Szyrwanu (azer. Şirvanşahlar sarayı), Baszta Dziewicza (azer. Qız Qalası) na tle starego miasta Iczeri Szecher (azer. İçəri Şəhər). mapa Azerbejdżanu na tle wzorów z ludowych dywanów.
 
20 manat obv
 
20 manat rev
20 141 × 70 zielony miecz, hełm i tarcza oraz dwulistnik kaukaski. mapa Azerbejdżanu na tle wzorów ludowych oraz słowo „Qarabağ” („Karabach”) napisane kilkoma czcionkami.
 
50-manat front
 
50-manat
50 148 × 70 żółty młodzież, schody (jako symbol postępu), Słońce (jako symbol siły i światła) oraz formuły chemiczne i matematyczne oraz wzór benzolu (tak, jak ją pojmowano w XIX w.). mapa Azerbejdżanu na tle wzorów ludowych oraz dywanów.
 
100 manat obv
 
100 manat rev
100 155 × 70 fioletowy elementy murów miejskich Baku, budynek w stylu europejskim XIX w. oraz współczesne budynki w Baku.

Banknoty serii 2005 (modyfikacja 2009-2018 r.)

edytuj
  • w roku 2009 Narodowy Bank Azerbejdżanu zmienił nadpis na banknotach o wartości 1 i 5 manatów z „Azərbaycan Milli Bankı” („Narodowy Bank Azerbejdżanu”) na Azərbaycan Mərkəzi Bankı („Bank Centralny Azerbejdżanu”).
  • w roku 2011 minister finansów Azerbejdżanu oznajmił gotowość złożyć projekt ustawy umożliwiającej wprowadzenie do obiegu banknoty o wartości 2 i 3 manatów[3].
  • 24 maja 2019 został wprowadzony do obiegu nowy banknot o nominale 200 manatów.
Obraz Wartość

(AZN)

Wymiary

(mm)

Dominujący

kolor

Opis Emisja
awers rewers awers rewers
 
1 манат 2009 года
 
1manat09b
1 120 × 70 szary azerskie ludowe instrumenty muzyczne (azer. Azərbaycan xalq çalğı alətləri) na tle dywanu. mapa Azerbejdżanu na tle tradycyjnych okien witrażowych szebeke (azer. şəbəkə) 2017
 
5manat09a
 
5manat09b
5 127 × 70 pomarańczowy fasada budynku Muzeum Literatury Azerskiej im. Nizami, obraz książek, słowa Hymnu Narodowego oraz litery specyficzne współczesnego alfabetu azerskiego. mapa Azerbejdżanu na tle petroglifów znajdujących się w Parku Narodowym Qobustan (azer. Qobustan Milli Parkı) oraz tekst napisany pismem orchońskim. 2017
    10 134 × 70 niebieski widoki starego Baku, Pałac Szachów Szyrwanu (azer. Şirvanşahlar sarayı), Baszta Dziewicza (azer. Qız Qalası) na tle starego miasta Iczeri Szecher (azer. İçəri Şəhər). mapa Azerbejdżanu na tle wzorów z ludowych dywanów. 2018
    100 155 × 70 fioletowy elementy murów miejskich Baku, budynek w stylu europejskim XIX w. oraz współczesne budynki w Baku. mapa Azerbejdżanu oraz elementy murów miejskich Baku, budynek w stylu europejskim XIX w. oraz współczesne budynki w Baku. 2013
    200 160 × 70 niebieski Centrum Heydəra Əliyeva 2018

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj