Markowizna (województwo podkarpackie)

wieś w województwie podkarpackim

Markowiznawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Sokołów Małopolski[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Markowizna
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

rzeszowski

Gmina

Sokołów Małopolski

Liczba ludności (2020)

400[2]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

36-051[3]

Tablice rejestracyjne

RZE

SIMC

0661434[4]

Położenie na mapie gminy Sokołów Małopolski
Mapa konturowa gminy Sokołów Małopolski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Markowizna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Markowizna”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Markowizna”
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu rzeszowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Markowizna”
Ziemia50°17′36″N 22°05′31″E/50,293333 22,091944[1]
Integralne części wsi Markowizna[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0661440 Cegielnia część wsi
0661457 Pod Dworem część wsi
0661463 Pod Turzą część wsi

Nazwy obiektów fizjograficznych:

  • pole - Olszyny,
  • łąka - Łączyska, Olszyny, Pasternik,
  • rzeka - Czerwonka, Turka,
  • zagajnik - Nad Dworskiem, Na Granicy.

Historia edytuj

W osiemnastym wieku powstała akcja osadnicza w dobrach królewskich na obszarze Puszczy Sandomierskiej w wyniku, której powstała wieś Markowizna. Dnia 5 grudnia 1752 roku król August III wystawił w Warszawie dokument dla szlachcica Antoniego Ratyńskiego i jego żony Katarzyny z Lewickich zezwalający na lokację Markowizny w dobrach ekonomii sandomierskiej[6].

Wyznaczono dla niej miejsce między wsiami królewskimi Mazury, Kamień oraz Rękawem i Turzą. Antoni Ratyński, podejmujący się osadzenia wsi, otrzymał ją prawem wieczystej dzierżawy na 40 lat. Przez 6 lat osadnicy zostali zwolnieni od wszelkich świadczeń na rzecz skarbu królewskiego. Po upływie wolnizny z każdego łanu, czynsz miał wynosić 10 florenów polskich.

Inwentarz Markowizny z maja 1776 r. wymienia 43 podanych i ich obciążenia[7]. Zgodnie z dokumentem Augusta III o czterdziestoletniej dzierżawie nałożonej na wieś, Markowizna pozostała w rękach potomków A. i K. Ratyńskich do 1793 r. Ostatnimi dzierżawcami z tej rodziny byli Marianna z Ratyńskich Nieświeska i jej mąż Michał Nieświeski. Wieś została założona na terytorium parafii górnieńskiej, wobec czego urzędujący ówcześnie ksiądz Wojciech Rapacki domagał się dziesięcin z powstałych gospodarstw dla kościoła górnieńskiego, tym bardziej, że mieszkańcy Markowizny przychodzili do kościoła i korzystali z sakramentów.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 77853
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 10 [dostęp 2022-02-02]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 766 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  6. Archiwum Państwowe w Krakowie. Oddział na Wawelu: Teki Schneidera 1066
  7. Tamże, Inwentarz z 1776 r

Bibliografia edytuj

  • Krzysztof Ożóg – Dzieje Parafii Górno.
  • Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych - 59 - Powiat kolbuszowski. Warszawa: Urząd Rady Ministrów - Komisja Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, 1965.

Linki zewnętrzne edytuj