Mustafa Maksuti

albański wojskowy i polityk

Mustafa Maksuti też jako: Mustafa Shehu (ur. 1881 w Gjirokastrze, zm. w sierpniu 1936 w Beracie[1]) – albański i turecki polityk i wojskowy.

Mustafa Maksuti
major
Data i miejsce urodzenia

1881
Gjirokastёr

Data i miejsce śmierci

sierpień 1936
Berat

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Osmańska
Armia Królestwa Albanii

Stanowiska

szef sztabu armii albańskiej

Główne wojny i bitwy

wojna o niepodległość Albanii:

Życiorys edytuj

Był synem duchownego muzułmańskiego[2]. Ukończył szkołę średnią w Stambule, a następnie studiował w Akademii Wojskowej, którą ukończył w 1905[1]. Do 1912 służył w armii Imperium Osmańskiego. Po ogłoszeniu niepodległości Albanii w 1912 powrócił do kraju i rozpoczął służbę w tworzących się siłach zbrojnych. W 1913 w stopniu kapitana dowodził oddziałem żandarmerii w Gjirokastrze[1]. Był odpowiedzialny za opracowanie albańskiej terminologii wojskowej[3].

W lutym 1920 dowodził batalionem żandarmerii w Këlcyrë, który miał powstrzymywać ataki bojówek greckich napadających na terytorium Albanii, sprawował także urząd podprefekta[4]. W 1920 w stopniu majora wziął udział w bitwie o Wlorę przeciwko oddziałom włoskim i dowodził atakiem na garnizon włoski w Tepelenie[5]. 21 czerwca 1920 garnizon włoski w Tepelenie skapitulował, a batalion Maksutiego został skierowany nad granicę albańsko-grecką[3]. W 1921 jako dowódca sił zbrojnych w prefekturze Gjirokastry został wybrany deputowanym do parlamentu, w którym reprezentował Partię Ludową (Partia Popullore)[2]. W 1921 pełnił funkcję wiceministra wojny i szefa sztabu armii, w tym czasie awansował na stopień majora[6]. W czasie swojej pracy w ministerstwie wojny zajmował się m.in. opracowaniem terminologii wojskowej, używanej w armii albańskiej. Po zamachu stanu w czerwcu 1924 mianowany dowódcą regimentu stacjonującego w Szkodrze[1]. W grudniu 1924, kiedy doszło do ataku na Albanię sił wiernych Ahmedowi Zogu, Maksuti próbował stawiać opór w rejonie Szkodry, a następnie wyemigrował do Włoch. Do lutego 1936 mieszkał w Brindisi[3]. Schorowany, powrócił do kraju i zamieszkał w Beracie, gdzie zmarł w sierpniu 1936[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Kujtim Halili: Fjalor biografik ushtarak. Tirana: 2006, s. 105. ISBN 99943-849-2-9.
  2. a b Gjergj Titani, Proleter Hasani: Personalitete ushtarake shqiptare ne vite 1912 Dhjetor – 1997. Vellimi i pare. Tirana: Toena, 1997. (alb.).
  3. a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 2. Tirana: 2008, s. 1596. (alb.).
  4. Nuri Dragoj. TREVA E PËRMETIT PËRBALLË PUSIITIMIT ITALIAN (1916-1920). „Studime historike”. 1-2, s. 119, 2014. 
  5. Ago Agaj: Lufta e Vlorës: Tregim i njëj pjesëmarrësi. Tirana: 1971, s. 198.
  6. Według Michaela Schmidta-Neke w 1921 Maksuti pełnił funkcję ministra wojny, ale nie potwierdzają tego inne źródła – zob. M. Schmidt-Neke, Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien (1912-1939): Regierungsbildungen, Herrschaftsweise und Machteliten in einem jungen Balkanstaat, Oldenbourg Wissenschaftsverlag 1987, s.92

Bibliografia edytuj

  • Gjergj Titani, Proleter Hasani: Personalitete ushtarake shqiptare ne vite 1912 Dhjetor – 1997. Vellimi i pare. Tirana: Toena, 1997. (alb.).