Mieczysław Barys
Mieczysław Piotr Barys (ur. 30 lipca 1896 w Kaczanówce, zm. 1973 w Chrzanowie[1]) – major Wojska Polskiego, w czasie I Wojny Światowej żołnierz I Brygady Legionów Polskich, II Brygady Legionów Polskich oraz II Korpusu Polskiego w Rosji - jedynej w tamtym czasie niezależnej Polskiej Siły Zbrojnej[2][3].
major | |
Data i miejsce urodzenia |
30 lipca 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1973 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca kompanii |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 30 lipca 1896 roku w Kaczanówce, w ówczesnym powiecie skałackim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Pawła, agronoma, i Ludwiki. W 1913 roku we Lwowie wstąpił do Związku Strzeleckiego[4] .
W sierpniu 1914 roku wyjechał do Krakowa, gdzie został przyjęty do I Brygady Legionów Polskich. W następnym miesiącu został skierowany na front. Wziął udział w bitwie pod Krzywopłotami (17–18 listopada 1914 roku), Łowczówkiem (22–25 grudnia 1914 roku) i nad Nidą oraz w maju 1915 roku w bitwie pod Konarami, w czasie której został ranny. Był wówczas żołnierzem 4. kompanii I batalionu 5 pułku piechoty. Leczył się w Szpitalu Twierdzy Nr 9 w Krakowie[4][5]. Po wyzdrowieniu wrócił na front i wziął udział w bitwach pod Jabłonką, Kuklami i Czartoryskiem (17 listopada 1915 roku). W tej ostatniej bitwie został ciężko kontuzjowany. Był wówczas żołnierzem 2. kompanii I batalionu 4 pułku piechoty. Był leczony w Szpitalu Rezerwowym Nr 2 w Cieszynie[6]. Po zakończeniu leczenia wrócił na front. Walczył w bitwach pod Jeziercami, Kostuchniówką, Polską Górą oraz nad Styrem i Stochodem[4] . W lipcu 1917 roku został przeniesiony do 2 pułku piechoty, w szeregach którego wziął udział w bitwie pod Raranczą i Kaniowem. W czasie tej drugiej bitwy dostał się do niewoli, lecz zdołał uciec[4] .
W latach 1926–1928 kształcił się w Oficerskiej Szkole dla Podoficerów w Bydgoszczy. 15 sierpnia 1928 roku Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1928 roku i 108. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 12 pułku piechoty w Wadowicach[7]. 2 grudnia 1930 roku został awansowany na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 99. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. W następnych latach kontynuował służbę w 12 pp[9][10][11]. Na stopień kapitana został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 roku i 314. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1939 roku był dowódcą 5. kompanii strzeleckiej[12]. 23 sierpnia 1939 roku objął dowództwo II batalionu[13]. Na jego czele walczył w kampanii wrześniowej[14]. 15 września w boju z niemiecką 28 Dywizją Piechoty pod miejscowościami Łukowa i Podsośnina został ranny[15][16]. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau[17] aż do wyzwolenia obozu przez wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 roku[18]. Później został awansowany do stopnia majora[19].
Jego syn Stanisław, był żołnierzem Wojska Polskiego, uczestnikiem kampanii wrześniowej 1939 r, następnie służył od 3 maja 1940 r. w Związku Walki Zbrojnej, po czym w 12 pułku piechoty Armii Krajowej, aby jesienią 1944 zająć stanowisko dowódcy Grupy Dywersyjnej Kęczyński i walczyć w szeregach Armii Krajowej, aż do wyzwolenia Wadowic spod okupacji niemieckiej w styczniu 1945 r[20].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[4][a]
- Krzyż Niepodległości – 13 kwietnia 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[22]
- Krzyż Walecznych
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1938[23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy”
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
- Odznaka pamiątkowa I Brygady Legionów(„Za wierną służbę”) – odznaka honorowa I Brygady Legionów Polskich.
Uwagi
edytuj- ↑ Order Virtuti Militari został przyznany 20 stycznia 1967 roku na wniosek generała Boruty-Spiechowicza z 9 września 1965 roku[21].
Przypisy
edytuj- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 329.
- ↑ Andrzej Hlawaty: DZIEJE 6 PUŁKU UŁANÓW KANIOWSKICH. Londyn: Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej, 1973, s. 5-26.
- ↑ Andrzej Chwalba: Historia Polski 1795-1918. Kreaków: Wydawnictwo Literackie, 2008, s. 571-591.
- ↑ a b c d e Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ II Lista strat 1915 ↓, s. 4.
- ↑ V Lista strat 1916 ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 15 sierpnia 1928 roku, s. 270, 278.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 337.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 117, 542.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 125.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 123.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 562.
- ↑ Siwiec-Cielebon 2001 ↓, s. 84.
- ↑ Steblik 1989 ↓, s. 151, 212, 215, 358, 700.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 146, 329.
- ↑ Steblik 1989 ↓, s. 540.
- ↑ Straty ↓.
- ↑ Józef Trytek przy współpracy z: Rafał Barys: Bitwa radłowska wydanie II. Tarnów: Biblos, 2020, s. 208. ISBN 978-83-7793-760-0.
- ↑ Steblik 1989 ↓, s. 212, 643.
- ↑ M.Oratowski, Szkolny kolega papieża [online], 26 maja 2010 .
- ↑ A.Polak, 12 pułk piechoty Ziemi Wadowickiej, 1775-1939, Ajax, 2005, s. 74 .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 32.
Bibliografia
edytuj- Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
- V Lista strat Legionów Polskich. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-04-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Michał Siwiec-Cielebon. Przed godziną próby. 12. pułk piechoty Ziemi Wadowickiej i garnizon Wadowice w przededniu wybuchu II wojny światowej. Zarys problematyki. „Przegląd Historyczno-Kulturalny Wadoviana”. 6, s. 67-88, 2001. Wadowice: Wadowickie Centrum Kultury. ISSN 1505-0181.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Władysław Steblik: Armia „Kraków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07434-8.
- Mieczysław Piotr Barys. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-05)].
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2019-01-04].
- Bitwa radłowska wydanie II, J.Trytek przy współpracy z: Rafał Barys, Biblos, Tarnów 2020, ISBN 978-83-7793-760-0
- Jacek Woyno: Materiały archiwalne do dziejów polskich formacji wojskowych w Rosji (1914-1920). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2012-12-16].