Wilhelm I (król Niderlandów)
Wilhelm I (Willem Frederik z domu Oranje-Nassau, ur. 24 sierpnia 1772 w Hadze, zm. 12 grudnia 1843 w Berlinie) – Suwerenny Książę Niderlandów w latach 1813–1815 jako Wilhelm VI, król Zjednoczonych Niderlandów oraz wielki książę Luksemburga w latach 1815–1840, książę Limburgii w latach 1839–1840.
Suwerenny Książę Zjednoczonych Niderlandów | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca |
tytuł się przekształcił |
król Zjednoczonych Niderlandów | |
Okres | |
Koronacja | |
Następca |
królestwo Niderlandów |
król Niderlandów | |
Okres | |
Poprzednik |
królestwo Zjednoczonych Niderlandów |
Następca | |
wielki książę Luksemburga | |
Okres | |
Poprzednik |
panowanie francuskie |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
Wilhelm |
W 1840 na zaproszenie córki Marianny Orańskiej przybył w Sudety i razem z nią 20 lipca dotarł na szczyt Śnieżnika.
Życiorys
edytujUrodzony jako Wilhelm Fryderyk w 1772 roku. Był synem Wilhelma V Orańskiego i jego żony Wilhelminy. Do 1813 nosił tytuł książę Wilhelm VI Orański.
W latach 1793–1795 prowadził wojnę z Francją. W 1806 wstąpił do wojska pruskiego, a w 1809 do austriackiego. W 1815 został królem zjednoczonej Holandii i Belgii, jednak jego nieudolne rządy doprowadziły do oderwania się Belgii wskutek rewolucji w 1830[potrzebny przypis]. 7 października 1840 abdykował na rzecz syna.
Małżeństwo i potomstwo
edytujW 1791 ożenił się z Fryderyką Luizą (Wilhelminą von Hohenzollern) – córką króla Prus, Fryderyka Wilhelma II, z którą miał troje dzieci:
- Wilhelma Fryderyka Jerzego Ludwika, późniejszego króla Wilhelma II (1792–1849),
- Wilhelma Fryderyka Karola (1797–1881),
- Wilhelminę Fryderykę Louise Charlottę Mariannę, znaną na ziemi kłodzkiej jako królewna Marianna Orańska (1810–1883).
Kiedy Fryderyka Luiza zmarła (w 1837), ożenił się powtórnie z hrabiną Henriëtte d’Oultremont de Wégimont (Berlin 1841). Po dwóch latach Wilhelm zmarł.
Przypisy
edytuj- ↑ 21 september 1815: Staten-Generaal met twee Kamers [online], www.parlement.com [dostęp 2024-10-06] (niderl.).
- ↑ Inauguracja Wilhelma I w Brukseli 21 września 1815 r. Dwanaście tablic przedstawiających przybycie i inaugurację Wilhelma I w Brukseli oraz bitwy pod Quatre-Bras i Waterloo w 1815 roku (tytuł serii) [online], MeisterDrucke [dostęp 2024-10-06] (pol.).
- PWN: 3996268
- Britannica: biography/William-I-king-of-The-Netherlands
- Treccani: guglielmo-i-d-orange-nassau-re-dei-paesi-bassi
- Universalis: guillaume-ier-nassau
- БРЭ: 1914122
- NE.se: vilhelm-i-(1772-1843-kung-av-nederländerna)
- SNL: Vilhelm_1._-_konge_av_Nederland
- Catalana: 0031614
- DSDE: Vilhelm_1._-_konge_af_Holland,_storhertug_af_Luxembourg_og_konge_af_Belgien
- Hrvatska enciklopedija: 64644