Mokrany (obwód brzeski)

Mokrany
Макраны
Państwo	Białoruś
Obwód	brzeski
Rejon	małorycki
Sielsowiet	Mokrany
Wysokość	151 m n.p.m.
Populacja (2009); • liczba ludności	; 669
Nr kierunkowy	+375 1651
Kod pocztowy	225917
Tablice rejestracyjne	1
	Położenie na mapie obwodu brzeskiego Mokrany
	Położenie na mapie Białorusi Mokrany
	51°50′N 24°15′E/51,833333 24,250000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mokrany^[4] (biał. Макраны, ros. Мокраны) – wieś w rejonie małoryckim obwodu brzeskiego Białorusi, stanowiąca centrum administracyjne sielsowietu. Wieś leży na magistrali M12 (E85), w pobliżu granicy państwowej z Ukrainą i daje nazwę leżącemu nieopodal drogowemu przejściu granicznemu Mokrany-Domanowo.

Znajduje się tu parafialna cerkiew prawosławna pw. Narodzenia Matki Bożej^[5].

Historia edytuj

Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego^[6].

11 lutego 1919 roku, po wycofaniu się Niemców, Mokrany zostały zajęte przez polską piechotę z grupy gen. Listowskiego. Trzy dni później pod Mokranami i Małorytą w potyczkach Polacy wzięli do niewoli 60 bolszewickich żołnierzy, w tym 10 oficerów^[7].

W czasach II Rzeczypospolitej wieś znajdowała się województwie poleskim, do 12 kwietnia 1928 roku stanowiła siedzibę gminy wiejskiej Mokrany w powiecie kobryńskim, następnie należała do gminy Wielkoryta w powiecie brzeskim^[8]. Osadnikiem wojskowym w Mokranach był Stanisław Nowicki, kawaler Orderu Virtuti Militari i wójt gminy Wielkoryta.

W końcu września 1939 roku do Mokran doprowadzono grupę polskich jeńców wojennych z rozbrojonego oddziału Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej. 8 oficerów i podoficerów regularne jednostki sowieckie zabrały ze sobą celem dalszego wywiezienia ich w głąb ZSRR, pozostałych - co najmniej 2 oficerów i 16 podoficerów - przekazano w ręce bojówek ukraińskich z czerwonymi opaskami na rękawach. Te dokonały na nich mordu^[9] w dniu 28 września 1939 roku^[10]. Wydarzenie to upamiętnia pomnik, odsłonięty w 1991 roku^[10].

Po wojnie wieś weszła w struktury administracyjne ZSRR. Należała kolejno do:

1940-1962 - rejonu małoryckiego w obwodzie brzeskim (przejściowo, w latach 1941-1944 - pod okupacją niemiecką),
1962-1965 - rejonu brzeskiego w obwodzie brzeskim (rejon małorycki skasowano^[11]),
Od 1965 - rejonu małoryckiego w obwodzie brzeskim.

Turystyka edytuj

We wsi znajduje się dawny park pałacowy. Półtora kilometra od wsi znajduje się pomnik przyrody - wydma^[12].

Przypisy edytuj

↑ Mapa Taktyczna Polski 1:100 000, Pas 41 Słup 38 Maloryta, Wojskowy Instytut Geograficzny 1933.
↑ Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
↑ ^a ^b www.belpost.by (ros.)
↑ Egzonim ustalony przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Zmiany wprowadzone na 66. posiedzeniu Komisji (7 grudnia 2011 roku))
↑ Православный приход храма Рождества Пресвятой Богородицы в агрогородке Мокраны. pravbrest.by. [dostęp 2021-01-29]. (ros.).
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.
↑ Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 1928 r. o zmianie granic powiatów na obszarze województwa poleskiego (Dz.U. z 1928 r. nr 45, poz. 427)
↑ Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska: Katyń. Zbrodnia. Prawda. Pamięć. Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 35. ISBN 978-83-247-2036-1.
↑ ^a ^b Krzysztof Komorowski: Boje polskie 1939-1945: przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona, 2009, s. 236. ISBN 978-83-11-10357-3.
↑ История. Małorycki rejonowy komitet wykonawczy. [dostęp 2011-01-08]. (ros.).
↑ Памятники природы- Памятники природы республиканского значения - Брестская область. Ministerstwo Przyrody Republiki Białorusi. [dostęp 2011-01-08]. (ros.).

Linki zewnętrzne edytuj

Radzima.org
Globus Białorusi (ros.)
Mokrany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 625 .
Mokrany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 348 .

[mapaP39.S39-1] Mapa Taktyczna Polski 1:100 000, Pas 41 Słup 38 Maloryta, Wojskowy Instytut Geograficzny 1933.

[spis1-2] Liczby ludności miejscowości obwodu brzeskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).

[belpost-3] www.belpost.by (ros.)

[4] Egzonim ustalony przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Zmiany wprowadzone na 66. posiedzeniu Komisji (7 grudnia 2011 roku))

[5] Православный приход храма Рождества Пресвятой Богородицы в агрогородке Мокраны. pravbrest.by. [dostęp 2021-01-29]. (ros.).

[6] Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.

[wojna-7] Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 56, 58. ISBN 978-83-11-11934-5.

[8] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 1928 r. o zmianie granic powiatów na obszarze województwa poleskiego (Dz.U. z 1928 r. nr 45, poz. 427)

[Przewoźnik-9] Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska: Katyń. Zbrodnia. Prawda. Pamięć. Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 35. ISBN 978-83-247-2036-1.

[Boje_polskie-10] Krzysztof Komorowski: Boje polskie 1939-1945: przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona, 2009, s. 236. ISBN 978-83-11-10357-3.

[MRKW-11] История. Małorycki rejonowy komitet wykonawczy. [dostęp 2011-01-08]. (ros.).

[wydma-12] Памятники природы- Памятники природы республиканского значения - Брестская область. Ministerstwo Przyrody Republiki Białorusi. [dostęp 2011-01-08]. (ros.).

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]