Modlitwa

kierowanie myśli do istot nadprzyrodzonych

Modlitwa – czynność kultowa, występująca w wielu religiach. Polega na skierowaniu swoich myśli do istoty lub istot, mogących być lub będących przedmiotem kultu (bogowie, święci, aniołowie).

Modlitwa konfederatów barskich,
obraz Artura Grottgera z 1863 r.
Starsza kobieta z młynkiem modlitewnym w Lhasa (Tybet)

Charakterystyka modlitwy edytuj

Modlitwa jest czynnością kultową, charakterystyczną dla wielu religii, polegającą na wezwaniu do bóstwa. Wywodzi się z praktyk magicznych i początkowo miała formę zaklęcia, które według wierzeń posiadało moc oddziaływania na rzeczywistość za pomocą słów. Za skuteczny element zaklęcia-modlitwy uchodziło wymawianie imienia wzywanego bóstwa. Wraz z rozwojem religii i kultu religijnego powstały inne rodzaje modlitwy (np. dziękczynne). Współcześnie najczęściej modlitwa łączy w sobie różne cechy wezwania: prośbę, podziękowanie, hołd itd.

Często język modlitwy jest sformalizowany i zrozumiały jedynie dla znających język sakralny. Niekiedy modlitwie towarzyszą określone gesty (np. klękanie), a podczas jej odmawiania używa się przeznaczonych do tego akcesoriów (np. różaniec). W religiach plemiennych towarzyszy jej często taniec rytualny. W niektórych religiach siła modlitwy zależy od liczby powtarzalnych sformułowań (tzw. modlitwa mechaniczna, np. młynki modlitewne w lamaizmie)[1].

Modlitwa w poszczególnych religiach edytuj

 
Modlitwa muzułmanów w kierunku Mekki.

Akty modlitewne są powszechne we wszystkich religiach. Choć modlitwa może przyjmować formę indywidualnej rozmowy z istotą boską, to w wielu religiach ukształtował się pewien kanon modlitw, których treść jest ściśle określona i przekazywana w takiej formie wyznawcom.

Chrześcijaństwo edytuj

W chrześcijaństwie modlitwa jest rozmową z Bogiem osobowym, zwróceniem się do niego w prośbie, dziękczynieniu czy uwielbieniu. Chrześcijanie uczą się modlitwy od proroków, świętych, a przede wszystkim od Jezusa, który według Ewangelii za życia wiele razy zwracał się do Boga i przekazywał słowa modlitwy swoim uczniom. Modlitwa jest rozmową duchową, w której większość chrześcijan zwraca się również (np. w kościele rzymskokatolickim) do świętych o wstawiennictwo u Boga.

Trzy główne formy modlitwy w życiu chrześcijanina: modlitwa ustna, rozmyślanie i kontemplacja.

Hinduizm edytuj

Modlitwa w hinduizmie: om, puja, medytacja;

Islam edytuj

Modlitwa w islamie: salat, dhikr, medytacja (halvet, muraqaba)

Judaizm edytuj

Modlitwa w judaizmie: kadisz, Amida, Szema, kidusz, Mode ani.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. J. Keller, Religia, w: Zarys dziejów religii, red. J. Keller, s. 23.

Bibliografia edytuj

  • Zarys dziejów religii, Józef Keller (red.), Józef Bielawski, Warszawa: „Iskry”, 1986, ISBN 83-207-0849-4, OCLC 830217472.

Linki zewnętrzne edytuj