Nowe Miasto (Praga)

dzielnica Pragi

Nowe Miasto (czes. Nové Město, niem. Neustadt) – dzielnica Pragi, położona na prawym brzegu Wełtawy, na południe i wschód od Starego Miasta, do 1784 samodzielny organizm miejski, obecnie główna dzielnica handlowa Pragi.

Ratusz nowomiejski
Dworzec Główny (Hlavní nádraží)
Rotunda św. Longina
Podział katastralny dzielnicy

Mimo swej nazwy historia Nowego Miasta sięga XIV wieku - założył je w 1348 król czeski Karol IV Luksemburski na południe od Starego Miasta. Miało połączyć obwarowaną siedzibę królewską - Wyszehrad ze Starym Miastem i Hradczanami. W obrębie ówczesnych murów otaczających praskie miasta Nowe Miasto zajmowało trzecią część, natomiast od 1378 liczba mieszkańców praskich miast podwoiła się.

Miasto zostało zaprojektowane w sposób wyprzedzający swoją epokę - szerokie ulice i wielkie place handlowe miały być godne swojej roli - stolicy Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Przyczynić się do tego miała również fundacja najstarszego w tej części Europy uniwersytetu, do której doszło w tym samym roku co lokacja Nowego Miasta.

Świetność Nowego Miasta nie trwała jednak długo - wkrótce stało się jednym z najbiedniejszych rejonów Pragi, miejscem, gdzie rodziły się radykalne ruchy społeczne i religijne. Mieszkańcy gorąco popierali husytów w okresie walk religijnych (z nowomiejskiego ratusza wyrzucono katolickich rajców podczas pierwszej defenestracji).

W 1784 Nowe Miasto straciło samodzielność i weszło, wraz z innymi historycznymi miastami, w skład zjednoczonej Pragi jako jedna z dzielnic.

Większość istniejących dzisiaj budynków pochodzi z drugiej połowy XIX wieku, kiedy władze miejskie rozpoczęły likwidację slumsów i całkowicie przebudowały dzielnicę (podobnie jak Josefov). Ze starszej zabudowy pozostała średniowieczna siatka ulic, kościoły i nieliczne, najbardziej wartościowe obiekty, a ich miejsca zajęły reprezentacyjne kamienice bogatych przedsiębiorców oraz gmachy użyteczności publicznej w różnych stylach architektonicznych (najbardziej widoczna jest secesja).

Obecnie Nowe Miasto jest rzadziej odwiedzane przez turystów niż inne centralne dzielnice miasta; posiada jednak wiele interesujących miejsc oraz sprzyjających odpoczynkowi parków.

Najciekawsze miejsca i obiekty

edytuj
  • Plac Wacława (Václavské náměstí) - który jest właściwie ulicą. Miejsce ważnych w historii Czech przełomowych momentów (m.in. aksamitnej rewolucji, z piękną secesyjną zabudową i Muzeum Narodowym.
  • Obecní dům - na placu Republiki - jeden z najciekawszych secesyjnych budynków Pragi.
  • Plac Karola (Karlovo náměstí) - były targ bydlęcy, a obecnie niewielki park miejski, obok którego znajduje się nowomiejski ratusz z XIV wieku, który od 1784 stał się siedzibą sądu oraz więzienia. Miejsce pierwszej defenestracji.
  • Kościół św. Cyryla i Metodego (Kostel sv. Cyrila a Metoděje) - pochodząca z XVIII wieku świątynia prawosławna była po zamordowaniu w 1942 Reinharda Heydricha miejscem ostatniej walki czeskich komandosów z gestapo i SS.
  • Romańska rotunda św. Longina (Rotunda sv. Longina) z XII wieku.
  • Muzeum Narodowe (Národní muzeum) na placu św. Wacława.
  • Główny dworzec kolejowy (Praha hlavní nádraží, Wilsonovo nádraží) - dzisiejszy wygląd zaprojektowany przez Josefa Fantę i otwarty w 1909 jako Franz Joseph Bahnhof (pierwszy dworzec istniał w tym miejscu od lat 70. XIX wieku). Przebudowany w stylu secesyjnym, w okresie socjalizmu dobudowano część współczesną. Dawne główne wejście i główna hala są obecnie najwyższą kondygnacją.
  • Dworzec Masaryka (Masarykovo nádraží) – najstarszy istniejący praski dworzec kolejowy zbudowany w stylu empirowo-neorenesansowym w 1845. Obecnie pojawiają się plany jego likwidacji i zmiany przeznaczenia jego zabudowań.
  • Tańczący dom (Tančící dům) Jeden z najsłynniejszych praskich budynków jest nazywany również z sympatią: "Ginger i Fred" (na cześć znanej pary tancerzy- Freda Astaira i Ginger Rogers). Zaprojektowany został przez Franka Gehry'ego[1]. Tańczący dom przylega do kamienicy rodziny Wacława Havla.


Przypisy

edytuj
  1. Tańczący dom [online], www.zlotapraga.pl [dostęp 2017-12-17] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-06] (pol.).