Wikipedia

Niwki (Poręba)

Niwki – część miasta Poręba w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. Do 1956 samodzielna miejscowość, posiadająca w latach 1933–54 własną administrację gromadzką.

Niwki
część miasta Poręby
Państwo

 Polska

Województwo

śląskie

Powiat

zawierciański

Gmina

Poręba

Miasto

Poręba

W granicach Poręby

30 czerwca 1963

SIMC

0945574

Strefa numeracyjna

32

Tablice rejestracyjne

SZA

Położenie na mapie Poręby
Mapa konturowa Poręby, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Niwki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Niwki”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Niwki”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Niwki”
Ziemia50°30′28″N 19°17′41″E/50,507778 19,294722

Niwki stanowi fizycznie odizolowaną i zarazem najdalej na północny zachód wysuniętą cześć Poręby. Mimo wiejskiego charakteru mają one zwartą zabudowę, głównie wzdłuż ulic Kopernika, Aksamitnej, Ludowej i Baśniowej[1]. Poprzez ulicę Niwecką łączą się z Dziechciarzami, Krzemendą i centrum Poręby[2].

Historia edytuj

Znane były kuźnice Niwki leżące nieopodal miejscowości Niwki "W roku 1450 Jan z Pilicy [Granowski] w ramach rozliczeń finansowych z siostrą i szwagrem odstępuje Wacławowi ks. opolskiemu m.in. wieś Niwki z dwiema kuźnicami. Można sądzić, iż chodzi o kuźnice położone najbliżej Niwek, czyli Kuźnicę Niwki i Kuźnicę Krzemienda.[...] Kuźnicy Krzemiendy lub Kuźnicy Poręby dotyczy wiadomość z 1535 r. o zezwoleniu Rafała Pileckiego dla Jana Kleszcza kuźnika z kopalni nad Czarną Przemszą na zbudowanie młyna w dziedzinie Niwki na sadzawkach przynależnych do jego kuźnicy."[3]

Około roku 1596 "kuźnicami niweckimi" zarządzał Walenty Roździeński, który w swoim dziele „Officina ferraria, abo Huta y Warstat z Kuźniami szlachetnego dzieła Żelaznego” opisywał historię górnictwa i hutnictwa na świecie, w tym kuźnicę z Niwek i okolic.[4]

Od 1867 w gminie Poręba Mrzygłodzka. W latach 1867–1926 Niwki należały do powiatu będzińskiego, a od 1927 do zawierciańskiego[5]. W II RP przynależały do woj. kieleckiego. 31 października 1933 gminę Poręba Mrzygłodzka podzielono na dziewięć gromad. Wieś Niwki utworzyła gromadę o nazwie Niwki w gminie Poręba Mrzygłodzka[6].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy[7]. Po wojnie gmina przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem zawierciańskim przyłączone do woj. śląskiego[8].

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, gromada Niwki oraz gromada Leśniaki ze zniesionej gminy Pińczyce w tymże powiecie ustanowiły nową gromadę Niwki[9]. 31 grudnia 1961 gromadę gromadę Niwki zniesiono, a jej obszar włączono do gromady Żelisławice[10].

30 czerwca 1963 wieś Niwki wyłączono z gromady Żelisławice wyłączono wieś Niwki, włączając ją do osiedla Poręba, przez co Niwki utraciły swoją samodzielność[11].

1 stycznia 1973 osiedle Poręba otrzymało status miasta, w związku z czym Niwki stały się obszarem miejskim[12]. 27 maja 1975 całą Porębę włączono do Zawiercia, lokując Niwki skrajnie peryferyjnie względem centrum nowego miasta[13]. 1 października 1982 Poręba odzyskała samodzielność, a Niwki stały się ponownie jej częścią[14].

Przypisy edytuj

  1. ↑ O mieście | Urząd Miasta Poręba [online], umporeba.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  2. ↑ Niwki
  3. ↑ Produkcja żelaza - Jura-Pilica.com [online], jura-pilica.com [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  4. ↑ Walenty roździeński i jego opis hutnictwa i górnictwa okolic Zawiercia - Zawiercianin.pl - Portal aktywności społecznej [online], zawiercianin.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  5. ↑ Baza archiw. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  6. ↑ Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  7. ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  8. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  9. ↑ Uchwała Nr 24/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu zawierciańskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  10. ↑ Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 4 października 1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28 listopada 1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 64)
  11. ↑ Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 128
  12. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  13. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87
  14. ↑ Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 164
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Niwki_(Poręba)&oldid=73597102”