Oldza

Oldza – potok w południowo-zachodniej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Zachodnich.

Oldza

Ujście Oldzy do Kwisy na pierwszym planie Kwisa
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Lokalizacja	Sudety Zachodnie
Potok
Długość	ok. 17 km
Spadek	5,88‰
Powierzchnia zlewni	52,34 km²
Źródło
Miejsce	południowe obrzeża wsi Wojciechów.
Wysokość	ok. 435 m n.p.m.
Współrzędne	50°58′58,4″N 15°34′06,9″E
Ujście
Recypient	Kwisa
Miejsce	w miejscowości Gryfów Śląski
Wysokość	ok. 335 m n.p.m.
Współrzędne	51°01′35,0″N 15°24′57,6″E
Położenie na mapie Polski źródło ujście
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego źródło ujście
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego źródło ujście

Ciek IV rzędu o długości ok. 17 km, prawy dopływ Kwisy, należący do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.

Położenie

Rzeka w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim w Obniżeniu Lubomierskim. Źródło rzeki położone jest na południe od miejscowości Wojciechów koło osady Zalesie. Rzeka położona jest na obszarze Obniżenia Lubomierskiego.

Charakterystyka

Potoki wyżynny krzemianowy. Źródło rzeki położone jest na podmokłej łące na poz. ok. 435m n.p.m. na Wzniesieniach Radoniowskich, na północ od osady Zalesie. W początkowym biegu przez niewielki odcinek strumień płynie na wschód szeroką płaską doliną w kierunku drogi nr 297. Za drogą skręca na północ w kierunku Wojciechowa, gdzie przyjmuje kilka bezimiennych dopływów. Po kilku km biegu rzeka opuszcza Wojciechów i wpływa do miejscowości Milęcice, gdzie płynie wśród zabudowań wzdłuż lokalnej drogi w kierunku północno-zachodnim. Po opuszczeniu miejscowości Milęcice, rzeka meandrując płynie w kierunku Lubomierza, gdzie na północnych obrzeżach przyjmuje lewy dopływ Lubomirkę i za kilkaset metrów wpływa do miejscowości Oleszna Podgórska. Za Oleszną rzeka skręca na zachód i płynie w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 335 m n.p.m., w południowej części miejscowości Gryfów Śląski uchodzi do Kwisy. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki północno-zachodni. Rzeka przez teren Obniżenia przepływa głęboką doliną o płaskim dnie w obrębie którego, koryto rzeki wytworzyło liczne meandry. Naturalny meandrujący charakter rzeki częściowo się zachował. Podobnie zachowane są liczne odcinki o naturalnym meandrującym charakterze na mniejszych potokach stanowiących dopływy Oldzy. Rzeka odwadnia Obniżenie Lubomierskie, południowo-zachodnią część Wzgórz Radomickich i północno-wschodnią część Wzniesień Radoniowskich. Rzeka w większości uregulowana. W większości swojego biegu płynie wśród terenów zabudowanych, obok lokalnej drogi Wojciechów-Oleszna Podgórska. Brzegi w nieznacznym stopniu zadrzewione. Rzeka charakteryzuje się wyrównanymi spadkami podłużnymi i zmiennymi wodostanami. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk, sprawiają wezbrania wody i stwarzają zagrożenie podtopień.

Budowa geologiczna

Podłoże koryta rzeki stanowią skały blok karkonosko-izerskiego, przykryte osadami plejstoceńskimi – gliny i piaski.

Dopływy

• P. Rybnik
• L. Młyńska Struga, Lubomierka

oraz kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.

Miejscowości nad rzeką

• Wojciechów,
• Milęcice, Lubomierz,
• Oleszna Podgórska,
• Gryfów Śląski.

Inne

• Rzeka narażona na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych.
• Na rzece planowana jest budowa zbiornika suchego między Lubomierzem a Oleszną Podgórną o pojemności 3500 tys. m³.

Bibliografia

• Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, tom 2 (M-Ż), Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6, ss. 423-431
• Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004 r., wyd. II, ISBN 83-88049-02-X