Maria Teresa Dudzik

polska zakonnica

Maria Teresa Dudzik (ang. Mary Theresa Josephine Dudzik; właśc. Józefa (Józefina) Dudzik; ur. 30 sierpnia 1860 w Płociczu koło Kamienia Krajeńskiego, zm. 20 września 1918 w Chicago) – polska zakonnica, założycielka i pierwsza przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy oraz Czcigodna Służebnica Boża.

Maria Teresa Dudzik OSF
Józefa (Józefina) Dudzik
ang. Mary Theresa Josephine Dudzik
Czcigodna Służebnica Boża
zakonnica
Ilustracja
Kraj działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1860
Płocicz

Data i miejsce śmierci

20 września 1918
Chicago

Miejsce pochówku

Dom generalny Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek w Lemont

Przełożona generalna
Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy
Okres sprawowania

1894–1898 i 1909–1910

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy

Śluby zakonne

3 czerwca 1900

Życiorys

edytuj

Przyszła na świat 30 sierpnia 1860[1] w wielodzietnej rodzinie chłopskiej jako Józefa (Józefina[2][3]) Dudzik. Była trzecim dzieckiem Jana i Agnieszki z domu Polaszczyk[4][5]. W latach 1867–1875 uczęszczała do szkoły elementarnej w rodzinnej wsi[1]. Później kształciła się w szkole dla dziewcząt, prowadzonej w Kamieniu Krajeńskim przez elżbietanki, gdzie nauczano gospodarstwa domowego i robót ręcznych, w tym krawiectwa i hafciarstwa[1][3][6]. W młodym wieku wstąpiła do świeckiego III zakonu św. Franciszka z Asyżu oraz szkolnego bractwa różańcowego[1]. Po ukończeniu nauki pracowała jako krawcowa[1], otrzymując w 1878 dyplom krawiecki[7].

W roku 1881[1][3], mając 21 lat, wyemigrowała wraz z najmłodszą siostrą, bratem i rodzicami do Stanów Zjednoczonych, dołączając do najstarszej siostry, mieszkającej w Chicago od 1873[6][8]. Utrzymywała się, prowadząc pracownię krawiecką. Włączyła się w życie religijne i działalność charytatywną swojej nowej, chicagowskiej parafii św. Stanisława Kostki[1]. Zwróciła też uwagę na sytuację tamtejszych bezdomnych i chorych[9]. W 1886 została przełożoną domu dla ubogich starszych kobiet. Rok później przyłączyło się do niej siedem dalszych tercjarek[1].

Za radą proboszcza Wincentego Barzyńskiego CR (1838-1899)[9] oraz przy współpracy Marii Anny (Róży) Wysińskiej (1850–1917), 8 grudnia 1894 w Chicago założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Błogosławionej Kunegundy (ang. Congregation of Franciscan Sisters of the Blessed Cunegonda), zwanych franciszkankami z Chicago[4][10]. Została przełożoną nowej wspólnoty, pełniąc tę funkcję w latach 1894–1898 i po raz kolejny w latach 1909–1910[11], następnie sprawowała urząd mistrzyni nowicjatu[12]. Zainicjowała powstanie domu starców, sierocińców oraz domu dla kobiet pracujących[9]. Zmarła 20 września 1918[1][2] na chorobę nowotworową[3].

Pozostawiła w rękopisie "Kronikę Sióstr Franciszkanek, pod Opieką Św. Kunegundy w Chicago, Illinois", obejmującą lata 1893–1910[8]. Kronika, zawierająca opis wydarzeń związanych z powstaniem i rozwojem zgromadzenia oraz osobiste refleksje Marii Teresy Dudzik, została spisana w latach 1910–1918 na polecenie jej kierownika duchowego ks. Andrzeja Spetza CR. Rękopis został opracowany i wydany przez ks. Henryka Malaka[13].

Tablica przodków

edytuj
Tablica rodowodowa[14]
Dziadkowie ?
?
Wawrzyniec Polaszczyk
(~1785–?)
Marianna Brzuszczyk
(~1790–?)
Rodzice Jan (Johann) Dudzik
(20.08.1822–12.05.1889)
Agnieszka Polaszczyk
(1826–?)
Czcigodna Służebnica Boża Maria Teresa Dudzik OSF
(30.08.1860–20.09.1918)

Proces beatyfikacyjny i upamiętnienie

edytuj

11 września 1963[15] otwarto proces informacyjny w celu beatyfikacji Marii Teresy Dudzik[9]. 13 października 1972 jej ciało ekshumowano z cmentarza św. Wojciecha w Niles i przeniesiono do domu generalnego Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek w Lemont, umieszczając w specjalnym sarkofagu w kaplicy Najświętszego Serca Jezusowego[9].

