Diksza (dewanagari दीक्षा) – akt inicjacji w tradycjach hinduistycznych równoważny znaczeniowo nowym narodzinom, indywidualny sakrament[1]. Już w czasach wedyjskich miał na celu uśmiercenie nieuświęconej egzystencji dla osiągnięcia egzystencji wyższego stopnia[2]. Również późniejsze brahmany (np. Aitareja 1.3.1 i 1.2.1–20, Śatapatha 3.2.1.11) określają dikszę, jako obrzęd o znaczeniu embriologicznym i położniczym[3]. Przekazu tego inicjacyjnego wtajemniczenia religijnego dokonuje mistrz (guru, bramin), a odbiorcą jest uczeń (śiszja).

Źródłosłów edytuj

Termin diksza wywodzony jest z połączenia dwóch rdzeni[4]:

  • – dawać
  • kṣiniszczyć, usuwać.

Rodzaje edytuj

  • ceremonia przygotowawcza w wielu rytuałach wedyjskich
  • inicjacja przyłączająca do danej wspólnoty religijnej (sangha) lub tradycji (sampradaja)
  • mantradiksza – inicjacja do praktyki konkretnej mantry.
    • rodzajem mantradikszy jest diksza gurumantry. Guru podczas takiej ceremonii dikszy przekazuje uczniowi gurumantrę. Mantra od guru i guru to jedno – naucza Swami Muktananda Paramahansa. Guru pod postacią tej mantry wstępuje w ucznia[5] a energia wewnętrzna (śakti) guru przenika w ucznia[6]
  • śaktipatadiksza (trl. śaktipātadīkṣā) - inicjacja za pomocą śaktipatu[7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Śri Anirwan, Lizelle Reymond: Żyć w sobie. Nauki baula. Magda Złotowska (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Pusty Obłok, 1994, s. 50. ISBN 83-85041-56-7.
  2. Jātakarman. W: Marzenna Czerniak-Drożdżowicz: Jātakarman. Indyjska ceremonia narodzin. Wyd. 1. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1998, s. 35, seria: Instytut Filologii Orientalnej UJ. ISBN 83-7188-198-3.
  3. Jātakarman. W: Marzenna Czerniak-Drożdżowicz: Jātakarman. Indyjska ceremonia narodzin. Wyd. 1. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1998, s. 35–36, seria: Instytut Filologii Orientalnej UJ. ISBN 83-7188-198-3.
  4. Joga postklasyczna. W: Agata Świerzowska: Joga. Droga do transcendencji. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2009, s. 168, seria: Mała Biblioteka Religii. ISBN 978-83-7505-192-6. (pol.).
  5. Swami Muktananda. Życie z Guru (4). „Biuletyn Psychotronika „Trzecie oko””, s. 20, 9 1987. Marek Godlewski – redaktor naczelny. Warszawa: Towarzystwo Psychotroniczne. (pol.). 
  6. Tajemnica mantry. W: Swami Muktananda: Dokąd idziesz? Przewodnik podróży duchowej wraz ze słownikiem ważnych pojęć, terminów, osób. Wprowadzenie Swami Durgananda, Przekład KT. Wyd. 1. Wrocław: Rękodzielnia Arhat, 2002, s. 69. ISBN 83-85358-55-0. Cytat: Poprzez mantrę Siakti Guru przenika w ucznia.
  7. Ścieżka siddhajogi. W: Małgorzata Sacha-Piekło: Tam gdzie pustka staje się światłem. Symbol światła w doktrynie i praktykach siddhajogi. Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy >>NOMOS <<, 1999, s. 58. ISBN 83-85527-92-3.

Linki zewnętrzne edytuj