Mistrz Zwedera van Culemborg
Mistrz Zwedera van Culemborga, Mistrz Pancracius – północno-niderlandzki malarz – iluminator czynny w Utrechcie w latach 1420-1440. Uważa się go za przedstawiciela późnego stylu miękkiego w miniatorstwie niderlandzkim[1].
 Inicjał z Mszału Hoya Pokłon Trzech Króli | |
| Dziedzina sztuki | |
|---|---|
Jego przydomek pochodzi od strony tytułowej mszału na której przedstawił wizerunek biskupa klęczącego przed ukrzyżowanym Chrystusem[2]. Na podstawie herbu widocznego na krawędzi iluminacji postać duchownego zidentyfikowano z biskupem Utrechtu Zwederem van Culemborgiem. Pełnił on funkcje biskupa od 1423 do 1431 roku, kiedy to wyjechał do Bazylei i gdzie zmarł dwa lata później. Mszał powstał wkrótce po nominacji Culemborga, zawierał szesnaście inicjałów z czego trzynaście przypisuje się Mistrzowi[3][4].
Życie i działalność artystyczna edytuj
Prawdopodobnie był uczniem utrechckiego mistrza Ottona van Moerdrecht; około 1415 roku dekorował po nim Modlitewnik Marii ks. Geldrii i Brewiarz Rajnolda IV, księcia Geldrii. Kontynuował i rozwiną styl iluminatorów parysko-burgundkich z początku XV wieku.
Smukłe, płynnie wygięte postacie modelował krótkimi, pewnymi pociągnięciami pędzla, stosował jasne, nasycone światłem kolory:twarzom nadawał zindywidualizowane rysy (np: portret kardynała Huguesa de Lusignana). W bordiurach umieszczał iluzyjne malowane ulistnione wici i motywy cherubinów wśród chmur
Przypisywane prace edytuj
Mistrz Zwedera van Culemborga wykonał dekoracje do co najmniej dwunastu manuskryptów; przy kilku ostatnich jego pracach współpracował Mistrz Katarzyny z Kleve.
- Modlitewnik Marii ks. Geldrii – ok. 1415, Biblioteka Uniwersytecka, Tybinga
- Brewiarz Rajnolda IV, księcia Geldrii – po 1417, Pierpont Morgan Library, Nowy Jork, (Ms. M. 87).
- Mszał Zakonu Krzyżackiego – po 1415, Overijssels Museum, Zwolle
- Mszał z kaplicy dworskiej w Kleve – Nordrhein-Westfälisches Hauptstaatsarchiv, Düsseldorf
- Biblia wiedeńska – Austriacka Biblioteka Narodowa, Wiedeń
- Mszał Jana de Hoya – ok. 1430-1435, Biblioteka Uniwersytecka, Münster
- Mszał Everarda von Greiffenclau – przy współpracy z Mistrzem Katarzyny z Kleve; ok. 1425 – 1499, Walters Art Museum, Baltimore[5]
- Brewiarz Egmonda – pierwotnie część Brewiarza Rajnolda z kolekcji nowojorskiej; Biblioteka Uniwersytecka, Utrecht, trzy arkusze w Fitzwilliam Museum, Cambridge (Ms. 1-1960), jeden arkusz w Biblioteka Brytyjska, Londyn (Ms. Add. 30,339, no. 3)[6]
- Godzinki – z kolekcji van Balthazara Huydecopera (1695-1778); Biblioteka Uniwersytecka, Utrecht, (Hs. 1037)[7]Cambridge, Fitzwilliam Museum James Ms. 141; Nowy Jork, Pierpont Morgan Library Ms. M.87; Sztokholm, Royal Library A 226, Filadelfia, Free Library Lewis Ms. 88.[8][9]
- Wyznania Augustyna (Confessiones) – rękopis, wizerunek biskupa, Biblioteka Uniwersytecka, Utrecht, (Hs. 41)
- Godzinki Zwedera van Culemborga – 1430-1435, Koninklijke Bibliotheek, Haga (79 K 2)[10]; Fitzwilliam Museum, Cambridge, MS 289
- Godzinki – ok. 1420, Art Institute of Chicago, Chicago[11]
- Biblia – 1420 – 1430, Fitzwilliam Museum, Cambridge[12]
- Portret kardynała Huguesa de Lusignana – Portret na miniaturze dedykacyjnej dodanej po 1434 roku do Komentarza do Psalmów Petera von Herethalsa, powstał po 1416, Biblioteka Narodowa Francji, Paryż
Przypisy edytuj
- ↑ a b Genaille 2001 ↓, s. 245.
- ↑ Mistrz Zwedera van Culemborga nie jest autorem strony tytułowej
- ↑ Biografia na Oxford Grove Art
- ↑ Nota biograficzna i charakterystyka prac na stronie Biblioteki Uniwersyteckiej w Utrechcie. [dostęp 2014-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-05)].
- ↑ Opis Mszału na World Digital Library
- ↑ Brewiarz w Bibliotece Uniwersyteckiej. [dostęp 2014-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-05)].
- ↑ Godzinki w Bibliotece Uniwersyteckiej w Utrechcie. [dostęp 2014-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-05)].
- ↑ Opis na Digitized Walters Manuscripts
- ↑ Godzinki on-line
- ↑ Book of Hours by the Master of Zweder van Culemborg | Koninklijke Bibliotheek [online], kb.nl [dostęp 2017-07-21] (ang.).
- ↑ Opis na Art Institute Chicago
- ↑ Opis na Fitzwilliam Museum. [dostęp 2014-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-05)].
Bibliografia edytuj
- Robert Genaille: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6.