Miasteczko Akademickie w Toruniu

Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu
	nr rej. A/1770 z 20 stycznia 2020
	; Miasteczko Uniwersyteckie - fontanna
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Typ budynku	zespół architektoniczno-urbanistyczny
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Ryszard Karłowicz z zespołem architektów Pracowni Urbanistyczno-Architektonicznej S-77
Ukończenie budowy	2 października 1973
	Położenie na mapie Torunia Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; w Toruniu
	Położenie na mapie Polski Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; w Toruniu
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika; w Toruniu
	53°01′10,8″N 18°34′20,4″E/53,019667 18,572333
	Multimedia w Wikimedia Commons

Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – zabytkowe osiedle akademickie UMK w Toruniu.

Plan Miasteczka Akademickiego

Zabytkowa Aula Uniwersytecka

Zabytkowy gmach Biblioteki Głównej

Centrum Sportowe

Zespół architektoniczno-urbanistyczny miasteczka uniwersyteckiego w Toruniu jest jednym z najwybitniejszych przykładów architektury doby modernizmu w Polsce^[1].

LokalizacjaEdytuj

Miasteczko Akademickie znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Bielany^[2]. Jest ograniczone od północy - tzw. laskiem bielański, od wschodu – ul. św. Józefa, od południa – ul. Gagarina, zaś od zachodu – ul. Szosa Okrężna.

UliceEdytuj

Do głównych ulic przecinających lub stanowiących granice osiedla zaliczyć należy: Gagarina, Klemensa, Okrężną, Olszewskiego św. Józefa, Śniadeckich oraz Wileńską.

HistoriaEdytuj

W okresie międzywojennym osiedle stanowiło tereny wojskowe, tartaczne, częściowo przemysłowe i łąki. Tędy przebiegały tory kolejowe do Przysieki i Czarnowa oraz dworca Toruń Zachodni (dworzec znajdował się w okolicach obecnego studenckiego klubu "Od Nowa", tory przebiegały wzdłuż obecnych ulic Gagarina i św. Józefa). Osiedle miało charakter peryferyjny.

Dzięki staraniom władz UMK na początku lat 60. XX w. podjęto decyzję o budowie w Toruniu miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach. Budowa miasteczka uniwersyteckiego została włączona przez rząd do programu obchodów 500-lecia rocznicy urodzin słynnego astronoma i patrona Uczelni – Mikołaja Kopernika, a opracowana w Pracowni Urbanistyczno-Architektonicznej S-77 pod kierunkiem doc. dr. Ryszarda Karłowicza. Teren miasteczka zajmuje ok. 82 ha. Położone jest ono na osiedlu Bielany w północno-zachodniej części miasta. Projekt przewidywał rozbudowę Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w formie jednorodnie ukształtowanego miasteczka z wyraźnym podziałem funkcjonalnym na część dydaktyczną (wydziały), usługowo-socjalną (akademiki, kluby studenckie) i centralną (rektorat, aula i biblioteka) i taki układ przestrzenny zachowany został do dnia dzisiejszego. Uroczyste otwarcie kampusu nastąpiło 2 października 1973 roku. Od lat 90. XX w. do dziś miasteczko akademickie jest rozbudowywane, a od czerwca 2014 roku połączono je z centrum linią tramwajową^[3]^[4]^[5].

W 2018 roku miasteczko uniwersyteckie znalazło się w zestawieniu stu najważniejszych budynków stulecia, przygotowanym przez miesięcznik „Architektura Murator” z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości^[6].

31 maja 2019 roku Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Toruniu wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wpisania Miasteczka Akademickiego do rejestru zabytków. Wpisu tego dokonano 20 stycznia 2020 roku^[7]^[8].

