Mikulicz (herb szlachecki)
Miukulicz – polski herb szlachecki, używany na Litwie i w Galicji.
Opis herbu
edytujOpis z wykorzystaniem klasycznych zasad blazonowania:
Mikulicz I: W polu błękitnym półksiężyc srebrny, między którego barkami zaćwieczony takiż krzyż, na którego górnym ramieniu pół takiejż lilii. Klejnot: nad hełmem, w koronie trzy pióra strusie. Labry błękitne, podbite srebrem.
Mikulicz II: jak powyższy, ale krzyż złoty (wedle Siebmachera[1] i ilustracji u Ostrowskiego jest to krzyż św. Antoniego), natomiast w opisie Ostrowskiego[2] - zwykły krzyż.
Najwcześniejsze wzmianki
edytujHerb najwcześniej wymieniany przez Kojałowicza, nieznany Paprockiemu ani Okolskiemu. Niesiecki w 1740 roku podał, że używali go Mikuliczowie w powiatach mozyrskim i oszmiańskim, pochodzący od Huryna Skumina Lwowicza. Jedni mieli pisać się Radeckimi, drudzy Skuminami. Z nich najwcześniej wymieniony Fedor Mikulicz w 1581 roku, następnie Teodor w nowogródzkiem w 1632 i Teodor Skuminowicz, biskup Gracjanopolis w 1681 roku[3][4]. Juliusz Karol Ostrowski zauważył, że jest to jakby połączenie Szeligi i Gozdawy[2].
Zbigniew Leszczyc w 1908 roku przytoczył wizerunek herbu i podał informację, że herbu tego używali Mikulicze na Litwie i Markiewicze w Galicji[5].
Seweryn Uruski w 1914 roku podał informację, że herb ten jest odmianą Gozdawy i wywodzi się z przedheraldycznego znamienia. Przytacza dwie linie rodziny litewskiej Mikuliczów, z których jedna nosiła przydomek Skumin, druga zaś Radecki. Nazwisko Mikulicz Uruski wywodzi od Mikuły Wasilkowicza, ojca wzmiankowanego w 1525 roku Jacko[6]. Uruski wymienia także Giniewiczów herbu Mikulicz, z których najwcześniej wzmiankowani są Mikołaj, bojar kowieński i Jakutis, bojar żmudzki w 1528 roku. Stanisława Giniewicza z tym herbem miano zapisać do ksiąg szlachty guberni kowieńskiej w 1807 roku[7]. Wedle informacji Uruskiego, szlacheckie pochodzenie z tym herbem w 1787 roku udowodnił przed wydziałem Stanów Galicyjskich Gabriel Markiewicz[8].
Wariant tego herbu oznaczony jako Mikulicz II przytacza herbarz Siebmachera z 1905 roku[1], a za nim Ostrowski, przy czym u Siebmachera i na ilustracji u Ostrowskiego krzyż ma formę krzyża św. Antoniego, zaś w opisie Ostrowskiego[2] jest to zwykły krzyż.
Herbowni
edytujWedług Tadeusza Gajla, który listę herbownych skompilował m.in. na podstawie klasycznych herbarzy, uprawnionymi do używania tego herbu były rodziny o nazwiskach: Giniewicz, Girniewicz, Markiewicz, Mikulicz[9]. Kasper Niesiecki wymienia przydomki Skumin i Radecki[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Friedrich Heyer von Rosenfeld, Ivan von Bojničić: Der Adel von Galizien, Ladomerien u. der Bukowina. T. 4. 1905, s. 19, tabl. 19, seria: J. Siebmacher's grosses und allgemeines Wappenbuch. [dostęp 2024-06-18].
- ↑ a b c Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 1,2. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897, 1905, s. 356, 278.
- ↑ a b Kasper Niesiecki: Korona Polska przy Złotey Wolnosci Starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego Kleynotami, Naywyższymi Honorami, Heroicznym Męstwem y odwagą, Wytworną Nauką a naypierwey Cnotą, Pobożnością y Swiątobliwością Ozdobiona. T. 3. Lwów: Drukarnia Jezuitów, 1740, s. 263.
- ↑ Kasper Niesiecki, Jan Nepomucen Bobrowicz: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S. J. T. 6. Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1841, s. 409-410.
- ↑ Zbigniew Leszczyc: Herby szlachty polskiej. T. 1, 2. Poznań: Zakład Artystyczno-Chemigraficzny Antoniego Fiedlera, 1908, s. 229, tabl. LII.
- ↑ Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. 11. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1914, s. 58.
- ↑ Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. 4. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1907, s. 161.
- ↑ Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. 10. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1913, s. 223.
- ↑ Tadeusz Gajl: Herby szlachty Polski. Od średniowiecza di 1918 roku. Brzezia Łąka: Poligraf, 2023, s. 205, 413, 457, 461. ISBN 978-83-8308-093-2.
Linki zewnętrzne
edytuj- Herb Mikulicz z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla