Nawarra

wspólnota autonomiczna w Hiszpanii
(Przekierowano z Nawarra (prowincja))

Nawarra (hiszp. Navarra, fr. Navarre, bask. Nafarroa) – kraina historyczna w zachodniej części Pirenejów na pograniczu Hiszpanii i Francji. Pod zwierzchnictwem Nawarry znajdowała się niegdyś również część francuskiego departamentu Pyrénées-Atlantiques, obecnie znana jako Dolna Nawarra (fr. Basse-Navarre).

Wspólnota Nawarry
Comunidad Foral de Navarra
Nafarroako Foru Erkidegoa
prowincja
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Himno de las Cortes
Państwo

 Hiszpania

Siedziba

Pampeluna

Kod ISO 3166-2

ES-NA

Prezydent

María Chivite (PSN-PSOE)

Powierzchnia

10 391 km²

Populacja (2002)
• liczba ludności


661 197

• gęstość

63,63 os./km²

Języki urzędowe

hiszpański, baskijski
na terenach
baskofońskich
i mieszanych

Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba senatorów

5

Liczba posłów

5

Położenie na mapie Hiszpanii
Położenie na mapie
Strona internetowa
Most w Puente La Reina
Navarra (pomarańcz) w roku 910, 1037, 1150 i 1492 (kliknij aby powiększyć)

Nawarra jako wspólnota autonomiczna Hiszpanii edytuj

Wspólnota autonomiczna Nawarry (hiszp. Comunidad Foral de Navarra, bask. Nafarroako Foru Erkidegoa), w całości będąca też Prowincją Nawarry (hiszp. Provincia de Navarra, bask. Nafarroako Probintzia) graniczy z prowincjami: Guipúzcoa, Álava (obie we wspólnocie Kraju Basków), Saragossą, Hueską (obie w Aragonii), La Rioja oraz z Francją.

Nawarra stanowi jedną z dwóch (obok Kraju Basków) wspólnot autonomicznych o statusie comunidad foral, tj. wspólnoty prawa lokalnego. Określenie to przysługuje jej w związku z faktem, że dawna autonomia prawna (stąd foral od fueros – zbiór praw lokalnych) nigdy nie została w tym regionie zniesiona. Nie dokonał tego gen. Franco, odwdzięczając się za poparcie Nawarry w wojnie domowej. Dzięki temu po uchwaleniu nowej konstytucji Hiszpanii w 1978 r. Nawarze przysługiwało prawo do ogłoszenia szerszej autonomii bez dodatkowych warunków, które musiała spełnić większość wspólnot autonomicznych. Istotnym uprawnieniem Nawarry jako wspólnoty prawa lokalnego jest negocjacja z rządem hiszpańskim tzw. umowy ekonomicznej (Convenio Económico), która określa udział obu stron w podatkach i wydatkach. Dodatkowo statut autonomiczny Nawarry jako jedyny nie nosi nazwy statutu, lecz Ustawy o udoskonaleniu prawa lokalnego (Ley de Amejoramiento del Fuero).

Powierzchnia wspólnoty wynosi 10 391 km². W 2020 r. ludność Nawarry wyniosła 661 197 osób (gęstość zaludnienia: 63,63 osoby/km²)[1]. Jedna trzecia tej liczby zamieszkuje stolicę prowincji, Pampelunę.

Od 6 sierpnia 2019 prezydentem Nawarry jest María Chivite, z Socjalistycznej Partii Nawarry, regionalnego odłamu Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej[2].

Historia edytuj

  • od IX wieku samodzielne państwo
  • w XIXII wieku związana z Aragonią
  • od XIII wieku pod wpływem Francji
  • od 1512 roku południowa część Nawarry została włączona do Hiszpanii
  • północna część Nawarry od XVI wieku w posiadaniu Burbonów, a później w unii personalnej z Francją
  • w 1789 francuską część Nawarry przekształcono w departament Basses Pyrénées

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. INE, Población por comunidades y ciudades autónomas y sexo (2853)., ine.es, 2020 [dostęp 2021-12-01] (hiszp.).
  2. Miguel M. Ariztegi, María Chivite toma posesión de su cargo como presidenta de una Navarra “plural”, eldiario.es, 6 sierpnia 2019 [dostęp 2021-12-01] (hiszp.).