Mikołaj Minkusz
Mikołaj Minkusz vel Nikolaus Edler Minkusz von Schoenfried[1] (ur. 6 grudnia 1883 w Zaleszczykach, zm. 16 września 1938) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego.
.jpg) Mikołaj Minkusz (przed 1929) | |
 podpułkownik kawalerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
6 grudnia 1883 |
|---|---|
| Data śmierci |
16 września 1938 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1904–1931 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       
| |
Życiorys edytuj
Urodził się 6 grudnia 1883 w Zaleszczykach, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Agnieszki z domu Hacic[2]. Ukończył 3 klasy gimnazjum w Czerniowcach, 2 klasy szkoły realnej niższej (wojskowej) w Koszycach, 3 klasy szkoły realnej wyższej w Mährisch Weißkirchen[2].
Po ukończeniu Terezjańskiej Akademii Wojskowej w Wiener Naustadt[2] został wcielony do Bukowińskiego Pułku Piechoty Nr 41 w Czerniowcach[3]. W 1909 został nobilitowany[4]. W 1912 został przydzielony, a w następnym roku przeniesiony do Galicyjsko-Bukowińskiego Pułku Dragonów Nr 9 w Brodach[5][6]. W szeregach tego oddziału wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach[6], a następnie walczył na frontach I wojny światowej[7][8][9]. Od 1 do 9 sierpnia 1914 był komendantem plutonu w 1. i 4. szwadronie[2]. 9 września 1914 został ranny i do 26 kwietnia 1915 przebywał w szpitalu[2]. Następnie jako rekonwalescent został adiutantem szwadronu zapasowego[2]. Od 16 sierpnia 1915 do 2 lipca 1916 był komendantem 1. szwadronu[2]. W związku z odnowieniem się ran ponownie trafił do szpitala, w którym przebywał do 23 marca 1917[2]. Ponownie jako rekonwalescent objąć funkcję adiutanta szwadronu zapasowego[2]. 26 czerwca 1917 został komendantem 7. szwadronu[2]. Od 30 czerwca 1918 znów pełnił służbę w szwadronie zapasowym[2]. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie: porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1904[10], nadporucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1910[11] i rotmistrza ze starszeństwem z 1 lipca 1915[12].
19 kwietnia 1920 został przeniesiony z Dowództwa Okręgu Generalnego „Kraków” do 9 Pułku Ułanów Małopolskich z jednoczesnym odkomenderowaniem do dyspozycji Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze”[13]. Został przydzielony do organizującego się w Grudziądzu Szwadronu Zapasowego 5 Pułku Konnych Strzelców Wielkopolskich[14]. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Nadal pełnił służbę w 5 Pułku Konnych Strzelców Wielkopolskich, który później został przemianowany na 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich[15]. Od 1 sierpnia do 6 września 1920 czasowo pełnił obowiązki dowódcy tego oddziału. Później był dowódcą 3 Pułku Strzelców Konnych[16][17]. W październiku 1921 został przeniesiony do nowo powstałego 10 Pułku Strzelców Konnych w Łańcucie na stanowisko dowódcy pułku[18][19][20][21][22]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 41. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[23]. W kwietniu 1929 został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów kawalerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym na stanowisko rejonowego inspektora koni w Bielsku na Śląsku[24][25][26][27]. Z dniem 1 listopada 1931 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i skierowany na urlop, a z dniem 31 grudnia tego roku przeniesiony w stan spoczynku[28].
W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[29].
7 lipca 1919 w Wiedniu zawarł związek małżeński z Heleną[2].
Zmarł 16 września 1938. Został pochowany na cmentarzu Parafii św. Mikołaja w Bielsku-Białej (sektor 6-1-1)[30].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi – 18 stycznia 1926 „za zasługi, położone na polu organizacji armji”[31][32]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921[33]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[33]
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii[34][35]
- W czasie służby w c. i k. Armii otrzymał:
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Krzyż Wojskowy Karola,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-17].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Kronika osób pochowanych : Mikołaj Minkusz. Cmentarz Rzymskokatolicki parafii pw. św. Mikołaja w Bielsku-Białej. [dostęp 2021-09-17].
- ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 498.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 329, 538.
- ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 582.
- ↑ a b Schematismus 1914 ↓, s. 680.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 583.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 762.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 959.
- ↑ Schematismus 1906 ↓, s. 315.
- ↑ Schematismus 1911 ↓, s. 329.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 545.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 maja 1920, s. 326.
- ↑ Tym 1999 ↓, s. 3, jako rtm. Mikołaj Minkus.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 30 czerwca 1920, s. 518.
- ↑ Mazurkiewicz 1930 ↓, s. 3.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 270, 774.
- ↑ Mazurkiewicz 1930 ↓, s. 3, 35.
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 237.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 672, 676.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 595, 598.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 326, 337.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 154.
- ↑ Mazurkiewicz 1930 ↓, s. 37, 39.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 marca 1929 roku, s. 103, sprostowano miejsce przeniesienia.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 91, tu ogłoszono przeniesienie służbowe na stanowisko rejonowego inspektora koni w Tarnopolu.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 57, 69.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930, s. 364, 413.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 335, 992.
- ↑ Mikołaj Minkusz. Cmentarz Parafii Katedralnej św. Mikołaja. [dostęp 2021-09-17].
- ↑ M. P. z 1926 r. nr 23, poz. 61.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 70.
- ↑ a b Fotografia Eugeniusza Minkusza w mundurze podpułkownika
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 595.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 326.
Bibliografia edytuj
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Kazimierz Mazurkiewicz: Zarys historji wojennej 10-go pułku strzelców konnych. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Juliusz S. Tym: 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich. T. 108. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1999, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej.