Miasteczko Akademickie w Toruniu
Miasteczko Uniwersyteckie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – zabytkowe osiedle akademickie UMK w Toruniu.
![]() | |
![]() Miasteczko Uniwersyteckie - fontanna | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość |
Toruń |
Typ budynku |
zespół architektoniczno-urbanistyczny |
Styl architektoniczny | |
Architekt |
Ryszard Karłowicz z zespołem architektów Pracowni Urbanistyczno-Architektonicznej S-77 |
Ukończenie budowy |
2 października 1973 |
Położenie na mapie Torunia ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego ![]() | |
![]() |


Zespół architektoniczno-urbanistyczny miasteczka uniwersyteckiego w Toruniu jest jednym z najwybitniejszych przykładów architektury doby modernizmu w Polsce[1].
LokalizacjaEdytuj
Miasteczko Akademickie znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Bielany[2]. Jest ograniczone od północy - tzw. laskiem bielański, od wschodu – ul. św. Józefa, od południa – ul. Gagarina, zaś od zachodu – ul. Szosa Okrężna.
UliceEdytuj
Do głównych ulic przecinających lub stanowiących granice osiedla zaliczyć należy: Gagarina, Klemensa, Okrężną, Olszewskiego św. Józefa, Śniadeckich oraz Wileńską.
HistoriaEdytuj
W okresie międzywojennym osiedle stanowiło tereny wojskowe, tartaczne, częściowo przemysłowe i łąki. Tędy przebiegały tory kolejowe do Przysieki i Czarnowa oraz dworca Toruń Zachodni (dworzec znajdował się w okolicach obecnego studenckiego klubu "Od Nowa", tory przebiegały wzdłuż obecnych ulic Gagarina i św. Józefa). Osiedle miało charakter peryferyjny.
Dzięki staraniom władz UMK na początku lat 60. XX w. podjęto decyzję o budowie w Toruniu miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach. Budowa miasteczka uniwersyteckiego została włączona przez rząd do programu obchodów 500-lecia rocznicy urodzin słynnego astronoma i patrona Uczelni – Mikołaja Kopernika, a opracowana w Pracowni Urbanistyczno-Architektonicznej S-77 pod kierunkiem doc. dr. Ryszarda Karłowicza. Teren miasteczka zajmuje ok. 82 ha. Położone jest ono na osiedlu Bielany w północno-zachodniej części miasta. Projekt przewidywał rozbudowę Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w formie jednorodnie ukształtowanego miasteczka z wyraźnym podziałem funkcjonalnym na część dydaktyczną (wydziały), usługowo-socjalną (akademiki, kluby studenckie) i centralną (rektorat, aula i biblioteka) i taki układ przestrzenny zachowany został do dnia dzisiejszego. Uroczyste otwarcie kampusu nastąpiło 2 października 1973 roku. Od lat 90. XX w. do dziś miasteczko akademickie jest rozbudowywane, a od czerwca 2014 roku połączono je z centrum linią tramwajową[3][4][5].
W 2018 roku miasteczko uniwersyteckie znalazło się w zestawieniu stu najważniejszych budynków stulecia, przygotowanym przez miesięcznik „Architektura Murator” z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości[6].
31 maja 2019 roku Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Toruniu wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wpisania Miasteczka Akademickiego do rejestru zabytków. Wpisu tego dokonano 20 stycznia 2020 roku[7][8].
Wydziały i instytuty na terenie kampusuEdytuj
Spośród wszystkich 16 wydziałów uczelni swoją siedzibę na terenie kampusu mają[9][2]:
Zdjęcie | Wydział i instytuty | lokalizacja | Zabytek |
---|---|---|---|
Wydział Nauk Historycznych | ul. Władysława Bojarskiego 1 | ||
Wydział Prawa i Administracji | ul. Władysława Bojarskiego 3 | ||
Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych | ul. Lwowska 1 | ||
Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej | ul. Lwowska 1 | ||
Wydział Chemii / Budynek | ul. Gagarina 7 | ||
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania | ul. Gagarina 13a | ||
Wydział Teologiczny / Budynek | ul. Gagarina 37 | ||
Instytut Nauk Pedagogicznych / Budynek | ul. Lwowska 1 |
Inne instytucjeEdytuj
Na terenie miasteczka uniwersyteckiego znajduje się jeszcze:
Nazwa | Zdjęcie | Główny projektant | Zabytek |
---|---|---|---|
Rektorat | Marek Różański | ||
Biblioteka Główna | Witold Benedek | ||
Aula uniwersytecka | Marek Różański | ||
Domy Studenckie (nr 7, 8, 9, 10, 11) | Wincenty Szober / Tomasz Mańkowski | ||
dwa Hotele Asystenckie | Wincenty Szober | ||
Klub Studencki Od Nowa | |||
Uniwersyteckie Centrum Sportowe | |||
Interdyscyplinarne Centrum Nowoczesnych Technologii | |||
Instytut Psychologii | Zenon Buczkowski | ||
dwie sale gimnastyczne | Wincenty Szober | ||
osiedle mieszkaniowe „Universitas” | |||
Baza Techniczno-Magazynowa | (tylko budynek z 1901 roku) |
PomnikiEdytuj
Pomniki na terenie miasteczka:
Nazwa | Zdjęcie | Zabytek |
---|---|---|
Popiersie Ludwika Kolankowskiego | ||
Pomnik De revolutionibus |
FontannaEdytuj
Inne kampusy w ToruniuEdytuj
W Toruniu oprócz Miasteczko Akademickie na Bielanach istnieją jeszcze:
- tzw. mały kampus Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zlokalizowany w kwartale ulic Mickiewicza, Moniuszki, Słowackiego i Tujakowskiego – znajdują się tam Domy Studenckie nr 1, 2, 3, 5 i 6,
- kampus Akademii Kultury Społecznej i Medialnej zlokalizowany w zachodniej części miasta w dzielnicy Starotoruńskie Przedmieście, w pobliżu Portu Drzewnego.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Andrzej K. Olszewski: Dzieje sztuki polskiej 1890–1980 w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1988, s. 145. ISBN 83-223-2124-4.
- ↑ a b Strona Uniwersytetu (pol.). umk.pl.
- ↑ Szymon Spandowski , Miasteczko uniwersyteckie UMK w przeszłości [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
- ↑ Miasteczko akademickie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika - Atrakcje Torunia - Przewodnik po Toruniu | Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny, „Toruński Portal Turystyczny” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
- ↑ Oto najważniejsze wydarzenia w 70-letniej historii UMK [WYNIKI PLEBISCYTU], „Torun.Wyborcza.pl” [dostęp 2018-06-05] (pol.).
- ↑ Wiadomości - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2018-12-12] .
- ↑ Szymon Spandowski , Toruń. Miasteczko uniwersyteckie trafi do rejestru zabytków [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-04] (pol.).
- ↑ Wiadomości - Głos Uczelni - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, glos.umk.pl [dostęp 2020-02-15] (pol.).
- ↑ Jak powstawał campus UMK (pol.). gazeta.pl. [dostęp 2012-08-08].