1 czerwca 1979 Stolica Apostolska wydała tzw. Nihil obstat dotyczący zgody na postępowanie beatyfikacyjne, po czym 8 września tegoż roku nastąpiło otwarcie procesu beafikacyjnego, a na postulatora wybrano początkowo ks. Henryka Malaka[9], a następnie dr. Andreę Ambrosiego[16]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Służebnicy Bożej[15]. Zamknięcie procesu informacyjnego nastąpiło w 1981, po czym w 1989 Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych wydała dekret o ważności tego procesu, a postulator złożył tzw. Positio, wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej[16]. Następnie, 26 marca 1994 w Watykanie został wydany przez papieża Jana Pawła II dekret o heroiczności cnót matki Marii Teresy Dudzik. Odtąd przysługuje jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej[17][18].

Odcinek ulicy North Karlov w Chicago nazwano Honorową Aleją Matki Marii Teresy Dudzik[19].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Mrówczyński 1987 ↓, s. 52, 279.
  2. a b Kośnik 1991 ↓, s. 320.
  3. a b c d Malak 1975 ↓, s. 136, 374, 424.
  4. a b Kłoczowski i Kozak 1994 ↓, s. 266.
  5. Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 259–260.
  6. a b Anne Marie Knawa. Jane Addams and Josephine Dudzik. Social Service Pioneers. „Polish American Studies”. XXXV, s. 14, 1978. ISSN 0032-2806. (ang.). 
  7. Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 261.
  8. a b Knawa 1989 ↓, s. VII, 71.
  9. a b c d e f Alicja Pożywio, Polka, która uświęciła Chicago, Katolik w Archidiecezji Chicago, 2012 [dostęp 2014-09-11] [zarchiwizowane 2014-09-11] (pol.).
  10. Wacław Kolak: Leksykon godeł zakonnych. Wyd. 1. Łódź: ADI, 1994, s. 22. ISBN 83-85815-01-5. OCLC 52407030.
  11. Religious Orders of Women. Franciscan Sisters of Chicago. W: Harry Corcoran Koenig: Caritas Christi Urget Nos. A History of the Offices, Agencies, and Institutions of the Archdiocese of Chicago. T. 2. Chicago: Archdiocese of Chicago, 1981, s. 1101.
  12. Kasperkiewicz 1985 ↓, s. 280.
  13. Katarzyna Dziakowska, Duchowość Marii Teresy Dudzik w świetle jej pism, [w:] Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie [online], apd.uksw.edu.pl [zarchiwizowane 2016-09-16] (pol.).
  14. Mother Mary Theresa Dudzik [online], geni.com [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  15. a b Alicja Pożywio, Polish sisters in Lemont work on founder’s cause, [w:] Catholic New World. Newspaper for the Archdiocese of Chicago [online], catholicnewworld.com, 2 lutego 2013 [zarchiwizowane 2015-09-23] (ang.).
  16. a b ~1840~ (Josephine Józefina Dudzik Maria Teresa) [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2016-06-01].
  17. Decrees Promulgated for Servants of God, [w:] Eternal Word Television Network, ewtn.com, 1989 [zarchiwizowane 2018-07-01] (ang.).
  18. January 1990 – December 1994, [w:] The Hagiography Circle. An Online Recource on Contemporary Hagiography [online], newsaints.faithweb.com, 2001 [dostęp 2014-09-14] (ang.).
  19. Ulica Matki Marii Teresy Dudzik, [w:] Dziennik Związkowy. Polish Daily News [online], dziennikzwiazkowy.com [zarchiwizowane z adresu 2020-07-31].

Bibliografia

edytuj
  • Karolina Maria Kasperkiewicz: Służebnica Boża Teresa Dudzik. W: Polscy święci. red. Joachim Roman Bar. T. 7. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1985, s. 256–290. OCLC 69582106.
  • Jerzy Kłoczowski, Józef Kozak: Duchowość zakonna (szkice). Zakony w Polsce. Katalog. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1994. ISBN 83-7006-183-4. OCLC 260208647.
  • Anne Marie Knawa: As God Shall Ordain. A History of the Franciscan Sisters of Chicago, 1894-1987. Lemont: Franciscan Sisters of Chicago, 1989. OCLC 830998917. (ang.).
  • Stefan Kośnik: Święci, błogosławieni i słudzy Boży w Kościele katolickim w Polsce. W: Lucjan Adamczuk, Witold Zdaniewicz: Kościół Katolicki w Polsce, 1918-1990. Rocznik statystyczny. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, Zakład Socjologii Religii SAC, 1991. OCLC 495366570.
  • Henry M. Malak: Theresa of Chicago. Lemont: League of the Servant of God Mother Mary Theresa, 1975. OCLC 4600400.
  • Teresa z Chicago (1860-1918). W: Jerzy Mrówczyński: Polscy kandydaci do chwały ołtarzy. Wrocław: Wydaw. Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, 1987. OCLC 749761735.

Linki zewnętrzne

edytuj