Miłosz Michał Sołtys

1895 - 1945 pedagog; działacz społeczny; uczestnik powstań śląskich

Miłosz Michał Sołtys (ur. 27 września 1895 w Opolu, zm. 30 marca 1945 w obozie koncentracyjnym Buchenwald[1]) – polski harcerz, nauczyciel i oficer.

Miłosz Michał Sołtys
Ilustracja
Miłosz Michał Sołtys
Data i miejsce urodzenia

27 września 1895
Opole

Data i miejsce śmierci

30 marca 1945
obóz koncentracyjny Buchenwald

Zawód, zajęcie

oficer, nauczyciel, harcerz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie polskich działaczy niepodległościowych – pisarki Heleny Wiktorii z d. Neymann i księgarza Joachima. W trakcie pobytu we Lwowie zaangażował się w 1911 w polski ruch skautowy. Po wybuchu Wielkiej Wojny wstąpił do Legionu Wschodniego, służbę wojskową kontynuował także po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, jako porucznik Wojska Polskiego. Od 1920 brał udział w działaniach zmierzających do przyznania Polsce Górnego Śląska, najpierw pracując w Polskim Komisariacie Plebiscytowym i organizując w tym regionie harcerstwo, a następnie uczestnicząc w II i III powstaniach śląskich, w tym ostatnim jako kapitan i dowódca Batalionu Harcerskiego[2].

Od 1930 do 1935 mieszkał i pracował jako nauczyciel, a później także dyrektor gimnazjum w Szarleju (Piekary Śląskie). W 1932 został organizatorem Gimnazjum Polskiego w Bytomiu, ale wkrótce potem musiał zrezygnować z pracy w tej placówce, z powodu represji władz niemieckich. Od 1935 pracował w Katowicach jako wizytator oraz kierownik oddziału szkół średnich, a w 1937 został wizytatorem tamtejszego Państwowego Gimnazjum im. A. Mickiewicza. Podczas okupacji niemieckiej Polski aktywnie uczestniczył w tajnym nauczaniu w Krakowie i okolicach oraz na obszarze dawnego województwa lubelskiego. W 1943 roku został zatrzymany przez Niemców, uwięziony w obozie koncentracyjnym Majdanek, skąd przetransportowano go do obozu w Buchenwaldzie. Tam zginął w marcu 1945[3].

Miłosz Sołtys był twórcą harcerstwa na Górnym Śląsku, doprowadził tam do powstania na początku lat 20. XX w. Inspektoratu Harcerskiego Górnego Śląska w ramach Związku Harcerstwa Polskiego i został jego pierwszym inspektorem, pełniąc tę funkcję do sierpnia 1921 r. W tych latach stworzył i redagował czasopismo Harcerz Śląski. W ZHP osiągnął stopień podharcmistrza[4].

Otrzymał m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Polonia Restituta i Krzyż Niepodległości[5].

Miał braci, którzy także byli oficerami: Bogdana oraz Janusza. W 1920 ożenił się z Jadwigą Malczewską, mieli syna Stanisława, późniejszego oficera Armii Krajowej, zabitego przez Niemców w 1944[6].

Przypisy edytuj

  1. Czylok 1985.
  2. Czylok 1985, s. 276.
  3. Czylok 1985, s. 276.
  4. Czylok 1985, s. 276.
  5. Czylok 1985, s. 277.
  6. Czylok 1985, s. 276.

Bibliografia edytuj

  • Czylok T., 1985: Miłosz Michał Sołtys. Z dziejów harcerstwa śląskiego. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 276, 277.