Middelburg
Middelburg – miasto, stolica prowincji Zelandia w południowo-zachodniej Holandii. Parafia mennonitów założona ok. 1535. Później została założona parafia reformowana walońska. Byłe miasto handlowe Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej[3].
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Prowincja | |||||
| Burmistrz |
Harald Bergmann (2014)[1] | ||||
| Powierzchnia |
48,64 km² | ||||
| Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
0118 | ||||
| Kod pocztowy |
4330-4340 | ||||
| |||||
Położenie na mapie Zelandii  | |||||
Położenie na mapie Holandii  | |||||
 51°29′N 3°36′E/51,483333 3,600000
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Położenie geograficzne edytuj
Middelburg leży na północ od Vlissingen na półwyspie Walcheren. Oprócz miasta gmina obejmuje również miasta Arnemuiden, Kleverskerke, Sint Laurens i Nieuw-en Sint Joosland.
Historia edytuj
O Middelburgu można mówić dopiero w IX w. Zamek schronienia, na którym opierało się późniejsze miasto, został zbudowany w latach 880–890, podobnie jak inne fortece w Zelandii, które później stały się małymi miastami (Oostburg, Oost-Souburg, Domburg i Burgh). Stąd też wzięła się nazwa miasta, gdyż znajdowało się ono w połowie drogi między Soeburgiem (Südburg) a Domburgiem. Dawało schronienie okolicznej ludności w związku z najazdami normańskimi, które w tym czasie pustoszyły kraj.
Około 1125 w Middelburgu powstał klasztor Matki Bożej. Obejmuje dwa kościoły, XIV-wieczny Koorkerk i XV-wieczny Nieuwe Kerk (Nowy Kościół). Symbolem miasta jest 85-metrowa wieża Koorkerk, która nosi nazwę Lange Jan. Dziś w budynkach opactwa mieści się administracja prowincji i „Muzeum Zeeuws”[3].
W 1217 Middelburg otrzymał prawa miejskie od hrabiego Willema I i hrabiny Johanny z Flandrii.
W XV w. ujście rzeki Sloe na wschód od miasta było nadal żeglowne, co pozwoliło Middelburgowi rozwinąć się w dobrze prosperujące miasto handlowe, a czasami było nawet najważniejsze po Amsterdamie.
Późnogotycki ratusz w centrum miasta, zbudowany w 1452, jest jednym z najważniejszych zabytków w całej Zelandii, a nawet w całej Holandii. W 1607 cech strzelecki wystawił swój okazały budynek Kloveniersdoelen[3].
W holenderskiej wojnie o niepodległość w 1572 Middelburg stanął po stronie królestwa hiszpańskiego. Cristóbal de Mondragón przeniósł się do Middelburga ze swoimi oddziałami, by bronić miasta. W 1573 Middelburg został otoczony przez wojska Wilhelma Orańskiego, po czym nastąpiło długie oblężenie. 21 lutego 1574 miasto i Cristóbal de Mondragón poddały się wraz z jego wojskami – dzięki ich dzielnej obronie na honorowych warunkach. W ten sposób Middelburg został włączony do Republiki Zjednoczonych Prowincji[4].
W latach 1579–1585 Johan van Rijswijk wyposażył miasto w nowy mur ze spiczastymi bastionami w najnowszej ówczesnej technologii. Ciek wodny Arne, który pełnił funkcję fosy miejskiej, został dostosowany do wymogów budowy twierdzy.
W 1608 Hans Lipperhey wynalazł tutaj lunetę[5].
Wraz z wojną angielsko-holenderską (1780-1784) Middelburg tracił na znaczeniu. Ponadto ryeka Sloe coraz bardziej się zamulała i dotarcie do portu stawało się coraz trudniejsze. W 1815 przekopano nowy kanał w kierunku Veere.
W latach 1866–1873 zbudowano linię kolejową między Roosendaal i Vlissingen oraz przekopano kanał (Kanaal door Walcheren) łączący Veerse Meer w okolicy Veere z Middelburgiem i Vlissingen. Jednocześnie wybudowano ścieżkę holowniczą między Middelburgiem i Vlissingen. W 1878 miasto zostało podłączone do sieci kolejowej. Inwestycje te przyczyniły się do ożywienia gospodarczego Middelburga[6].
