Bielany (Toruń)

część urzędowa Torunia

Bielany (niem. Weißhof) – część urzędowa Torunia zlokalizowana na prawobrzeżu.

Bielany
Część urzędowa Torunia
Ilustracja
Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ul. Gagarina
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miasto

Toruń

Data założenia

XVII w.

Populacja (2016)
• liczba ludności


5 793[1]

Strefa numeracyjna

(+48) 56

Kod pocztowy

87-100

Położenie na mapie Torunia
Położenie na mapie
Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ulicy św. Józefa
Wieża ciśnień na starych Bielanach, mieszcząca Muzeum Inżynierii Komunalnej Torunia
Fragment ul. Balonowej
Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera
Fragment linii tramwajowe na Bielanach, którą otwarto w czerwcu 2014 roku
Kościół parafialny pw. św. Józefa
Publiczne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych

Przy podziale miasta dla potrzeb rad okręgów (jednostek pomocniczych gminy), teren Bielan współtworzy okręg „Bydgoskie”[2].

Lokalizacja edytuj

Bielany zlokalizowane są w zachodniej części miasta, od zachodu i północy graniczą z Barbarką, od wschodu z Wrzosami i Chełmińskim Przedmieściem, zaś od południa z Bydgoskim Przedmieściem[3].

Ulice edytuj

Do głównych ulic przecinających lub stanowiących granice Bielan zaliczyć należy: Gagarina, Fałata, Polną, Reja, Szosę Chełmińską oraz św. Józefa.

Demografia edytuj

Liczba ludności Bielan na przestrzeni lat[4][5]:


W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Historia edytuj

Od ok. połowy XVII wieku na Bielanach znajdowało się miejsce straceń przestępców (tzw. Wiesiołki, Galgenberg, Szubieniczne Wzgórze). Obecnie dokładnie w tym miejscu stoi budynek basenu, a grunt pochodzący ze splantowanego wzgórza stanowi podbudowę ulicy św. Józefa, biegnącej częściowo na nasypie. Po 1688 roku Bielany należały do przybyłego z Gdańska D. K. Janitzena, wówczas do Bielan przyłączone zostało Podborowno – folwark należący do Pawła Stranskiego (jego płyta nagrobna, przeniesiona ze zlikwidowanej części cmentarza św. Jerzego znajduje się w kościele pw. Matki Boskiej Zwycięskiej w dzielnicy Mokre).

Już od końca średniowiecza Bielany były miejscem, z którego wodę pitną czerpał Toruń, w latach 1893-1894 powstała tu nowoczesna stacja wodociągów „Stare Bielany”.

W latach 20. XX wieku na Bielanach zostali osadzeni redemptoryści, powstała kaplica, następnie zaś około 1960 roku kościół św. Józefa, wchodzący w skład Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy. W latach 60. XX wieku został oddany do użytku Wojewódzki Szpital Zespolony im. Ludwika Rydygiera.

Nazwa edytuj

Nazwa osiedla pochodzi prawdopodobnie od charakteru okolicznych gleb – piasków, Bielany położone są pośród lasów sosnowych porastających wydmy[potrzebny przypis]. Istnieje również hipoteza, że nazwa Bielany wywodzi się od istniejących tu niegdyś bielników – blichów, w których bielono wosk i płótno[6].

Osiedla edytuj

Historycznie dzielnica podzielona jest na dwie części: część północna (do ulicy Polnej włącznie) to Stare Bielany (Weißhof), część południowa (do ulicy Fałata) to Nowe Bielany (Neu Weißhof). Osiedla na Bielanach to:

  • Osiedle św. Józefa – teren pomiędzy ulicami św. Józefa, Osiedlową, Orzechową i Jesienną. Przylega do obszaru zajmowanego przez Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu. Zabudowę osiedla stanowią domy jednorodzinne. Na osiedlu nie ma szkoły, jest jedno prywatne przedszkole, z placówek handlowych jedynie niewielkie sklepy[potrzebny przypis]
  • Osiedle św. Klemensa – teren graniczący z zespołem budynków kościoła i klasztoru św. Józefa pomiędzy ulicami Grunwaldzką, Źródlaną, Św. Klemensa i Śniadeckiego. Jego zabudowę stanowią domy jednorodzinne. Samo osiedle nie ma przedszkola, szkoły podstawowej i gimnazjum[potrzebny przypis]
  • Kampus Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – oficjalnie otwarty 2 października 1973 roku. Jego powierzchnia wynosi 82 ha[7].
  • Osiedle Fałata[potrzebny przypis]
  • Osiedle Łukasiewicza
  • Osiedle Przy Lesie – zgrupowanie czteropiętrowych bloków wielorodzinnych w pobliżu skrzyżowania ulicy Polnej z Szosą Chełmińską[potrzebny przypis]
  • Brzezina – teren obejmujący zachodnią część Bielan, graniczący z lotniskiem. Od pozostałych osiedli oddzielony jest terenami leśnymi. Zabudowa osiedla składa się z domków jednorodzinnych oraz z zabudowy szeregowej. Samo osiedle nie ma przedszkola czy szkoły, jedynie niewielkie sklepy[potrzebny przypis]

Infrastruktura edytuj

Instytucje edytuj

Instytucje znajdujące się w dzielnicy Bielany (stan z sierpnia 2016 roku)[8]:

Sport edytuj

Inne edytuj

Zabytki i atrakcje turystyczne edytuj

Na terenie dzielnicy znajduje się kilkanaście zabytków:

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj