Michał Pac (generał)

(1754-1800) starosta kowieński, poseł, wojskowy

Michał Pac herbu Gozdawa (ur. 30 września 1754 w Kownie - zm. 29 stycznia 1800 w Mycie) – generał major armii Wielkiego Księstwa Litewskiego od 1783 roku[1], starosta kowieński i borciański, poseł na sejm, komisarz Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej województwa trockiego powiatu kowieńskiego w 1790 roku[2].

Michał Pac
Herb
Gozdawa
Rodzina

Pacowie herbu Gozdawa

Data i miejsce urodzenia

30 września 1754
Kowno

Data i miejsce śmierci

29 stycznia 1800
Myto

Ojciec

Antoni Michał Pac

Matka

Teresa Barbara Radziwiłł

Żona

Ludwika Tyzenhauz

Dzieci

Ludwik Michał Pac
Zofia Aleksandra
Ludwik Kamiński

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Był synem Antoniego Michała, kształcił się w kolegium w Mohylewie. Mając sześć lat w 1760 matka wyrobiła mu u kuzyna Michała Radziwiłła, hetmana wielkiego litewskiego patent na chorążego w jego regimencie. Po pierwszym rozbiorze, jako jeden z nielicznych, nie złożył przysięgi z dóbr swych zagarniętych przez Rosję, tracąc posiadłości w tym zaborze. W 1774monarcha wynagrodził go za ten patriotyczny odruch stopniem kapitana buławy wielkiej wojsk litewskich, a w kilka lat później szarżą pułkownika pieszego pułku grenadierów. Na przełomie lat 1774- 1775 odbył Pac podróż po Europie zachodniej, zatrzymując się czas dłuższy w Amsterdamie. Za drugim tam pobytem w listopadzie 1775 poślubił w Utrechcie Ludwikę Tyzenhauzówną. Małżeństwo skończyło się rozwodem. Para miała dwoje dzieci syna generała Ludwika Michała. i córkę Zofię Aleksandrę żonę Feliksa Potockiego.

Poseł na sejm 1776 roku z powiatu grodzieńskiego[3]. 26 września 1778 otrzymał starostwo sądowe powiatu kowieńskiego i urząd ten sprawował do upadku Polski. W 11 września 1781 dostał Order Św. Stanisława, a w listopadzie 1783 stopień generał-majora wojsk litewskich. Pac dziedziczył w powiecie kowieńskim Jezno ze wspaniałą rezydencją, Hołowczyn i Kniażyce koło Mohylewa. 7 marca 1776 matka scedowała mu starostwo niegrodowe borciańskie w powiecie lidzkim.

Został pochowany w katakumbach kościoła św. Michała Archanioła w Jeznie. Jego epitafium (warsztat Antonio Canovy ?) pochodzące z kaplicy pałacu w Dowspudzie znajduje się obecnie w kościele w Raczkach.

Bibliografia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Pacowie : materyjały historyczno-genealogiczne / ułożone i wydane przez Józefa Wolffa., Petersburg 1885, s. 304.
  2. Dziennik rządowo-ekonomiczno handlowy R. 5. T. II, Warszawa 1790, s. 422.
  3. Series posłow r. 1776, [b.n.s]