Wydziały i instytuty na terenie kampusuEdytuj

Spośród wszystkich 16 wydziałów uczelni swoją siedzibę na terenie kampusu mają^[9]^[2]:


Zdjęcie	Wydział i instytuty	lokalizacja	Zabytek
	Wydział Nauk Historycznych	ul. Władysława Bojarskiego 1
	Wydział Prawa i Administracji	ul. Władysława Bojarskiego 3
	Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych	ul. Lwowska 1
	Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej	ul. Lwowska 1
	Wydział Chemii / Budynek	ul. Gagarina 7
	Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania	ul. Gagarina 13a
	Wydział Teologiczny / Budynek	ul. Gagarina 37
	Instytut Nauk Pedagogicznych / Budynek	ul. Lwowska 1

Inne instytucjeEdytuj

Na terenie miasteczka uniwersyteckiego znajduje się jeszcze:


Nazwa	Główny projektant	Zabytek
Rektorat	Marek Różański
Biblioteka Główna	Witold Benedek
Aula uniwersytecka	Marek Różański
Domy Studenckie (nr 7, 8, 9, 10, 11)	Wincenty Szober / Tomasz Mańkowski
dwa Hotele Asystenckie	Wincenty Szober
Klub Studencki Od Nowa
Uniwersyteckie Centrum Sportowe
Interdyscyplinarne Centrum Nowoczesnych Technologii
Instytut Psychologii	Zenon Buczkowski
dwie sale gimnastyczne	Wincenty Szober
osiedle mieszkaniowe „Universitas”
Baza Techniczno-Magazynowa		(tylko budynek z 1901 roku)

PomnikiEdytuj

Dom Studencki nr 3 przy ul. Moniuszki

Pomniki na terenie miasteczka:


Nazwa	Zdjęcie	Zabytek
Popiersie Ludwika Kolankowskiego
Pomnik De revolutionibus

FontannaEdytuj

Osobny artykuł: Fontanna przed Biblioteką Główną UMK w Toruniu.

Inne kampusy w ToruniuEdytuj

Dom Studencki WSKSiM

W Toruniu oprócz Miasteczko Akademickie na Bielanach istnieją jeszcze:

tzw. mały kampus Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zlokalizowany w kwartale ulic Mickiewicza, Moniuszki, Słowackiego i Tujakowskiego – znajdują się tam Domy Studenckie nr 1, 2, 3, 5 i 6,
kampus Akademii Kultury Społecznej i Medialnej zlokalizowany w zachodniej części miasta w dzielnicy Starotoruńskie Przedmieście, w pobliżu Portu Drzewnego.

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

↑ Andrzej K. Olszewski: Dzieje sztuki polskiej 1890–1980 w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1988, s. 145. ISBN 83-223-2124-4.
↑ ^a ^b Strona Uniwersytetu (pol.). umk.pl.
↑ SzymonS. Spandowski SzymonS., Miasteczko uniwersyteckie UMK w przeszłości [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
↑ Miasteczko akademickie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika - Atrakcje Torunia - Przewodnik po Toruniu | Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny, „Toruński Portal Turystyczny” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
↑ Oto najważniejsze wydarzenia w 70-letniej historii UMK [WYNIKI PLEBISCYTU], „Torun.Wyborcza.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
↑ Wiadomości - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2018-12-12] .
↑ SzymonS. Spandowski SzymonS., Toruń. Miasteczko uniwersyteckie trafi do rejestru zabytków [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-04] (pol.).
↑ Wiadomości - Głos Uczelni - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, glos.umk.pl [dostęp 2020-02-15] (pol.).
↑ Jak powstawał campus UMK (pol.). gazeta.pl. [dostęp 2012-08-08].

[1] Andrzej K. Olszewski: Dzieje sztuki polskiej 1890–1980 w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1988, s. 145. ISBN 83-223-2124-4.

[autonazwa1-2] Strona Uniwersytetu (pol.). umk.pl.

[3] SzymonS. Spandowski SzymonS., Miasteczko uniwersyteckie UMK w przeszłości [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).

[4] Miasteczko akademickie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika - Atrakcje Torunia - Przewodnik po Toruniu | Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny, „Toruński Portal Turystyczny” [dostęp 2018-06-05] (pol.).

[5] Oto najważniejsze wydarzenia w 70-letniej historii UMK [WYNIKI PLEBISCYTU], „Torun.Wyborcza.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).

[6] Wiadomości - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2018-12-12] .

[7] SzymonS. Spandowski SzymonS., Toruń. Miasteczko uniwersyteckie trafi do rejestru zabytków [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-04] (pol.).

[8] Wiadomości - Głos Uczelni - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, glos.umk.pl [dostęp 2020-02-15] (pol.).

[9] Jak powstawał campus UMK (pol.). gazeta.pl. [dostęp 2012-08-08].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]