Mgławica Hantle (znana także jako M27, NGC 6853 lub Chinka[1]) – mgławica planetarna znajdująca się w gwiazdozbiorze Liska. Została odkryta 12 lipca 1764 roku przez Charles’a Messiera. Jej nazwa Hantle (ang. Dumbbell) pochodzi od opisu Johna Herschela, który obserwował ją w 1828 roku[2]. W jej wnętrzu znajduje się największy do tej pory odkryty biały karzeł.

Mgławica Hantle
Ilustracja
Mgławica Hantle
Odkrywca

Charles Messier

Data odkrycia

12 lipca 1764

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Lisek

Typ

planetarna, 3a+2

Rektascensja

19h 59m 36s

Deklinacja

+22° 43′ 00″

Odległość

1,25 tys. ly (383 pc)

Jasność pozorna mgławicy

7,5m

Rozmiary kątowe

8,0′× 5,5′[1]

Charakterystyka fizyczna
Szacowany wiek

3000–4000 lat

Alternatywne oznaczenia
M27, NGC 6853, PK 60+3.1, CS=13.9
Mapa galaktyki
Gwiazdozbiór Liska

Pochodzenie mgławicy edytuj

Według obecnie przyjętej teorii dotyczącej ewolucji gwiazd, mgławica ta powstała w miejscu, gdzie jeszcze około miliona lat temu istniała gwiazda o masie kilkakrotnie większej od masy Słońca. Po przejściu przez fazę czerwonego olbrzyma, gwiazda ta przekształciła się w zmienną gwiazdę typu AGB, wyrzucającą w przestrzeń duże ilości materii. Z tej materii utworzyła się Mgławica Hantle. Pozostałością macierzystej gwiazdy mgławicy jest położony centralnie biały karzeł o masie 0,56 ± 0,01 M. Jest to największa znana obecnie gwiazda tego typu[3].

Przy kątowych wymiarach 8′× 5,5′ i sumarycznej jasności 7,5m mgławicę dostrzeżemy przez dobrą lornetkę, ale całą urodę ukażą dopiero długo naświetlane zdjęcia[1].

 
Szczegóły widoczne przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a


Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Jan Desselberger. Kalendarz astronomiczny. Letnio-jesienne mgławice. „Urania – Postępy Astronomii”. 4 (778), s. 56, 2015-lipiec-sierpień. Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.). 
  2. Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 27. [w:] The Messier Catalog [on-line]. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2007-08-21. [dostęp 2015-11-18]. (ang.).
  3. G. Fritz Benedict et al: Astrometry with Hubble Space Telescope: A Parallax of the Central Star of the Planetary Nebula NGC 6853. arXiv, 2003-07-25. [dostęp 2012-04-15].

Linki zewnętrzne edytuj

  • Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 27. [w:] The Messier Catalog [on-line]. Students for the Exploration and Development of Space (SEDS), 2007-08-21. [dostęp 2015-11-18]. (ang.).
  • Mgławica Hantle w bazie SIMBAD (ang.)
  • Mgławica Hantle w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia