Markéta Götz-Stankiewicz
Markéta Götz-Stankiewicz, ur. jako Markéta Götzová (ur. 15 lutego 1927 w Libercu, zm. 6 listopada 2022 w Vancouver) – kanadyjska germanistka żydowskiego pochodzenia, promotorka czeskiej kultury, profesor uczelni w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor | |
| Specjalność: filologia germańska | |
| Alma Mater |
University of Toronto |
| nauczyciel akademicki (1959-1992) | |
| dziekan Wydziale Filologii Niemieckiej University of British Columbia | |
| Okres spraw. | |
Życiorys edytuj
Urodziła się 15 lutego 1927 r. w Libercu[1] w rodzinie Niemki i Żyda[2]. Uczęszczała do niemieckiej szkoły w Místku, gdzie rodzina żyła od 1935 do 1948 r.[3] Podczas niemieckiej okupacji jej ojciec (oficer armii austro-węgierskiej z I wojny światowej) był więziony w niemieckim obozie koncentracyjnym Theresienstadt[2]. Pod koniec II wojny światowej pracowała w zakładzie fotograficznym[3]. Wraz w 1948 r. wyemigrowała do Kanady, gdzie osiedli się w Toronto[2].
Götz-Stankiewicz, dzięki stypendium, podjęła studia na University of Toronto w dziedzinie literatury niemieckiej. Doktoryzowała się pracą poświęconą pisarzowi Wilhelmowi Raabemu. W 1959 r. otrzymała etat pracownika naukowego na Wydziale Filologii Niemieckiej University of British Columbia, w związku z czym przeniosła się do Vancouver. W 1980 r. została wybrana na stanowisko dziekana tegoż wydziału i pełniła swoją funkcję przez pięcioletnią kadencję[2].
W 1973 r. po raz pierwszy od emigracji odwiedziła Czechosłowację, gdzie zapoznała się z podziemną literaturą, po czym nawiązała trwałe kontakty z czeskimi dysydenckimi intelektualistami. W kolejnych latach regularnie podróżowała do Pragi, szmuglując zachodnie książki i wywożąc rękopisy na Zachód. W 1979 r. wydała przełomową publikację The Silenced Theatre: Czech Playwrights Without a Stage, która stała się wstępem do serii artykułów i wydań pozycji książkowych czeskich pisarzy[2]. Sama zajmowała się ich tłumaczeniem na język angielski[3]. Po upadku reżimu w Czechosłowacji w wyniku aksamitnej rewolucji została za tę działalność uhonorowana przez nowego demokratycznego prezydenta, pisarza Václava Havla. W 1992 r. formalnie odeszła z University of British Columbia na emeryturę, ale nadal publikowała i wykładała[2].
Wyróżniona UBC Excellence in Teaching Award (1972, 1992), Medalem Boeschensteina[2], Nagrodą Jiříego Theinera (2016)[3].
Jej mężem był politolog i filozof Władysław Józef Stankiewicz, który zapisał część swojego księgozbioru Muzeum Narodowemu we Wrocławiu[4].
Zmarła 6 listopada 2022 r. w Vancouver. Część swojego majątku również zapisała Muzeum Narodowemu we Wrocławiu[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Aleksandra Ziemlańska, Szczodry dar dla Muzeum Narodowego we Wrocławiu [online], Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 1 lipca 2023 [dostęp 2023-08-04] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Dr. Marketa Goetz-Stankiewicz (1927–2022): A Tribute [online], Department of Central, Eastern, and Northern European Studies [dostęp 2023-08-04] (ang.).
- ↑ a b c d Marketa Goetz-Stankiewicz (1927 – 2022) [online], www.memoryofnations.eu [dostęp 2023-08-04] (ang.).
- ↑ Muzeum Narodowe we Wrocławiu dostało spadek z Ameryki. Dyrektor muzeum: Suma robi wrażenie [online], Wroclaw.pl, 4 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-04] (pol.).