Podczas II wojny światowej Wehrmacht zaatakował kraje Beneluksu 10 maja 1940; była to pierwsza część zachodniej kampanii skierowanej przeciwko Francji. Po zbombardowaniu Rotterdamu 14 maja Holandia skapitulowała.
Na Zelandii, wyspie łatwej do obrony ze względu na swoje położenie i infrastrukturę militarną, wojska holenderskie i francuskie zignorowały to; walczyli dalej. Dopiero gdy niemieckie lotnictwo i francuska artyleria zbombardowały Middelburg 17 maja 1940, prawie całkowicie niszcząc centrum Middelburga, również skapitulowały[7].
Jesienią 1944 Middelburg poważnie ucierpiał w wyniku bombardowań zachodnich aliantów. Ponadto w październiku 1944 miasto było częściowo pod wodą (bombowce aliantów zachodnich celowo zbombardowały wały, aby zalać duże obszary). W trakcie bitwy o Skaldę między 2 października a 8 listopada 1944 1 Armia Kanadyjska zajęła Zelandię; 6 listopada oddziały kanadyjskie zdobyły Middelburg.
Z murowanych dekoracji późnogotyckiego ratusza ocalały jedynie figury hrabiów i hrabin Seeland, powstałe w 1458. Teraz są z powrotem na swoim pierwotnym miejscu na fasadzie zrekonstruowanego budynku. Dzisiejszy jednolity pejzaż miejski opiera się na zakrojonej na szeroką skalę rekonstrukcji zaplanowanej w latach powojennych.
Asteroida (346886) Middelburg nosi imię miasta od 2017 roku.
W Middelburgu znajduje się firma Eastman Chemicals Middelburg. Middelburg leży w obszarze dialektu flamandzkiego. W mieście znajduje się stacja kolejowa Middelburg
W mieście rozwinął się przemysł metalowy, meblarski, chemiczny oraz spożywczy[8].
Do zobaczenia edytuj
- Ratusz (1452)
- Opactwo Matki Bożej (Onze-Lieve-Vrouwe Abdij) (1127)
- Wieża „Lange Jan”
- Kościół wschodni (Oostkerk) (1648)
- Brama miejska z 1753 (Koepoort)
- Gasthuiskerk: późnogotycka kaplica dawnego szpitala św. Barbary (1493/94)
Galeria edytuj
-
Ratusz (1452)
-
Opactwo Matki Bożej
-
Wewnętrzny dziedziniec opactwa
-
Wieża „Lange Jan”
-
Widok na wieżę „Lange Jan” od strony dworca kolejowego
-
Brama miejska z 1753 (Koepoort)
-
Wiatrak de Hoop
-
Middelburg Kloveniersdoelen
-
Kościół wschodni (Oostkerk) (1648)
-
Niebieska brama (Gistpoort)
-
Lniany rynek (Vlasmarkt)
Miasta partnerskie edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ middelburg.nl: Collegeleden 2014 – 2018. [dostęp 2014-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)]. (niderl.).
- ↑ Bevolkingsontwikkeling; regio per maand Gewijzigd op: 30 juni 2022. opendata.cbs.nl. [dostęp 2022-07-18].
- ↑ a b c Middelburg: Hauptstadt Zeelands. www.holland.com. [dostęp 2022-07-17].
- ↑ Raymond Fagel: Protagonists of War: Spanish Army Commanders and the Revolt in the Low Countries. Leuven University Press, Leuven 2021, S. 227–234.
- ↑ Christopher James: The Book of Alternative Photographic Processes. Cengage Learning, 2015, s. 8. ISBN 978-1-285-08931-7.
- ↑ Aanleg kanaal en spoorweg op Walcheren. www.zeeuwseankers.nl. [dostęp 2022-07-18].
- ↑ Middelburg. www.waroverholland.nl. [dostęp 2022-07-18].
- ↑ Middelburg, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-09-12].