Miasteczko Krajeńskie (gromada)

Miasteczko Krajeńskie[1][2][3][4] (utworzona jako Miasteczko Kraińskie[5]) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Miasteczko Kraińskie
Gromada Miasteczko Krajeńskie
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

bydgoskie

Powiat

wyrzyski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Miasteczko Kraińskie / Miasteczko Krajeńskie

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

23

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[6] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[7], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[1][8].

Gromadę Miasteczko Kraińskie z siedzibą GRN w mieście Miasteczku Kraińskim (nie wchodzącym w jej skład; obecnie jest to wieś o nazwie Miasteczko Krajeńskie) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[1] – w powiecie wyrzyskim w woj. bydgoskim, na mocy uchwały nr 24/18 WRN w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[9] Brzostowo i Wolsko ze zniesionej gminy Miasteczko Kraińskie w tymże powiecie[5]. Dla gromady ustalono 23 członków gromadzkiej rady narodowej[10].

Począwszy od wykazu gromad z 1956 roku, jednostka występuje pod nazwą gromada Miasteczko Krajeńskie[1].

1 stycznia 1958 do gromady Miasteczko Krajeńskie włączono obszar zniesionej gromady Grabówno w tymże powiecie[11].

1 stycznia 1969 z gromady Miasteczko Krajeńskie wyłączono grunty o powierzchni ogólnej 18,08 ha, włączając je do miasta Miasteczko Krajeńskie w tymże powiecie; do gromady Miasteczko Krajeńskie z Miasteczka Krajeńskiego włączono natomiast grunty rolne o powierzchni ogólnej 1.040,01 ha[12].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[4].

1 stycznia 1973 Miasteczko Krajeńskie utraciło zarówno prawa miejskie[13] jak i funkcje administracyjne, stając się wsią w gminie Białośliwie w powiecie wyrzyskim[14]. Do funkcji administracyjnych (choć nadal jako wieś) Miasteczko Krajeńskie powróciło dopiero po 19 latach, 1 stycznia 1992, kiedy to w woj. pilskim reaktywowano zniesioną w 1954 roku gminę Miasteczko Krajeńskie[15] (od 1999 gmina Miasteczko Krajeńskie znajduje się w powiecie pilskim w woj. wielkopolskim).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  2. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1960.
  3. Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1965.
  4. a b Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  5. a b Uchwała Nr 24/18 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu wyrzyskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
  6. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  7. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  8. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  9. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  10. Ogłoszenie uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Wyrzysku z 30. IX. 1954, ustalającej liczbę członków gromadzkich rad narodowych powiatu wyrzyskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 października 1954 r., Nr. 10, Poz. 55)
  11. Uchwała Nr 11/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 21 listopada 1957 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 30 grudnia 1957 r., Nr. 9, Poz. 60)
  12. Dz.U. z 1968 r. nr 45, poz. 330
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  14. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim
  15. Dz.U. z 1991 r. nr 115, poz. 497