Marchwica pospolita

gatunek rośliny

Marchwica pospolita (Mutellina purpurea (Poir.) Reduron, Charpin & Pimenov) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych. Występuje w górach Europy Środkowej – od Francji po Ukrainę, na północy po Niemcy i Polskę, a na południu sięgając do Włoch i Grecji[3][4]. W Polsce występuje w Tatrach, na Babiej Górze, Turbaczu i w Sudetach. Podawany był też z Bieszczadów[5], ale jego występowanie tam jest niepewne[4].

Marchwica pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

marchwica

Gatunek

marchwica pospolita

Nazwa systematyczna
Mutellina purpurea (Poir.) Reduron, Charpin & Pimenov
J. Bot. Soc. Bot. France 1: 100 (1997)[3]

Morfologia

edytuj
 
Liście
Łodyga
Wzniesiona i rozgałęziona, naga, obła, żeberkowana, soczyście zielona. Osiąga wysokość 5–50 cm. Jej nasada otoczona jest tuniką brązowawych włókien[6].
Liście
Złożone, w zarysie trójkątne, 2-3-krotnie pierzastosieczne, długoogonkowe, nagie[6]. Lancetowate odcinki liścia mają szerokość 0,5–1 mm. Przypominają swoim wyglądem liście marchwi i stąd pochodzi polska rodzajowa nazwa rośliny.
Kwiaty
Drobne, białe, różowe lub różowopurpurowe, zebrane w baldach złożony składający się przeważnie z 7–10 baldaszków. Pokrywki wąskie, obłonione[6], biało obrzeżone.
Owoc
Podłużnie jajowate, żeberkowane niełupki o długości (4[6])5–6 mm. Bruzdy 3–5 smugowe, smugi wyraźnie widoczne.
Korzeń
Wrzecionowaty, palowy[6].

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina. Kwitnie od czerwca do lipca[5] lub do sierpnia[6]. Siedlisko: Hale wysokogórskie, murawy, wśród kosodrzewiny, na polanach, w borówczyskach. Rośnie zarówno na podłożu wapiennym, jak i niewapiennym[6]. W Tatrach występuje aż po piętro turniowe, główny obszar jej występowania stanowi piętro kosówki i piętro halne.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. a b c Mutellina purpurea (Poir.) Reduron, Charpin & Pimenov, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-08-23].
  4. a b Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 363, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  5. a b Marian Koczwara, Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 94–95.
  6. a b c d e f g Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek, Rośliny górskie, Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2016, s. 125, ISBN 978-83-7763-377-9.

Bibliografia

edytuj
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.